Nieuwsbrief 224: Palladium

In 1917 begon de typograaf en letterontwerper Jan van Krimpen (1892-1958) in eigen beheer boeken uit te geven, die hij zelf tekstueel en typografisch bezorgde. Deze serie van vijf boeken staat bekend onder de (later bedachte) naam ‘Pre-Palladium’ (1917-1920). De auteurs waren jonge dichters: Albert Besnard, J.G. Danser, Martinus Nijhoff, Jacob Israël de Haan en H.W.J.M. Keuls. Alle boeken werden in een kleine oplage (75-220 exemplaren) gedrukt met de Hollandse Mediaeval van S.H. de Roos bij Van Amerongen in Amersfoort.

Naarmate het talent van Van Krimpen verder rijpte, ging hij steeds interessanter uitdagingen aan. Voor de jonge uitgeverij Hijman, Stenfert Kroese & Van der Sande begon hij met een nieuwe reeks, die de naam Palladium kreeg. In 1920 verscheen het eerste boek van de serie. De meeste boeken van de Palladium-reeks zijn gezet met de kenmerkende ronde, achttiende-eeuwse Engelse letter Caslon, en ingenaaid in een blauwgrijs Ingres-achtig papier, zuiver typografisch bedrukt. Na het eerste deel werden voor Palladium haast geen illustraties meer gebruikt; wel tekende de volleerde kalligraaf Van Krimpen een vignet voor de serie, en verzorgde hij de indrukwekkende initialen, waarvan u er enkele afgebeeld ziet in deze nieuwsbrief.

De redactie van de serie werd gevoerd door Van Krimpen samen met zijn vrienden J. Greshoff en met Jan van Nijlen, die een aantal belangrijke literaire werken aanbrachten, zoals de Duytse Lier van Jan Luyken, Sonnetten van Hooft, Safija van Arthur van Schendel, Het Aangezicht der Aarde van Van Nijlen, De Ceder van Greshoff, Narrenwijsheid van J.C. van Schagen, Penthesileia van Marsman,Laethemsche brieven over de lente en Het zatte hart van Karel van de Woestijne, en last but not least in 1927 Clair Obscur van J. Slauerhoff.

Wij kunnen geen complete reeks aanbieden, maar wel een nette selectie.

De boeken uit de reeks Palladium lijken vanwege hun extreme kwetsbaarheid helaas niet voor de eeuwigheid gemaakt te zijn. Perfecte exemplaren zijn moeilijk vindbaar. We hebben onze beschrijvingen zo precies mogelijk proberen te maken. Mindere kwaliteit heeft uiteraard (verregaande) consequenties voor de prijs.

1    BESNARD, Albert  De bloei en enkele andere gedichten. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1923. Ingenaaid met flappen. (2), 18 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. 1e druk. Rug ontbreekt geheel, omslag deels iets gevlekt, gat aan onderzijde vanaf pagina 12.
€ 8,-
* Palladium.

2    EYCK, P.N. van  Inkeer. Verzen. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1922. Ingenaaid. (2), 28 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. Met een vignet onder het colofon [door Bernard Essers]. 1e druk. Lichte schaafplekjes aan rug.
€ 28,-
* Een exemplaar met losliggende voor- en achterzijde omslag en geschaafde rug is leverbaar voor 12 euro (exlibris Wim Schouten). Palladium.

3    -. Inkeer. Verzen. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1922. Ingenaaid. (2), 28 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. Met een vignet onder het colofon [door Bernard Essers]. 1e druk. Lichte schaafplekjes aan rug.
€ 30,-
* Exemplaar uit de bibliotheek van dichter-kunstenaar Willem Hussem, met diens exlibris op de binnenzijde van het vooromslag en bovendien met een opdracht aan hem van zijn vader op het voorste schutblad: ‘Aan Wim/ Ter herinnering aan 21 Augustus 1925/ Sonsbeek Arnhem/ Vader’. Palladium.

4    HAAN, Jacob Israël de  Een nieuw Carthago. (Den Haag, J. van Krimpen, 1919). Ingenaaid. (4), 44 p. Gedrukt op Haesbeek in rood en zwart onder typografische leiding van J. van Krimpen in een oplage van 220 exemplaren. 1e druk. Van bovenzijde rug ontbreekt ± 2,5 cm. Boekblok los in omslag.
€ 65,-
* Pre-Palladium.

5    -. Een nieuw Carthago. (Den Haag, J. van Krimpen, 1919). Ingenaaid. (4), 44 p. Gedrukt op Haesbeek in rood en zwart onder typografische leiding van J. van Krimpen in een oplage van 220 exemplaren. 1e druk.
€ 90,-
* Pre-Palladium.

6    -. Een nieuw Carthago. (Den Haag, J. van Krimpen, 1919). Ingenaaid. (4), 44 p. Gedrukt op Haesbeek in rood en zwart onder typografische leiding van J. van Krimpen in een oplage van 220 exemplaren. 1e druk. Opvallend fraai exemplaar!
€ 125,-
* Pre-Palladium.

7    HOOFT, P.C.  Sonnetten. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1923. Ingenaaid met flappen. (2), 66 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. 1e druk. Enkele schaafplekjes aan rug, plakrestje op voorste schutblad.
€ 60,-
* Een exemplaar met ontbrekende rug en met aantekeningen in inkt bij de eerste drie sonnetten is leverbaar voor 10 euro. Palladium.

8    JOLLES, André  Idylle. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1924. Ingenaaid met flappen. (2), 34 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. 1e druk. Rug ontbreekt grotendeels, boekblok iets gekreukt, beschadiging aan rechteronderhoek vooromslag.
€ 10,-
* Palladium.

9    -. Idylle. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1924. Ingenaaid met flappen. (2), 34 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. 1e druk. Rug beschadigd.
€ 25,-
* Exemplaar met handgeschreven opdracht van de auteur op het voorste schutblad: ‘der lieben Olga/ einen zärtlichen Ersatz/ der Verfasser/ Leipzig/ XI.1925.’ Palladium.

10    KEULS, H.W.J.M.  In den stroom. (Den Haag, J. van Krimpen), 1920. Ingenaaid. (4), 92 p. Gedrukt in rood en zwart in een oplage van 200 exemplaren. 1e druk. Forse verbruining op schutblad en op pagina 4-5. et verbeterblad.
€ 10,-
* Pre-Palladium.

11    LUYKEN, Jan  Duytse lier, Drayende veel van de Nieuwste, deftige, en dartele Toonen, Bevad in tien Verdeelingen. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1921. Ingenaaid. (4), 132 p. Met een vignet onder het colofon [door Bernard Essers]. Gedrukt in rood en zwart onder typografische leiding van J. van Krimpen in een oplage van 200 exemplaren.
€ 65,-
* Palladium.

12    -. Duytse lier, Drayende veel van de Nieuwste, deftige, en dartele Toonen, Bevad in tien Verdeelingen. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1921. Ingenaaid. (4), 132 p. Met een vignet onder het colofon [door Bernard Essers]. Gedrukt in rood en zwart onder typografische leiding van J. van Krimpen in een oplage van 200 exemplaren. Voorzijde van het omslag los en iets gekreukt.
€ 85,-
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde, contemporaine opdracht van J. van Krimpen op het voorste schutblad: ‘Aan Dr. Theodor Metz/ vriendschappelijk van/ J. van Krimpen/ October 1921.’ Palladium.

13    -. Duytse lier, Drayende veel van de Nieuwste, deftige, en dartele Toonen, Bevad in tien Verdeelingen. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1921. Ingenaaid. (4), 132 p. Met een vignet onder het colofon [door Bernard Essers]. Gedrukt in rood en zwart onder typografische leiding van J. van Krimpen in een oplage van 200 exemplaren. Achterzijde omslag ligt los, scharniering voorzijde omslag zwak, aan onderzijde rug ontbreekt een klein stukje.
€ 25,-
* Palladium.

14    -. Duytse lier, Drayende veel van de Nieuwste, deftige, en dartele Toonen, Bevad in tien Verdeelingen. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1921. Ingenaaid. (4), 132 p. Met een vignet onder het colofon [door Bernard Essers]. Gedrukt in rood en zwart onder typografische leiding van J. van Krimpen in een oplage van 200 exemplaren. Achterzijde omslag gevlekt, bovenzijde boekblok deels gevlekt.
€ 35,-
* Palladium.

15    NIJLEN, Jan van  Het aangezicht der aarde. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1923. Ingenaaid. (4), 52 p. Gedrukt onder typografische leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. 1e druk.
€ 100,-
* Palladium.

16    SCHAGEN, J.C. van  Narrenwijsheid. Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese en Van der Zande, 1925. Ingenaaid. 32 p. Gedrukt door Joh. Enschedé in rood en zwart in een oplage van 160 exemplaren. Typografie van J. van KRIMPEN. 1e druk. Exlibris op voorste schutblad, voor- en achterzijde omslag gedoubleerd, rug vernieuwd.
€ 15,-
* Palladium.

17    SCHENDEL, Arthur van  Safija. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese en Van der Zande), 1920. Ingenaaid. (4), 60 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 200 exemplaren. 1e druk. Voorzijde omslag ligt geheel, achterzijde omslag ligt bijna los.
€ 30,-
* Palladium.

18    SLAUERHOFF, J.  Clair-obscur. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1927. Ingenaaid. 32 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 160 exemplaren. 1e druk. Rug professioneel gerestaureerd, papier voorste schutblad deels wat dun wegens weggeradeerde naam.
€ 220,-
* Palladium.

19    VETH, Jan  De zwerver spreekt en andere gedichten. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1920. Ingenaaid. (4), 56 p. Gedrukt op Haesbeek onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 300 exemplaren. 1e druk.
€ 18,-
* Een exemplaar met vochtvlek op voor- en achterzijde omslag is leverbaar voor 10 euro. Palladium.

20    WERUMEUS BUNING, J.W.F.  Enkele gedichten. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1924. Ingenaaid met flappen. (2), 26 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 160 exemplaren. 1e druk. Omslag aan randen gerafeld, rug ontbreekt, onderflapje binnenzijde vooromslag ontbreekt.
€ 12,-
* Palladium.

21    -. In memoriam. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1921. Ingenaaid. (4), 36 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. Vignet onder colofon [door Bernard Essers]. 1e druk. Aan de bovenzijde van de rug ontbreekt een klein stukje.
€ 35,-
* Palladium.

22    -. In memoriam. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1921. Ingenaaid. (4), 36 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. Vignet onder colofon [door Bernard Essers]. 1e druk. Forse vochtvlek op voor- en achterzijde omslag.
€ 15,-
* Palladium.

23    -. In memoriam. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1921. Halflinnen (contemporaine, blinde privéband; oorspronkelijk omslag niet meegebonden). (4), 36 p. Gedrukt onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 150 exemplaren. Vignet onder colofon [door Bernard Essers]. 1e druk. Vouwtjes in boekblok.
€ 8,-
* Palladium.

24    WOESTIJNE, Karel van de  Laethemsche brieven over de lente aan Adolf Herckenrath. (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1921. Ingenaaid. Gedrukt onder typografische leiding van J. van KRIMPEN in rood en zwart in een oplage van 200 exemplaren. 1e druk. Naam (‘sign./ XXXVI’) op blanco schutblad (hoogstwaarschijnlijk van Huib van Krimpen, de zoon van Jan van Krimpen!). Enkele vlekjes op de achterzijde van het omslag.
€ 80,-
* Palladium.