Nieuwsbrief 560: Poëzie

Nogal wat gesigneerde dichtbundels staan er in deze lijst, al dan niet gedrukt in een kleine oplage. Van de helaas iets in de vergetelheid geraakte dichters Wilfred Smit, Jan Kostwinder en Wim Daniëls bieden we de debuutbundels aan. Pardon, Wim Daniëls? Jazeker, van deze schrijver en taaltrainer (‘bekend van tv!’) vonden we onlangs zijn in eigen beheer uitgegeven dichtbundel Het meisje vrijt vrijwillig.

1. BALKT, H.H. ter Het hooi wordt op de hooimarkt verzameld. Wijhe, (Hein Elferink), 1985. Ingenaaid met omslag. 16 p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt door Hein Elferink in rood en zwart in een oplage van 110 genummerde exemplaren. 1e druk. Omslag aan bovenrand iets verschoten.
€ 20

2. BINNENDIJK, D.A.M., & C.F. ROELOFSZ ‘In bed. Een koorts van eenenveertig graden (…)’. Origineel handschrift van Binnendijk en originele inkttekening van Charles Roelofsz. 25,5 x 56,0 cm. Eén blad geschept papier. Alleen recto. Gesigneerd ‘D.A.M. Binnendijk’ en ‘C.F. Roelofsz’. Niet gedateerd. Vier punaisegaatjes. Enkele vlekken op verso.
€ 175
* Aangrijpend gedicht over een man op zijn sterfbed, fraai en duister geïllustreerd. Feitelijk een rijmprent in een oplage van 1. Gepubliceerd in D.A.M. Binnendijk, Onvoltooid verleden (Maastricht 1936), p. 22-23, onder de titel ‘Sterfbed’.

3. BINNENDIJK, D.A.M. ‘Novembermiddag’. Origineel handschrift. 27,5 x 21,3 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘D.A.M. Binnendijk’ en gedateerd ‘1933’. Met twee nietjes aan vel karton bevestigd (ten behoeve van een tentoonstelling?).
€ 45
* Netschrift van dit gedicht. Gepubliceerd in D.A.M. Binnendijk, Onvoltooid verleden (Maastricht 1936), p. 20.

4. BLOEM e.a., J.C. Dichters van Noord en Zuid (1). Grammofoonplaat. 25 cm. 33 toeren.
€ 22
* Bevat poëzie van J.C. BLOEM (voorgedragen door Willy Haak én door BLOEM zelf!), Jan GRESHOFF (voorgedragen door Han Bentz van den Berg én door GRESHOFF zelf!) en Jan van NIJLEN (voorgedragen door Jan Brouwers). Alle dichters worden ingeleid door Garmt Stuiveling. Philips P 10058 R.

5. BREUKERS, Chrétien Verzameld werk. [Nijmegen], Verzameld Werk, [1992]. Vouwblad (met een origineel ‘druksel’ van Martien Frijns). Met de hand gezet uit de Romulus en gedrukt door Martien Frijns op Propoff crème in een oplage van 250 exemplaren. 1e druk. Kreukje.
€ 16
* Acrostichon over het antiquariaat.

6. BUDDINGH’, C. Elf Nieuwe Gorgelrijmen. Dordrecht, Xelhua Pers, (1985). Ingenaaid met stofomslag. 16 p. Gedrukt in een oplage van 60 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. Paar schaafplekjes aan omslag.
€ 50
* Exemplaar met opdrachtje van de dichter onder het colofon: ‘voor Fons’.

7. CAMPERT, Remco & YSBRANT Vergane dagen. (Met vier originele litho’s van Ysbrant •17•). (Antwerpen, Vrienden van de Zwarte Panter, 2001). 22,9 x 22,4 cm. Linnen (Binderij Jansen). (16) p. Gedrukt in een oplage van 150 genummerde en door auteur en kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 200
* Antwerpse poëzie met paginagrote litho’s.

8. CLAUS, Hugo Geplette gedaanten. (Gedichten. Met tien originele, losse, genummerde en gesigneerde kleurenetsen van Reinhoud). Amstelveen, AMO, 1992. Losse katernen in rode, linnen overslagdoos (39,0 x 26,5 cm.; Binderij Phoenix). (48) p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt door Hans van Eijk op BFK Rives in een oplage van 50 genummerde en door auteur en kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 2000
* Mooie gedichten van Claus met meer dan fantastische etsen van de Vlaamse kunstenaar Reinhoud (pseudoniem van Reinhoud D’Haese). BHC 222.A.

9. CLAUS, Hugo De Oostakkerse gedichten. Amsterdam, De Bezige Bij, [1955]. Linnen met stofomslag [omslagontwerp Karel Beunis]. 64 p. 1e druk. Op de rug is het omslag verbruind en mist het bovenaan een miniem hapje, maar verder is het in redelijk goede staat (beter dan gemiddeld). Wat rookgeur.
€ 150
* Wildemeersch 17.1A.

10. CLAVIN, Hans l’angerie. visuele poëzie. (Met een voorwoord door Sybren Polet). Amsterdam, De Bezige Bij, 1973. Ingenaaid. Z.p. Gedrukt in bruin, groen, geel en rood. Rijk geïllustreerd (+ ingeplakt wolstaatje & scheermesje). 1e druk.
€ 15
* Meer kunst / collage dan poëzie. Bijzondere bundel met maffe extra’s.

11. DANIËLS, Wim. Als: Wim Daan DANIËLS Het meisje vrijt vrijwillig. (Aarle-Rixtel), Frans Rooymans en Wim Daniëls, (1978). Geniet (omslagtekening Mikkie van Ooij). (48) p. 1e druk. Naam op titelpagina.
€ 30
* Het absoluut onvindbare poëziedebuut van schrijver en taalkundige Wim Daniëls, die de laatste jaren bij het grote publiek vooral bekend geworden is van zijn optredens bij Pauw & Witteman. Deze lichte taalpoëzie nodigt erg uit tot citeren, maar we houden het bij dit liefdesgedicht: ‘soms, als jij/ er weer niet bent,/ schrijf ik/ dat langzaam op’. Niet in Nederlandse Centrale Catalogus, wel zou er exemplaar berusten in de bibliotheek van de heemkundekring ‘Barthold van Heessel’ in Aarle-Rixtel.

12. ELSSCHOT, Willem Gedichten. (Antwerpen), In de vier Winden, (1954). 36,5 x 27,5 cm. Oorspronkelijk karton met blinddruk. (64) p. Met de hand gezet uit de Euphorion en gedrukt op Zerkall-Bütten in een oplage van 110 genummerde en door drukker Georges Kelner gesigneerde exemplaren. Met inliggend erratum in versvorm en in facsimile van Elsschots handschrift. Ietsje roest. De kwetsbare rug is professioneel gerestaureerd.
€ 950
* Deze luxe-uitgave op groot formaat van Elsschots gedichten werd in Bonn gedrukt door zijn schoonzoon Georges Kelner als eerste en enige uitgave van de bibliofielenvereniging ‘In de vier Winden’ en is in feite de vijfde, vermeerderde druk van Verzen van vroeger (1934). Het boek bevat vier niet eerder gepubliceerde gedichten plus de eerste door Elsschot geautoriseerde versie van ‘Borms’.

13. GILLIAMS, Maurice Tweespraak in de herfst. Amsterdam, Meulenhoff, 1995. Plano in omslag. Gedrukt in een oplage van 100 genummerde exemplaren op Strathmore. Omslag aan randen verkleurd.
€ 22
* Facsimile van het handschrift, uitgegeven ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van Uitgeverij Meulenhoff en bestemd voor de gasten die op 20 januari 1995 de opening van het jubileumjaar vierden in het Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum in Den Haag.

14. (HATTUM, Jac. van). GROENEVELT, Ernst De jongeren. Bloemlezing uit het werk der jongere Nederlandsche dichters. Met een inleiding van Constant van Wessem. Amsterdam, S.L. van Looy, 1919. Gedecoreerd linnen. 116 p. 1e druk. Schutbladen verbruind, rugje iets versleten, band heeft wat vlekjes. Prijs voorin met plakkertje overkleefd.
€ 35
* Dit exemplaar heeft voorin de handtekening van Jac. van Hattum in rode inkt, gedateerd ‘Juni ’27’. Van Hattum zou pas vijf jaar later debuteren met Baanbrekertjes. Groenevelt nam in deze bloemlezing vooral bijdragen op van schrijvers die in zijn tijdschrift Het Getij publiceerden, zoals Herman van den Bergh, C.J. Kelk, Willem de Mérode, M. Nijhoff, Martin Permys en Hendrik de Vries. Aantrekkelijk boek met expressionistisch bandontwerp van Herman Hana.

15. HESSE, Hermann Sieben Gedichte. (Gekozen, ingeleid en vertaald door Jos van Waterschoot). Philippine, Enkidu Pers, 1999. 15,3 x 11,4 cm. Cahiersteek met omslag. (28) p. Met de hand gezet uit de Garamond en de Oud Hollandsch en gedrukt in rood en zwart in een oplage van 49 op de pers genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 45
* Tweetalige uitgave.

16. KAVAFIS, K.P. Ionisch. Amsterdam, Athenaeum—Polak & Van Gennep, 1979. Vouwblad. Door Ger Kleis met de hand gezet uit de Lutetia en gedrukt op de Sub Signo Libellipers in blauw en zwart op Tosashoji in een oplage van 190 exemplaren. Omslag deels minimaal verschoten.
€ 32
* Jaarwisselingsgeschenk 1979/1980 van uitgeverij Athenaeum—Polak & Van Gennep. Breugelmans 52.

17. KOSTWINDER, Jan Binnensmonds. (Bergen op Zoom), Uitgeverij Wel, (1988). Garenloos. 56 p. 1e druk.
€ 25
* Kostwinders moeilijk vindbare debuut.

18. KOSTWINDER, Jan Alles is er nog. Verzamelde gedichten. Bezorging en nawoord Hein Aalders en Chrétien Breukers. Amsterdam, Thomas Rap, 2003. Garenloos. 288 p. 1e druk. Wat rookgeur.
€ 6

19. KOSTWINDER, Jan Stad & Land. (Met een voorwoord door Albert Hagenaars). Bergen op Zoom, Uitgeverij Wel, 2003. Geniet. 28 p. 1e druk.
€ 15
* Kostwinders laatste gedichten, niet opgenomen in zijn verzamelde gedichten, voorzien van vertalingen in het Engels door John Irons.

20. LANDELL, Olaf J. de Witte vrouwendans. Gedicht. Bussum, Kroonder, 1946. Halflinnen. 32 p. Gezet uit de Egmont en gedrukt in rood en zwart in een geringe oplage op Van Gelder Bykorf. 1e druk. Wat verkleurd.
€ 18
* Met opdracht van de schrijver in groene inkt: ‘Voor Saar en Max,/ om uit het hoofd te leeren./ O.d.L.’ Het betreft hier de baritonzanger Max Kloos (1884-1959) en zijn derde vrouw Sara van Alphen. Met inscriptie in rode balpen van een latere eigenares. Schaarse uitgave.

21. MARJA e.a., A. Harten-zeven. (Drachten), Aeolus-pers, 1945. Ingenaaid. 32 p. 1e druk.
€ 10
* Poëzie van A. Marja, Ale Brouwer, Eddy Evenhuis, A. van Pelt, Hendrik de Vries, Koos Schuur en Albert Redeker. De tuin der Hesperiden 1.

22. NIJHOFF, M. De wandelaar. Den Haag, Stols, 1941. Halflinnen met (gehavend) stofomslag. 60 p. 3e druk. Naam op schutblad, exlibris op binnenzijde voorplat.
€ 40
* Op de Franse titel gesigneerd door Nijhoff. Van Dijk 531.

23. NIJHOFF, M. Het Uur U. (Met illustraties in zeefdruk en, apart bijgevoegd, een originele gesigneerde stempeldruk van Jeroen Henneman). (Utrecht, Stichting De Roos, 1989). Twee op Chinese boekblokwijze gebonden katernen in een linnen mapje. Typografie Anthon Beeke en Jong Wan Kim. Gezet uit de Sabon Antiqua en gedrukt door Wijtmans in rood en zwart op Japans Handgeschept in een oplage van 175 genummerde exemplaren. Knikje in een deel van het boekblok.
€ 175
* Schitterende editie van het beroemde gedicht van Nijhoff! De lijdensweg die gepaard ging met de productie van deze uitgave wordt mooi beschreven door W.J. Schouten in zijn artikel Een enerverend uur U, maar het resultaat mocht er zijn: “Enkele leden, die blijkbaar van plan waren hun lidmaatschap van de Stichting op te zeggen, schreven dat zij zo gelukkig met “Het Uur U” waren, dat zij van opzeggen afzagen.”
Leeflang 137.

24. PLAS, Michel van der Achter de rattenvanger. Den Haag, Stols, (1959). Ingenaaid met flappen. 60 p. 1e druk.
€ 12
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘Voor Gabriël [Smit],/ om gauw beter door/ te worden./ 19-10-1959/ Michel’.

25. PLAS, Michel van der Going my way. Den Haag, Stols, 1949. Halflinnen. 44 p. 1e druk. Rugje los.
€ 12
* Met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het voorste schutblad: ‘Voor Gabriël Smit/ en zijn vrouw/ van hun vriend/ Michel van der Plas’.

26. PORTEGIES ZWART, Fred Gegijzelde gedichten. Deventer, Ypse fecit, 1988. Halflinnen met gemarmerde platten. 24 p. Oplage 400 exemplaren. 1e druk.
€ 12
* Eén van de 40 genummerde ‘luxe’-exemplaren, gebonden in halflinnen en gesigneerd door auteur en uitgever.

27. PORTEGIES ZWART, Fred Kruiend ijs. Gedichten. Amsterdam, De Beuk, (1990). Linnen met stofomslag. 48 p. 1e druk.
€ 20
* Eén van de 50 genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, bovendien met een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan de uitgever van AMO op de Franse titel: ‘Voor Gert Jan Hemmink,/ met dank voor de prachtige/ uitgaven, waarmee hij mijn/ inkomen onder druk zet en/ mij aan zich heeft gebonden.// “Gert Jan Hemmink?/ Fijn, die ken ik!/ (Bij deze variant/ een boekje van mijn hand.)/ FredPortegiesZwart/ Nieuwendam, 14 november 1990’.
Een regulier luxe-exemplaar (linnen, genummerd en gesigneerd) is leverbaar voor € 12.

28. PORTEGIES ZWART, Fred Tussenspel op mondharp. Deventer, Ypse Fecit, 1987. Halfkunstleer met linnen platten en stofomslag. Gedrukt in een oplage van 90 genummerde en door de dichter gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 10

29. SCHMIDT, Annie M.G. De wim-wam reus en andere liedjes voor de jeugd. Muziek Herman Nieland. Amsterdam, De Arbeiderspers/ Broekmans & Van Poppel, [1961]. 32 x 25 cm. Partituur. Geniet. 16 p. Omslagtekeningen Wim Bijmoer. 1e druk. Boekhandelsmerkje. Heel lichte gebruikssporen.
€ 15
* Bevat: De wim-wam reus, Joris Pudoris Pudittelman, De katten, Dit is de Pater Zwierelier, Als de vogeltjes gaan slapen en Vier en twintig engeltjes. Partituur met pianobegeleiding.

30. SMIT, Wilfred Franje. Amsterdam, Polak & Van Gennep, 1963. Ingenaaid. 44 p. 1e druk.
€ 10

31. SMIT, Wilfred [Gedicht]. Amsterdam, [Wouter Voskuilen], 1999. Ingenaaid (naaisel los). Met de hand gezet en gedrukt in een beperkte oplage. 1e druk.
€ 8
* Geschreven ter gelegenheid van het huwelijk van Wouter Voskuilen, één van de bezorgers van Smits Verzameld werk, maar per abuis daar niet in opgenomen. Nieuwjaarsgeschenk 1999/2000. Niet in de handel.

32. SMIT, Wilfred Een harp op wielen. Den Haag, Bakker/Daamen, 1959. Ingenaaid. 48 p. 1e druk. Debuut.
€ 10

33. SMIT, Wilfred Nagelaten verhalen. Wijhe, (Hein Elferink), 1988. Linnen. (4), 80 p. Met de hand gezet (!) uit de Bembo en gedrukt op Zerkall-Bütten in een oplage van 50 op de pers genummerde exemplaren. 1e druk. Lichte rookgeur.
€ 60
* Omvangrijke editie voor een margedrukker. Het zetwerk moet een hele klus zijn geweest!

34. SMIT, Wilfred Verzameld werk. Amsterdam, Athenaeum-Polak & Van Gennep, 1983. Linnen met (deels minimaal verkleurd) stofomslag. 280 p. 1e druk. Rookgeur.
€ 22

35. SMIT, Wilfred Verzamelde gedichten. [Amsterdam], (Meulenhoff, 1971). Ingenaaid. 64 p. 1e druk. Iets verkleurd.
€ 8
* De Ceder.

36. VESTDIJK, S., en A. ROLAND HOLST Swordplay Wordplay. Kwatrijnen overweer. ’s Graveland, De Driehoek, 1950. Ingenaaid met omslag. 36 p. 1e druk. Omslag aan de randen licht beschadigd.
€ 75
* Op de eerste pagina gesigneerd door Simon Vestdijk!

37. VRIES, Hendrik de Coplas. (Amsterdam, Omniscreen Zeefdrukkers, 1957). 19 x 10,5 cm. Cahiersteek met dik koord. 24 bladen, eenzijdig bedrukt. Gezet uit de Libra en gedrukt op Simili Japon. Met illustraties in kleuren van A.J. Wonder. Met inliggende nieuwjaarswens van de zeefdrukkerij. 1e druk in deze vorm. Mooi exemplaar.
€ 22
* Nieuwjaarsuitgave met grappige illustraties, typisch jaren ’50.

38. VRIES, Hendrik de De nacht. Apeldoorn, Dixon, 1920. Ingenaaid. 32 p. 1e druk. Omslag wat verbleekt, vlek op laatste pagina. Achterzijde omslag los.
€ 30
* Met in De Vries’ kenmerkende krachtig krullende handschrift: ‘V.d.S.’.

39. VRIES, Hendrik de Robijnen. [Utrecht], De Bezige Bij, [1944]. Origineel omslag met uitgestanst titelschild. 32 p. Gedrukt in een oplage van 525 genummerde exemplaren, geheel in rode inkt op geel papier. 1e druk.
€ 8
* Clandestien uitgegeven tijdens de oorlog. Mooie, vrolijke vormgeving. De Jong 908.

40. VRIES, Hendrik de Robijnen. [Utrecht], De Bezige Bij, [1944]. Origineel omslag met uitgestanst titelschild. 32 p. Gedrukt in een oplage van 525 genummerde exemplaren, geheel in rode inkt op geel papier. 1e druk.
€ 35
* Eén van de 25 Romeins genummerde exemplaren. Clandestien uitgegeven tijdens de oorlog. Mooie, vrolijke vormgeving. De Jong 908.

41. VRIES, Hendrik de Vlamrood. Amsterdam, Van Munster, [1920]. Geniet. (2), 34 p. 1e druk. Net exemplaar.
€ 18

42. VRIES, Theun de Westersche nachten. [Utrecht], De Gemeenschap, 1930. Ingenaaid. 56 p. 1e druk. Niet opengesneden. Laatste schutblad verbruind (door krantenknipsel).
€ 75
* Eén van de 25 Romeins genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, gedrukt op geschept papier van Van Gelder. Bekroond met de Domprijs voor Poëzie 1930. Van Laar 124.

43. VRIES, Wim de Zand, zeep en soda. (Rotterdam), Rotterdamse Kunststichting, 1973. Garenloos. 52 p. 1e druk. Omslag wat verkleurd.
€ 10
* Op de Franse titel zwierig gesigneerd door de auteur. Eerste zelfstandige bundel van arbeider-dichter Wim de Vries (1923-1994).

44. VROMAN, Leo Avondgymnastiek. Amsterdam, Querido, 1983. Ingenaaid. 60 p. 1e druk. Met leesaantekeningen van Bibeb: penstreepjes, ezelsoren en aantekening op pagina 60.
€ 22
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: ‘voor Bibeb,/ ook al rijmt daar niets goeds op!/ Leo/ Amsterdam, 9 nov. ’83’.

45. VROMAN, Leo Vergelijkingen. Landgraaf, Herik, 1996. Ingenaaid. 52 (= 50) p., inclusief zes uitvouwbare pagina’s. Typografische verzorging Piet Gerards. Oplage 300 exemplaren. 1e druk.
€ 10