Nieuwsbrief 692: Aanwinsten

De eerste nieuwsbrief van het nieuwe jaar vullen we ouderwets met allerhande aanwinsten. Drie opmerkelijke items van de cult-schrijver J.M.H. Berckmans treft u aan in de lijst, evenals een luxe Wiener, eerste drukken van Bordewijk en Aletrino, een etsje van Constant, zeven vloeken van Koos Schuur, een handgeschreven colofon van Willem Hussem, een door Lucebert ontworpen exlibris, een historische roman van Gerard Vanter en de eerste échte bibliofiele Grunberg.

1. ALETRINO, A. Martha. Amsterdam, Scheltema Holkema, [1895]. Blauw linnen (tweede band). (8), 252 p. 1e druk. Enkele lichtere plekjes aan de rand van het voorplat. 2 x naam voorin (‘A. ’t Hart’).
€ 40
* Sensitivistische roman van Aletrino in eerste druk.

2. ALETRINO, A. Novellen. Amsterdam, Scheltema Holkema, [1895]. Blauw linnen (tweede band). (4), 260 p. 1e druk. Naam vorige eigenaar op titel (‘A. ’t Hart’).
verkocht
* 22 novellen en 11 novellistische ‘indrukken’ van plaatsen in Duitsland, Luxemburg en Amsterdam.

3. AVELINE, Claude Petite collection de textes inédits de Claude Aveline (13 deeltjes). (Avignon, Pour le plaisir de l’Auteur et pour le sien, Florentin Mouret, bibliophile, 1951-1957). 16 x 10,5 cm. Ingenaaid met flappen. Op de rug van elk boekje staat een van de letters van ‘CLAUDE AVELINE’ (inclusief de spatie). 32 p. elk. Gedrukt in 97 exemplaren, waarvan alle dertien als ’31’ genummerd zijn. Nette staat, maar deel 14 ontbreekt!
verkocht
* Serie geschenkboekjes van Aveline, voor zijn vrienden. Bijna al deze deeltjes zijn voorzien van een opdracht aan Martin Premsela, vaak ook gericht aan diens zoon Hans. In vijf boekjes ligt een beschreven ansichtkaart en in één een handgeschreven brief van Aveline aan Premsela.

4. BERCKMANS, J.M.H. Boodschap in een fles. [‘s-Gravenwezel, Boekbindatelier Pampiere Werelt], (2015). Cahiersteek met titeletiket. (32) p. + 5 bijvoegsels in ingeplakte envelop. Vervaardigd in een oplage van 50 genummerde danwel geletterde exemplaren. 1e druk.
verkocht
* Eén van de 26 geletterde exemplaren. Eerste uitgave van dit prozagedicht, dat Berckmans schreef naar aanleiding van een concert van de rockband The Mekons in Antwerpen in 1987. De bijlagen zijn fascimile’s van relevante krantenartikelen en interviews.

5. BERCKMANS, J.M.H. ‘Leoš Janáček’. Originele balpentekening. 25,0 x 16,2 cm. Gesigneerd ‘jmh berckmans’. Op karton.
verkocht

6. BERCKMANS, J.M.H. ‘Maurice Ravel meets Prokofjev’. Originele inkttekening. 15,0 x 22,0 cm. Gesigneerd ‘jmh berckmans’ en gedateerd ’10/2/2000′. Opgeplakt op karton.
verkocht

7. BORDEWIJK, F. Knorrende beesten. Utrecht, De Gemeenschap, (1933). Halflinnen (bandontwerp Kees Strooband). 52 p. 1e druk. Platten (als vrijwel altijd) wat smoezelig. Vooral het achterplat heeft enige waterschade.
verkocht
* Op de band van het boek een fotomontage waarop vier automobielen staan van het opvallende Tsjechische merk Tatra (een draagt het getekende nummerbord N 53131, dat verwijst naar de provincie Noord-Brabant). Ondanks het spectaculaire, moderne voorkomen verkocht deze ‘roman van een parkeerseizoen’ aanvankelijk slecht.

8. CAMPERT, Remco Straatfotografie. Tekeningen Lucebert. Landgraaf, Herik, 1994. Ingenaaid met flappen. (24) p. Gedrukt in een oplage van 299 genummerde en door de dichter gesigneerde exemplaren. 2e druk (nummering met accent).
€ 25
* Mooie typografie van Karel F. Treebus. Zwarte Reeks 25.

9. CARMIGGELT, S. Waarom? Daarom! (Nieuwerkerk, Adri M. Leijdekkers), 1993. Ingenaaid. (8) p. Met de hand gezet uit de Hollandsche Mediaeval en gedrukt op Velin d’Arches in een oplage van 50 genummerde exemplaren.
€ 25
* Ter gelegenheid van het huwelijksfeest van het echtpaar P.J. Koets. Exemplaar genummerd ‘hc’.

10. (CARMIGGELT, S.) Carmiggelts op Steeg. (Titel en inleiding: dr. P.J. Koets. Foto’s en vormgeving: Adri M. Leijdekkers). (Nieuwerkerk), Adri M. Leijdekkers, 1990. 22 p. + 20 kleurenfoto’s in mapje met buikbandje. Vervaardigd in een oplage van 35 genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 40
* Uitgave ter gelegenheid van de onthulling van het monument van Simon en Tiny Carmiggelt in de Steeg. Niet in de handel, uitsluitend bestemd voor Carmiggelt-vrienden.

11. CLAUS, Hugo Jan de Lichte. (Met een originele, genummerde en gesigneerde litho door Roel D’Haese). (Antwerpen), Ziggurat, (1981). Ingenaaid met omslag in preegdruk, gevat in linnen band. (32) p. Gezet uit de Plantin en met de hand gedrukt in een oplage van 100 door de auteur genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 250
* Mooie uitgave, met een wat woeste kop als litho. BHC 125.

12. CLAUS, Hugo Ontwerp voor een pinakoteek der lage landen. (100 prenten). (Amsterdam, Galerie Espace), [april 1963]. Geniet. (12) p. Geïllustreerd. [Gezet uit de Verlengde Hollandse Mediaeval en gedrukt door Frans de Jong]. 1e druk.
€ 50
* Fraai gedrukte catalogus. BHC 40.1.

13. CLAUS, Hugo Het verdriet van België. [Amsterdam], De Bezige Bij, [1983]. Geniet met stofomslag [omslagontwerp Leendert Stofbergen]. 16 p. 1e druk.
verkocht
* Voorpublicatie uit Het verdriet van België, vóór het verschijnen van de uiteindelijke roman (in maart 1983) verspreid onder boekhandelaren. BHC 135.

14. CLAUS, Hugo Een weerzinwekkend bezoek. (Met illustraties van GAL). (Aalst, De Gele Limonade), [1985]. Elf kaarten in originele envelop. De zgn. ‘Volkseditie’ [= 2e druk].
€ 20
* Uitgave ter gelegenheid van het bezoek van Paus Johannes Paulus II aan België. BHC 143.C.

15. CONSTANT A propos de Cezanne. Aantekeningen naar aanleiding van de tentoonstelling: “CEZANNE, Les Dernières années, 1895-1906”, Paris, Grand Palais, 20 Avril-23 Juillet 1978. (Amsterdam, zonder uitgever, 1985). Ingenaaid in omslag. (54) p. Met een ORIGINELE ETS van Constant als frontispice. In elkaar gezet door Binderij Phoenix. Gedrukt door Wiet van Rossum in een oplage van 100 genummerde en door Constant gesigneerde exemplaren.
€ 120
* Curieuze, anonieme uitgave met eenzijdig bedrukte pagina’s. Meer informatie + afbeelding van de ets bij Stichting Constant.

16. FONVILLE, Henk Schilderlessen bij Kees Verwey. Dagboek uit de hongerwinter. (Met een Inleiding van Hans Rombouts). (Driehuis, Augustijn Pers, 1999). Karton met platten van wolkenmarmer (Erik Schots). (24) p. Geïllustreerd. Gezet uit de Garamond en de Arsis en gedrukt op henneppapier in een oplage van 75 genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 30

17. GRUNBERG, Arnon Ushi en Septembrius. Met (11 gemonogrammeerde) tekeningen van Bruno Vekemans. Wildert, De Carbolineum Pers, 1994. Ingenaaid in omslag van Moulin de Larroque. 28 p. Met de hand gezet uit de Erasmus en gedrukt in blauw, rood en zwart op Snow Petal door Boris Rousseeuw in een oplage van 65 genummerde en door auteur en illustrator gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 250
* Dit boek wordt beschouwd als de eerste bibliofiele uitgave van Arnon Grunberg. DCP Checklist 36. Wuijts A-15.

18. HAAN, Jacob Israël de Een dag van regen. Een letterproef voor Cox en Frits. (Baambrugge), Kroonesteyn Pers, 1998. Cahiersteek met stofomslag van Japans papier. (8) p. Gezet uit de Columbia (20 verschillende corpsen!) en gedrukt in rood en zwart in een oplage van 110 exemplaren, waarvan er 90 bestemd waren voor het drukkersproject De Grote Nederlandse Letterproef. 1e druk. Het besmettelijke witte Japans is niet helemaal blank gebleven.
€ 65
* Gedrukt op zijn privépers door Jan Tholenaar (1928-2009), een groot verzamelaar van letterproeven. Hij voegde aan het poëtische proza van De Haan een doortimmerde historische schets toe van de letter Columbia.

19. HEERESMA, Heere Kleppen en ventielen. Samengesteld en ingeleid door de zoon van de schrijver en verlucht met een aantal tekeningen van Faber Heeresma. (Baarn), De Prom, (1985). Garenloos. 144 p. Gedrukt in een oplage van 1000 genummerde exemplaren. 1e druk.
verkocht
* Eén van de 35 Romeins genummerde auteursexemplaren, die door de auteur werden gesigneerd. De Prom Bibliofiel 6.
Bijgevoegd: Handgeschreven briefje van de auteur aan ‘Geachte heer Tholenaar’. Tekst: ‘hartelijk dank voor de mooie uitvoering van Een dagje….. in uw grote letter bibliotheek!’ Jan Tholenaar (1928-2009) is de grondlegger van de Grote Letter Bibliotheek.

20. HOTZ, F.B. De vertegenwoordigers. Verhalen en beschouwingen. Den Haag, Stichting Uitgeverij XL, 1996. Karton. 96 p. [2e druk].
€ 25
* Grootletteruitgave.

21. HUSSEM, Willem Album met 39 ingeplakte, deels gesigneerde originele typoscripten van gedichten. 32,8 x 28,0 cm (album), 21,5 x 13,7 cm (typoscript). 30 bladen typoscript, 9 bladen doorslag van typoscript. Alleen recto. Afzonderlijk gesigneerd (34 x) en gedateerd (26 x).
€ 475
* Interessante en representatieve collectie typoscripten uit de periode 1961-1966, voorafgegaan door een originele portretfoto van de dichter. Prachtig poëtisch document!

22. HUSSEM, Willem Motet. 16 gedichten. [Den Haag], (eigen beheer), 1963. Geniet met omslag. 20 p. [Gedrukt in een oplage van 100 genummerde exemplaren]. 1e druk.
verkocht
* Het zevenregelige colofon op pagina (20) werd door Hussem zelf geschreven én gesigneerd.

23. (LUCEBERT). POWYS, John Cowper All Or Nothing. London, Macdonald, 1960. Linnen met stofomslag. 224 p. 1e druk. Omslag verbruind en aan de randen iets gerafeld, prijs afgeknipt.
€ 35
* Uit de bibliotheek van Lucebert. Op het schutblad is gestempeld: ‘lucebert/ bergen nh/ tel. 3551’! Een fantastische roman uit de laatste jaren van Powys (1872-1963), waarin allerlei groteske personages optreden, van John o’Dreams tot de Cerne Giant.

24. (LUCEBERT). ZWEIG, Stefan Drei Dichter ihres Lebens. Casanova, Stendhal, Tolstoi. Leipzig, Insel-Verlag, 1928. Linnen. 384 p. 1e druk. Exlibris J.A. Vooren [ontwerp Lucebert] op binnenzijde voorplat.
€ 50
* Fraai en zeldzaam exlibris, door Lucebert ontworpen in 1956 voor de verzamelaar J.A. Vooren. De tekst luidt ‘Niets is genoeg of het is goed genoeg’, afkomstig uit Luceberts gedicht ‘chemie’.
Referentie: Lucebert, drukwerk voor anderen, 50.

25. MARGUERITTE, Victor De vrijgezellin. (La Garçonne). Rotterdam, J. van Leerdam, 1923. Verguld halflinnen met hoeken (met leerpersing, voorzien van gouden lijnen) en gemarmerde platten. Kop verguld. 272 p. 1e druk. Goede conditie.
€ 65
* Mooie boekband, kennelijk speciaal vervaardigd door de uitgever, die dit boek voorzag van een geschenkinscriptie: ‘Den Heer L. v.d. Slik/ Ter Herinnering aan mijn/ eerste Uitgave/ Rotterdam/ 5 September 1923/ (handt.)’. Beiden waren in de jaren 20 lid van het bestuur van voetbalclub Feijenoord. Drukker en uitgever Joannes van Leerdam (1886-1944) was wellicht een broer van Feijenoord-oprichter Gerard van Leerdam. Dit is ongeveer de enige literaire uitgave van Van Leerdam, die verder meer als kantoorboekhandelaar actief was; hij stichtte het Wester Vulpenhuis in Rotterdam (bekend van de collectie clandestiene oorlogsfoto’s). Het is de Nederlandse vertaling (door J. Eilkema de Roo alias J. Tersteeg) van de wereldbestseller over een jonge vrije vrouw, een scandaleus boek dat meerdere drukken haalde.

26. MULISCH, Harry De ontdekking van de hemel. (Gedeeltelijke voorpublicatie). Amsterdam, De Bezige Bij, 1992. Geniet. 32 p. 1e druk. Paar kleine knikjes in de rug.
€ 35
* Waarschijnlijk gedrukt in een zeer beperkte oplage. Deze voorpublicatie van de proloog en het eerste hoofdstuk van De ontdekking werd ongeveer een week voor verschijnen van de roman naar een aantal grote boekhandels gestuurd. In de inhoudsopgave zijn de paginanummers achter alle hoofdstukken weergegeven met ‘000’.

27. OUDSHOORN, J. van Paraphrase. (Met een verantwoording door W.A.M. de Moor). (Zandvoort), Eliance Pers, (1973). Ingenaaid met omslag. (4), 20 p. Met de hand gezet uit de Janson en gedrukt door Peter Muller op de handpers in een oplage van 50 exemplaren. 1e druk. Voorzijde omslag wat gekrast en gevlekt.
verkocht
* Dit is nummer 6 van de oplage. Eliance-reeks 20.

28. PAM, Max Beatrijs. (Wijhe), Hein Elferink, (1986). Ingenaaid met omslag. (16) p. Met de hand gezet uit de Spectrum en gedrukt in blauw en zwart op Bütten-Werkdruck door Hein Elferink in een oplage van 35 genummerde exemplaren.
€ 32
* In druk opgedragen aan Beatrijs Ritsema.

29. REVE, G.J.M. van het (als:) Gerard VANTER Mijn naam is Roelant. Amsterdam/ Brussel, Elsevier, 1957. Gedecoreerd linnen met stofomslag [omslagontwerp Eppo Doeve?]. 352 p. 1e druk. Omslag langs randen wat gesleten.
verkocht
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het schutblad: ‘Voor mijn hoofdredacteur/ Dr P.J. Koets/ van Gerard Vanter,/ ps. van G.J.M. van het Reve/ Nov. ’57’.
P.J. Koets (1901-1995) was van 1951 tot 1961 hoofdredacteur van Het Parool. Bijzondere opdracht in deze historische roman van de vader van Karel en Gerard Kornelis.

30. RILKE, Rainer Maria Der Tod des Kammerherrn Christoph Detlev Brigge. (Met originele kleurets van Oldrich Kulhánek). Baarn, Arethusa Pers, 1986. 28 x 20 cm. Gedecoreerd karton (vervaardigd door R. Meuter en J. Weiss) met foedraal van Zaans Bord. 16 p. Gezet door Vincent Loosjes uit de Garamont en gedrukt op Zerkall Bütten in 30 genummerde exemplaren. Mooi en gaaf.
verkocht
* Over het langdurige sterven, te midden van zijn nabestaanden en zijn windhonden, van de grootvader van Malte Laurids Brigge. Zeer fraaie boekband van Roland Meuter en Josef Weiss. Een oplage van 60 exemplaren van dit boek verscheen tegelijkertijd bij de Ascona Presse in Ascona.

31. SALOMONS, Annie Herinneringen van een onafhankelijke vrouw. Amsterdam-Antwerpen, Wereldbibliotheek, 1951. Linnen met stofomslag (band- en omslagontwerp Jac. Nuiver). 248 p. 15e druk. Omslag heeft een enkel scheurtje.
verkocht
* Exemplaar met handgeschreven opdracht van de auteur: ‘Voor Hans Roest van/ de auteur/ mei ’53’. In het midden van de titelpagina schreef Salomons bovendien het 9-regelige gedicht ‘De Pharizeeër’ uit.
‘Het is de openbaring van het lijden, niet van een enkel meisje, maar van een hele klasse moderne vrouwen’, schreef De Nieuwe Gids indertijd over dit vaak herdrukte boek.

32. SCHUUR, Koos De 7 vloeken. Poëtisch pamflet. (Veendam/ Hooghalen, Veenkoloniaal Museum/ Herinneringscentrum Kamp Westerbork, 1994). Geniet. (12) p. 2e druk.
€ 40
* Fotomechanische herdruk van de illegale Werkman-uitgave in de reeks In agris occupatis. De eerste 90 exemplaren zijn genummerd en gesigneerd door de auteur. Dit is ‘nummer’ A.

33. STUTVOET, Cor Scherven in wijn. (Den Haag, Drukkerij-Uitgeverij Orion [= eigen beheer]), [1948]. Geniet. 16 p. 1e druk.
verkocht
* Gesigneerd in potlood door de dichter. Eenmaal in de NCC (VU).
Bijgevoegd: Handgeschreven brief, een getypte brief, een handgeschreven verhuisbericht, een rouwkaart en een in memoriam als knipsel van Cor Stutvoet.

34. SZÉKELY-LULOFS, Madelon Hladová výprava. Z holandštiny přeložila Lída Faltová. (Tsjechische vertaling van De Hongertocht). Praag, Družstevní Práce, 1939. Versierd linnen met stofomslag. 316 p. Omslag aan de randen wat beschadigd.
€ 30
* Aardig bandontwerp (geheven kromzwaard met vulkaan) en omslagtekening van Václav Fiala.

35. VAERNEWIJCK, Marcus van Hoe fellic ende ghebeten dat (…). [Wildert], De Carbolineum Pers, [1990]. Ingenaaid met dikke rode breiwol. (4) p. Met de hand gezet en gedrukt in rood, blauw en zwart in een beperkte oplage.
€ 18
* Over het droevig lot van boeken tijdens de Beeldenstorm in Gent. Jaarwisselingsgeschenk 1989/1990 (eerste en enige van DCP). Niet in de handel. DCP 6.

36. VRIES, Theun de Het hert. (Met een originele, gesigneerde ets van Harry van KRUININGEN). Amsterdam, (Phoenix Editions), 1987. Linnen (Binderij Phoenix). 28 p. Gedrukt op Hahnemühle in een oplage van 80 genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren.
verkocht
* Uitgave ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van de auteur. De eerste uitgave van dit werk verscheen in 1949 bij uitgeverij Pegasus. Tegelijk met deze bibliofiele editie verscheen er bij Pegasus een editie in 800 exemplaren, waarin een reproductie van de ets van Van Kruiningen werd opgenomen.

37. WIENER, L.H. De Zoete Inval. [Haarlem], de Korenmaat, (2013). Linnen met stofomslag (omslagontwerp Marlies Visser). (28) p. Met de hand gezet uit de Spectrum en gedrukt in groen en zwart in een oplage van 156 gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 85
* Eén van de 26 geletterde luxe-exemplaren, in een fraai bandje van binderij Van Waarden.