Nieuwsbrief 727: Kalenderbladen

In het fin de siècle hebben Nieuwe Kunst-ontwerpers zich niet alleen op gebouwen, meubelen en boekbanden gestort. Grote namen als Lion Cachet, Van Hoytema en Lebeau ontwierpen ook complete kalenders of kalenderbladen. K.P.C. de Bazel tekende in 1896 een kalender voor Architectura et Amicitia. H.P. Berlage ontwierp meerdere kalenders voor verzekeringsmaatschappij De Nederlanden.

In deze nieuwsbrief bieden we negen losse kalenderbladen aan van Theo Nieuwenhuis. Voor de jaren 1896 en 1898 vervaardigde hij in opdracht van de Amsterdamse boekhandel Scheltema & Holkema schitterende Art Nouveau-maandkalenders. ‘De prijs f 7.50 was voor velen wellicht te hoog’, dacht de opdrachtgever later, maar een anonieme recensent haalde op de eerste dag van 1896 de bekende regel van Keats (‘A thing of beauty is a joy for ever’) aan om lezers te bewegen vooral de kalender te kopen. Volgens een advertentie in het Algemeen Handelsblad van 5 januari 1896 was de oplage van de kalender voor 1896 niet groot:

Geheele oplage met inbegrip van Present- en Recensie-Exemplaren 150 stuks.

Complete kalenders, inclusief voorblad, zijn tegenwoordig extreem zeldzaam. Sommige zijn in bibliotheken of musea (Wolfsonian) aanwezig, maar ze komen zelden in de handel. En áls ze al opduiken, wisselen ze voor enorme bedragen van eigenaar. Inmiddels is de nieuwsbrief uitverkocht.

(Klik op de betreffende maand of het plaatje rechts voor een schermvullende afbeelding.)

Kalender voor 1896

1. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘Januari’. Originele kleurenlitho. Amsterdam, Scheltema & Holkema, [1895]. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 32 x 23,5 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald. Langs onderrand gekreukt en hersteld met papier.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand januari 1896. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1455.2.

2. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘Juni’. Originele kleurenlitho. [Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1895]. Gesigneerd in de steen met monogram ‘TN’. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 32 x 24 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand juni 1896. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1455.7.

3. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘October’. Originele kleurenlitho. [Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1895]. Gesigneerd in de steen ‘T. Nieuwenhuis’. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 33 x 23,5 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand oktober 1896. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1455.11.

4. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘November’. Originele kleurenlitho. [Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1895]. Gesigneerd in de steen ‘TN’. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 31 x 22 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand november 1896. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1455.12.

Kalender voor 1898

5. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘Februari’. Originele kleurenlitho. [Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1897]. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 32 x 25,5 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand februari 1898. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1471.2.

6. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘April’. Originele kleurenlitho. [Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1897]. Gesigneerd in de steen met monogram ‘TN’. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 40,5 x 28 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand april 1898. Oordeel over dit blad in het Nieuws van den Dag van 18 november 1897: ‘April, met bloempjes en blaadjes van speenkruid en vlinders geornamenteerd, is bijzonder mooi’. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1471.4.

7. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘Juni’. Originele kleurenlitho. [Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1897]. Gesigneerd in de steen met monogram ‘TN’. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 34 x 26 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand juni 1898. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1471.6.

8. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘October’. Originele kleurenlitho. [Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1897]. Gesigneerd in de steen met monogram ‘TN’ en gedateerd ”97′. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 32 x 25 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand oktober 1898. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1471.10.

9. NIEUWENHUIS, Theo Kalenderblad ‘November’. Originele kleurenlitho. [Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1897]. Ingelijst achter glas (lijst: 42 x 32 cm). Onder passe-partout (litho zichtbaar: 33,5 x 26 cm). Door ons niet uit de lijst gehaald.
verkocht
* Zeldzaam kalenderblad voor de maand november 1898. De vorige eigenaar heeft het blad smaakvol laten inlijsten.
Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (juni 2011), 1471.11.