Nieuwsbrief 870: Nog Nooit Vertoond en andere Reviana

Enkele zeer bijzondere uitgaven, unica en kernachtige portretten van Gerard Reve sieren deze nieuwsbrief. Het echte leven: vintage Reve!

Wat u niet aankoopt nemen we mee naar de grote antiquarenbeurs op 5 en 6 oktober in het Marriott Hotel aan het Leidsebosje in Amsterdam, waar u allen bij deze hartelijk voor wordt uitgenodigd. De entree is gratis. U vindt ons in stand 18, vlakbij de ingang.
We kunnen op verzoek eventueel bepaalde boeken of andere items voor u meenemen.

1. REVE, Gerard Brief uit Edinburgh. Oorspronkelijke drukproef van de eerste publicatie in Tirade, jaargang 6, aflevering 69-70 (september-oktober 1962). 38 eenzijdig bedrukte bladen, bovenaan met vier nietjes bijeengehouden.
Verkocht
* Met zes correcties in potlood en ongeveer zeventig in blauwe balpen. De 70 correcties in balpen zijn ontegenzeggelijk van Reve zelf. De ‘Brief uit Edinburgh’ zou een keerpunt blijken in Reves schrijversloopbaan. Een jaar later zou de bundel Op weg naar het einde met deze belangrijke reisbrief openen.

2. REVE, Gerard Drie woorden. Utrecht, Reflex, 1981. 29,5 x 22,3 cm. Linnen met stofomslag. (32) p. Gedrukt op 150 grams Hollands luxe druk van Van Gelder door Van den Dool te Sliedrecht in facsimile van het handschrift in een oplage van 11 (elf!) genummerde en gesigneerde exemplaren, alle voorzien van een pagina van het originele handschrift. 1e druk. Stofomslag op rug minimaal verschoten.
Verkocht
* Herinneringen aan de schrijver Jan de Hartog uit het eerste oorlogsjaar, een omvangrijk werk in 4 + 7 dichtbeschreven bladzijden gereproduceerd van het handschrift. Dit is nummer 5 van de oplage, door Reve als zodanig in het colofon gemerkt ‘5 (Vijf)’ en gesigneerd, gedateerd (‘18.2.1981’) en voorzien van een eveneens dichtbeschreven pagina origineel handschrift. Van Winden, Zelf Reve Verzamelen nr. 36 (‘Omdat er meer dan elf of vijftien verzamelaars bestaan, vormt Drie Woorden inmiddels een van de belangrijkste struikelblokken op weg naar een complete collectie van het werk in boekvorm’).

3. REVE, Gerard De Grote Taart. (Met een Verantwoording door de auteur. Met een Aantekening door Gert Jan Hemmink). Amstelveen, AMO, 1991. 35,3 x 23,3 cm. Verguld halfperkament in papieren foedraal (Binderij Phoenix). (2), 30 p. Met de hand gezet uit de Baskerville en gedrukt door Hein Elferink in blauw en zwart in een oplage van 75 door de auteur genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. Goed exemplaar.
Verkocht
* Eén van de 51 Romeins genummerde, op Zerkall Bütten gedrukte luxe-exemplaren, voorzien van een pagina origineel handschrift. Van Winden 67. AMO 104.

4. REVE, Gerard Handgeschreven brief aan ‘Cher Maître’. 27,3 x 21,5 cm. Op eigen briefpapier met gedrukt briefhoofd (”La Grâce’. Le Poët-Laval/ (…)’). Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Gerard Reve’ en gedateerd ‘7 Julij 1975’. 10 regels tekst. Tweemaal gevouwen.
Verkocht
* In het Frans gestelde brief, gericht aan Electricité de France in Montelimar. Reve beklaagt zich over het feit dat na het aanleggen eerder die dag van een nieuwe electriciteitsmeter de stroom het op de eerste en tweede etage nog maar voor de helft doet. ‘Les lampes ne donnent que très peu de lumière. Que faire?’. De zekeringen lijken in orde, maar Reve durft er niet aan te komen.

5. REVE, Gerard Handgeschreven brief aan ‘Lieve Mischa’. 27,5 x 21,3 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Gerard Reve’ en gedateerd ‘Nieuwe Markt 12, Weert (L.)/ 6 Augustus 1974’. 3 regels tekst. Tweemaal gevouwen.
Verkocht
* Over een afspraak om langs te komen, via Hanny [Michaelis]. ‘Maak maar 1 mooi, gevoelig stuk’.
Op de achterzijde staat een vierregelige aanzet tot een brief aan ‘Lieve Jobs & Lennie [Meyer]’, gedateerd ‘La Grâce, Le Poët-Laval,/ (…)/ 22 April 1974’. Over de ligging van het Geheime Landgoed te zien op een ansichtkaart: ‘Binnen de omlijning van speldeprikgaatjes zie je, als je de kaart tegen het licht houdt, mijn domein liggen’.

6. (REVE, Gerard) Zelfgemaakt, getekend en gekleurd stripverhaal in vijf afleveringen. 5 bladen. 10,0 x 35,5 cm. Inkt en kleurpotlood/krijt. Gedateerd ‘3-2001’ en gesigneerd ‘A.B.C.’ In vijf langwerpige enveloppen met kalligrafische adressering ‘De Heer R[ené]. Mootz/ Alhier’, gedateerd ‘maandag’ tot en met ‘(vrijdag)’.
Verkocht
* Ontroerend zelfgemaakt stripverhaal door de ons verder onbekende, maar zeer professionele tekenaar A.B.C. over ‘Mannetje Mootz’ (‘in z’n leren broekje’), die met ‘sombere Reviaanse gedachten’ moederziel langs de donkere grachten struint. Ontwikkeling van een Reviaan: zijn ongeluk beheerst hem, zijn Reve-verzameling gaat ten onder, maar zijn ziel wordt gered, niet door de Engelachtige Jongen die Onze Lieve Vrouwe hem zendt, maar door een lief klein hondje. Speciaal getekend, kennelijk als dank voor een muzikale attentie, blijkens een langwerpige strook papier gesigneerd ‘Bertien’.

7. REVE, Gerard ‘Roeping’. Origineel handschrift. 27,5 x 21,4 cm.
Verkocht
* Het beroemde gedicht ‘Voor de Zusters van Liefde, te Weert’, met een inhoudelijke variant ten opzichte van de versie in Het zingend hart (1973): ‘of tegen dat is, des middags het verkeer verspert,’ in plaats van ‘tegen dat is, het verkeer verspert’.
Boven het gedicht staat een klad van een franstalige brief aan ‘Cher Philippe’ over een financiële transactie. 12 regels. Met doorhalingen en verbeteringen.

8. REVE, Gerard Het Zesde Jaar. (Met Aantekening door Gert Jan Hemmink). Amstelveen, AMO, 1989. 35,0 x 23,0 cm. Verguld halfperkament met over de rug een pagina origineel handschrift geplakt, in papieren foedraal (Binderij Phoenix). (4), 20 p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt door Hans van Eijk in bordeauxrood en zwart in een oplage van 75 op de pers genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren.
Verkocht
* Eén van de 37 Romeins genummerde, op Arches-papier gedrukte luxe-exemplaren, voorzien van een pagina origineel handschrift: ‘Alle luxe exemplaren van Het Zesde Jaar bevatten op de band, dus onlosmakelijk met het werk verbonden, een pagina uit het oorspronkelijke manuscript’. Van Winden 63. AMO 88.

9. REVE, Gerard, en Ernst Jan ENGELS Een Jongen. Twee originele etsen. Beeldformaat 31,5 x 24,8 resp. 31,9 x 24,7 cm. Naast elkaar gedrukt op één groot blad. Linksonder genummerd en gedateerd ‘3/12’ en ‘eig. druk Een Jongen 10-11-74’. Rechtsonder gesigneerd ‘Ernstjan Engels’. Ingelijst achter glas. 54 x 74 cm.
Verkocht
* De linkerprent is door Reve zelf geëtst en afgedrukt in zwart. Het is het 16-regelige gedicht ‘Een Jongen’, door Reve in spiegelbeeld op de plaat gezet en door hem in de plaat gesigneerd. Het is bekend dat Reve uitstekend in spiegelbeeld kon schrijven. De rechterets is van de hand van Ernst Jan Engels, met wie Reve een ietwat moeilijke verhouding had (zie de biografie van Reve door Nop Maas, deel 2!) en stelt een jongen voor die losjes tegen een lantaarnpaal leunt, afgedrukt in blauw. Het gedicht is afkomstig uit Het zingend hart (1973).
In 1997 werd er uit de collectie van Joop Schafthuizen een exemplaar van alleen de ets met de tekst van Reve geveild in Haarlem, maar de combinatie met de ets van Engels op één blad papier is bij ons beste weten Nog Nooit Vertoond. Dit is een eigen uitgave van Gerard Reve, die niet in de bibliografieën voorkomt!
Provenance: Johan Polak.

10. (REVE, Gerard). CALS, Joseph Portret van Gerard Reve. Olieverf op linnen, geplakt op hardboard. Beeldformaat 27 x 30 cm. Gesigneerd en gedateerd ‘Joseph Cals / November 1973’ op de achterzijde. Met een mooie lijst (buitenmaat 39 x 42 cm).
Verkocht
* Prachtig schilderij van een nog nét 49-jarige Reve, naar het leven geschilderd door ‘Jakhals’, Reve’s bijnaam voor de 23-jarige schilder. Vorsend, pregnant portret gemaakt in de herfst van hun relatie, die duurde van november 1972 tot de laatste dagen van 1973.
Provenance: Johan Polak.

11. (REVE, Gerard). DONKERSLOOT, Peter Portret van Gerard Reve. [1998]. Beeldformaat 25 x 20 cm. R.o. gesigneerd ‘Donkersloot’ in viltstift. Paintprint-techniek op linnen op een houten frame gespannen.
Verkocht
* Fraai schilderij voor arbeiders vervaardigd met de modernste schilderprinttechnieken.

12. (REVE, Gerard). ENGELSEN, Jacomijn den Portret van Gerard Reve. Houtsnede. Gedrukt in een oplage van 25 genummerde en gesigneerde exemplaren. Beeldformaat 15 x 15 cm. L.o. genummerd ’10-25′ en getiteld ‘”Gerard Reve”‘. R.o. gesigneerd en gedateerd ‘Jacomijn den Engelsen 2007’. Ingelijst achter glas (45,5 x 36,5 cm).
Verkocht
* Een onderzoekend aangezicht, dit portret van Reve, in een ongetwijfeld zeer arbeidsintensieve, pointillistische techniek gemaakt en in een grote lijst gevat. (NB. De foto hiernaast is niet helemaal vierkant, maar dat is om spiegeling te vermijden. De houtsnede is wél vierkant).

13. (REVE, Gerard). Wim SONNEVELD Handgeschreven correspondentiekaart en getypte brief aan Gerard Reve.
Verkocht
* 1. Handgeschreven correspondentiekaart aan ‘Beste Gerard van ’t Reve’. 11 x 15,5 cm. Uitvouwkaart met op de voorzijde een tekening van Sonnevelds huis in Zuid-Frankrijk en op de achtergrond een landkaartje waarop de plek van het huis in rood is aangegeven. Gesigneerd ‘Wim Son’ en door Reve in kroontjespen gedateerd ‘± 8-9-1972.’ 7 regels tekst. Perforatiegaatjes.
* Sonneveld bedankt Reve voor een boek dat hij “natuurlijk” al had, om met enige valsheid te vervolgen met ‘Het staat nu naast een manuscript van ‘Le Grand Meaulnes’ dat ik eens van de zuster van Alain Fournier kreeg’. Hij sluit af met de mededeling dat Reve altijd welkom is.
2. Getypte brief aan ‘Beste Gerard’. 27,4 x 18,5 cm. Op eigen briefpapier. Gesigneerd ‘Wim’ en gedateerd ‘Vence, 8 October 1972’. 58 regels tekst. Perforatiegaatjes.
* Uitgebreide, vermakelijke, nachtelijke babbelbrief. Sonneveld stuurt een paar gedichten mee die hij eerst aan Simon Carmiggelt en zijn vrouw had voorgelezen ‘die hier logeren’: ‘De gedichten van Mevrouw Marmot wil ik wel graag terug. Ik ga ze publiceren met het oeuvre van andere literatoren die er nooit aan te pas komen omdat ze niet de relaties hebben die jullie je op meestal oneerbare wijze hebben verworven’. Reve wordt uitgebreid uitgenodigd eens langs te komen. ‘Ik zal je nog wel eens schrijven hoe en met wie ik hier leef dan kun je dat vast uit je hoofd leren. Het is erg mooi en erg kapitalistisch, maar we doen gewoon!’ Voorts over reisjes en plannen: ‘Ik wil voorlopig niet meer optreden. Dat heb ik nou 36 jaar gedaan en dat begint me te vervelen’. Verder over een ontmoeting met Nederlandse toeristen in Venetië, een week eerder en over het bezoek van het echtpaar Carmiggelt.
Bijgevoegd:
Clubnieuws van de ‘Nederlandsche Vereniging “De Hollandsche Club” te Nice van september 1972. Stencil. En een knipsel over een Herenborrel. (Sonneveld schreef aan Reve: ‘Jij weet ook vast niet wat een Herenborrel is en ook niet wat je mist als je geen lid bent van de Hollandse Club!’). Geniet. Was aangehecht aan de brief.
Voorts, bij wijze van Reviaanse kroontjespen of haarpluk:
Voorgedrukt vouwkaartje met de tekst ‘Ter herinnering aan de 500ste voorstelling/ Juli 1965/ Wim Sonneveld’. Het publiek kreeg bij deze voorstelling een halve liter wijn, afkomstig uit de wijngaard van Sonneveld. Met wijnvlekken.