Nieuwsbrief 1067: Sebbedee

Een gezellige nieuwsbrief na de heerlijke antiquarenbeurs met een rijk vanalleswat. Bij de snorrende haard of de zachte aaiwarmte van de infraroodplaat – denk niet aan buiten waar het regent of erger. Troost u met boeken, die tastbare tekens uit de ex-toekomst – ooit was al het verleden toekomst, en ook de dingen die komen liggen straks, gebeurd en wel, achter u.

1. ALTHÆA PERS Collectie van 145 titels. 1998-2019. Diverse formaten en materialen. De Althæa Pers is misschien wel de meest eigenzinnige private press van Nederland: de uitgaven zijn niet gedrukt met loden letters, maar gemaakt met de laserprinter. En dat levert vaak heel bijzondere uitgaven op, bijvoorbeeld door het gebruik van materialen als boomschors, textiel, hout en plexiglas. De uitgaven van De Althæa Pers munten uit in originaliteit, zowel in tekstkeuze als in vormgeving. Jos Swiers (1943-2022), de man achter de pers, heeft alle uitgaven met veel liefde voor en kennis van het schone boek vervaardigd. In totaal verschenen er tussen 1997 en 2022 317 uitgaven. De meeste uitgaven in de collectie die wij aanbieden zijn vervaardigd in een oplage variërend van 8 tot 20 exemplaren. Uitgaven van de Althæa Pers worden zelden aangeboden, laat staan een grote collectie als deze. Zelfs de KB heeft slechts 78 titels in huis. Een complete lijst is op aanvraag leverbaar. Voor meer informatie, zie althaeapers.nl.
€ 2500

2. AMSTERDAMSCHE GRAFISCHE SCHOOL De derde vijf. Gedenkboek gewijd aan de derde vijf jaren der Amsterdamsche Grafische School. Uitgegeven op den eersten dag van de maand Juli in het jaar 1933. Amsterdam, Amsterdamsche Grafische School, 1933. 25 x 24 cm. Ingenaaid. XXIV, 100 p., 27 bl. Kleurenillustraties, initialen en ingeplakte plaatjes. Gedrukt in diverse kleuren. 1e druk. Rug beschadigd, achterblad deels los.
Verkocht
* Jubileumuitgave met bijdragen van o.a. Ferd. Wierdels (directeur), C. Hafkamp, en J. Ligter. De meeste illustraties van leerlingen zijn ongesigneerd, maar één is van een naam voorzien: Theo Kurpershoek! Met buitengewoon fraai modernistisch omslag in paars en andere kleuren op geel, zowel voor- als achterkant, met een monogram gesigneerd, iets als HHAK (zie afbeelding!). Met inliggende nieuwjaarswens van de Amsterdamsche Grafische School voor 1933.

3. (ANTILLEN). LOIZE, Jean Les Antilles heureuses. Exposition littéraire organisée par Jean Loize. Juin – juillet 1945. (Luxe-exemplaar in leer gebonden). Parijs, Ministère des Colonies – Galérie d’Exposition, 1945. 19 x 15 cm. Gebonden in gladgepolijst kalfsleer met titel in goud op de rug en geel gemarmerde schutbladen. Origineel omslag (geïllustreerd door M. Bouchaud) meegebonden. 48 p. Niet afgesneden. Geïllustreerd. Gedrukt in 552 genummerde exemplaren. Dit is een van de 50 luxe-exemplaren op Arches-papier. 1e druk. Zeer goede staat.
€ 75
* Adolphe Belot, Paul Bonnetain, Joseph Conrad, vader en zoon Dumas, Paul Gauguin, Lafcadio Hearn, Hérédia, d’Houville, Jammes, Loti, Rebell, Reboux, de Regnier, St. John Perse en anderen: een elegante catalogus ter ere van de schrijvers die in Frans West-Indië woonden, op Guadeloupe, Martinique, St. Martin en andere eilanden, en Frans Guyana. Luxe uitvoering met luxe band.

4. (BERLAGE, H.P.). LÜTZOW, C.F.A. von Die Meisterwerke der Kirchenbaukunst. Eine Darstellung der Geschichte des christlichen Kirchenbaues durch ihre hauptsächlichsten Denkmäler. (Leipzig, Verlag von E.A. Seemann, 1871). Herbonden in karton door Electr. Boekbinderij J.M. Terwijn aan de Amsterdamse Lijnbaansgracht, blijkens een zwart-gouden boekmerkje. XII, 454 p. Met 29 afbeeldingen in houtgravure buiten de tekst. 2e vermeerderde druk. Rug verbruind. Papier roestig. Titelpagina niet meegebonden.
€ 50
* Dit boek met zijn schitterend gedetailleerde romantische afbeeldingen van gotische kathedralen is afkomstig van H.P. Berlage, die in Zürich gestudeerd had en in zijn jonge jaren studiereizen door Duitsland maakte. Met een oud pretentieloos naamstempeltje op de eerste pagina, en daaronder een opvallend jugendstilstempel, en tenslotte plakte Berlage een nieuwer exlibris voorin waarin zijn initialen een expressionistisch breed uitgerekte vorm hebben gekregen.

5. (BERLAGE, H.P.). SIMONS, Leo Vondels dramatiek. (Luxe-exemplaar met handgeschreven opdracht en brief van Simons aan H.P. Berlage). [Amsterdam, Wereldbibliotheek], (1931). 24 x 19 cm. Rijkverguld soepel groen heelleer. (32), (74) p. Overdruk van de onder deze titel verschenen inleidingen in het toneelwerk van Vondel in de tiendelige uitgave van de Wereldbibliotheek. Rug wat verbleekt, slijtplekjes op de randen. Met handgeschreven opdracht van Simons op het schutblad: ‘Aan/ Hein Berlage Snr/ bij gelegenheid van zijn vijf-en-zeven-/ tigsten verjaardag, in herinnering aan/ onze ruim veertigjarige vriendschap/ 21 Februari 1931/ Leo Simons’.
Verkocht
* Inliggend een handgeschreven brief van Simons op eigen briefpapier (van 19 maart 1931), waarop zijn door Berlage ontworpen huis is afgebeeld, Nieuw Parkwijck in het Haagse Prinsevinkenpark. ‘Al komt het nu wat laat, ik kan je (…) hierbij iets doen toekomen wat je zeker niet bezit, omdat het een absoluut unicum is: de eenige bestaande overdruk van mijn studie over Vondels Dramatiek opgenomen in onze groote Vondeluitgaaf, en speciaal voor je gebonden.’ Deze ‘overdruk’, in feite een omvangrijke studie die al uit 1913 dateert, werd met geringe wijzigingen opgenomen in deel 2 en 3 van de Vondeluitgave die in de jaren dertig werd uitgegeven door de Wereldbibliotheek oprichter en directeur was.
Simons en Berlage waren sinds 1890 goede vrienden. Ze waren samen de initiatiefnemers van de grote Gijsbrecht-uitgave met Derkinderen en Diepenbrock, die in de nieuw gebouwde Amsterdamse Stadsschouwburg zou worden opgevoerd. In het kader daarvan introduceerde de journalist en toneelminnaar Leo Simons architect Berlage in de wereld van het boek

6. BOUTENS, P.C. Vergeten liedjes. [Den Haag, eigen beheer], (1909). Halfperkament (rug decoratief verguld) met linnen platten. 88 p. Gedrukt door de St. Catherine Press te Brugge in rood en zwart op geschept papier in een oplage van 60 exemplaren. 1e druk. Exlibris verwijderd van binnenzijde schutblad. Met uitvoerige potloodnotitie voorin van de hand van Wilma Schuhmacher eindigend met ‘mogelijk bandontw./ W.A. van Konijnenburg’.
€ 225
* ‘Wanneer zijt gij meest van mij?/ Als de gangen mijner ooren/ Uwer voeten zuivere echo hooren’. Liefde, intimiteit, en als u wilt erotiek, metafysiek, daarvan gewagen deze gedichten van de qua imago zo koele Boutens. Een van zijn luxe-uitgaven in eigen beheer. Rijkse 2.22. Men ziet deze uitgave meestal in ingenaaide vorm, zelden in deze uitgeversband.

7. DOYLE, Arthur Conan Het avontuur van de eenzame wielrijdster. De klerk van den effectenhandelaar. Het avontuur van de geheimzinnige inbraken. Rijswijk, Blankwaardt & Schoonhoven, ca. 1925. Sherlock Holmes Serie 17. Ingenaaid. 28; 24; 16 p. Drie titels bijeen, door de uitgever in één omslag gepubliceerd. 5e druk. Goed exemplaar.
Verkocht
* Blankwaardt & Schoonhoven floreerde met de uitgaven en heruitgaven van de populaire, onafzienbare serie van Doyles werk. Deze serie met de borende blik van Holmes voorop zou 26 deeltjes groot worden.

8. (ELSSCHOT, Willem). Henri van STRATEN Complete set van tien originele houtsneden voor de tweede druk van Lijmen uit 1932. Papierformaat 32 x 23 cm, beeldformaat 20 x 12 cm, van de houtsnede voor het voorplat 22,2 x 17,2 cm. Gedrukt op Keizerlijk Japans papier. Negen van de houtsneden zijn rechtsonder in blauw potlood gesigneerd door Van Straten, de houtsnede voor het omslag bleef ongesigneerd, maar heeft enkele potloodlijnen, wat ons doet vermoeden dat deze set wellicht gebruikt is voor reproduktie in het boek.
€ 3950
* Zeer fraaie afdrukken, uiterst zeldzame, complete set gedrukt op Keizerlijk Japans papier. We hebben geen complete set in openbaar bezit kunnen vinden. Oeuvrecatalogus Van Straten door Ludo Raskin p. 61: ‘Zeldzame getek. proefdrukken op originele afmetingen bekend, waarvan drie in het A.M.V.C, Antwerpen. Negen voorbereidende tekeningen in Prentenkabinet, Antwerpen’. In de brieven van Elsschot is steeds sprake van houtsneden, ook Raskin spreekt van houtsneden, maar wat ons betreft zouden het ook linosneden kunnen zijn.

9. EMMENS, J.A. Kunst- en vliegwerk. (Gesigneerd met handgeschreven opdracht van de auteur aan Hans Gomperts). Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1957. Linnen. 40 p. 1e druk. Debuut.
Verkocht
* Opdracht van de auteur in zwarte inkt op het voorste schutblad: ‘Voor Hans en Huikje Gomperts/ bij gebrek aan een/ meester-werk./ Jan E.’.
Hans Gomperts en Jan Emmens, allebei dichters, ontmoetten elkaar in Parijs, toen Emmens er kunstgeschiedenis studeerde. Ze waren beiden Tirade-auteurs, die hun werk bij Van Oorschot uitgaven. Samen met P.C. van der Plank bezorgde Gomperts het nagelaten werk van Emmens.

10. (EXLIBRIS). RASMUSSEN, Kristen Ex erotica. Det erotiske motiv i exlibris-kunsten. Med forord af Mark F. Severin. Kopenhagen, in eigen beheer uitgegeven, 1959-1960. Halfperkament met perkamenten voorrand en platten van gedecoreerd papier (C. Hedberg, Stockholm). Twee delen in één band, op de rug getiteld ‘Ex erotica’, compleet met de originele omslagen. 72; 86 p. Kop verguld. Beide delen tweetalig, in het Deens en Engels. Geïllustreerd met vele ex-libris.
In vol. 1 voorin twee originele ex-libris van Mark Severin (een houtgravure en een nogal (letterlijk) expliciete kopergravure, beide gesigneerd in potlood), in vol. 2 als frontispice een in koper gegraveerd ex-libris van Ru van Rossem voor D.P. Baas. De inleiding in dit deel is van Francesco Carbonara (hoogleraar te Milaan, later Napels). In beide delen zijn, afgezien van in de tekst gedrukte afbeeldingen, enkele exlibrissen ingeplakt die van de blokken zijn gedrukt, o.a. van Pam G. Rueter en H.C. Barenholdt.
€ 400
* Prachtige band van de Zweedse boekbinder. Beide ‘Ex erotica’-boeken zijn genummerd (#12 en #78), maar een oplage wordt niet genoemd (100?).

11. (EXLIBRIS). RINDHOLT, Svend Kristen Rasmussens personlige exlibris. Kopenhagen, eigen beheer, 1959-1960. Halfmarokijn met hoeken en gemarmerde platten en schutbladen. 62 met blauwe inkt eenzijdig beschreven bladen handgeschept papier, geïllustreerd met vele ingeplakte exlibrissen en enkele foto’s van de bibliotheek. Volgens de titelpagina geschreven in drie exemplaren; dit is nr. 1 met voorin een exlibris van Kristen Rasmussen. 4 los inliggende exlibrissen. Rug verbleekt, platten mogelijk iets verbruind.
€ 500
* Met inliggende handgeschreven brief in het Deens van Svend Rindholt aan ‘Kare Kristen’, gedateerd 7/2 1960. In 1970 verscheen een gedrukt boek van Rindholt over verzamelaar Rasmussens persoonlijke exlibris, wellicht met ongeveer dezelfde inhoud. Opvallend fraaie boekband. Kristen Rasmussen (1901-1984) was een groot verzamelaar en liefhebber van exlibris.

12. EYCK, P.N. van Over leven en dood in de poëzie. (Oplage 24!). (Zeist, Ploegsma), 1938. Ingenaaid. 48 p. Gedrukt in een oplage van slechts 24 exemplaren! 1e druk. Omslag deels verschoten.
Verkocht
* Inliggend een stukje typoscript met correcties door Van Eyck van het ‘Woord Vooraf’ bij deze publicatie. De gepubliceerde versie is geheel anders. (Dit is nr. 1520 in de veilingcatalogus van P.N. van Eycks nalatenschap!).

13. FREUNDSCHAFT, Die Die Freundschaft. Jahrgang 12 Nr. 1-12, 1930. Berlin, Phoebus-Verlag Kurt Eitelbuss, 1930. 24 x 17 cm. 12 nummers, alle in hun originele geniete omslagen van stijf papier. 192 p. totaal. 1e druk. Zeer gaaf.
€ 2500
* Zeldzame gebeurtenis: een complete jaargang van dit schier onvindbare Duitse homoblad in uitstekende staat. Ieder nummer bevat verhalen en gedichten, die nu misschien kitscherig lijken, maar waarschijnlijk de diepste gevoelens weerspiegelden van de mensen die tijdens de Weimarrepubliek – de meesten van hen angstig in het geheim – als mannelijke of vrouwelijke homoseksuelen leefden.
In elk nummer wordt de omslag gebruikt voor organisatieaspecten: abonnement, hoe te adverteren (opnieuw nauwgezet geheimgehouden voor ‘normale mensen’), en waar je ‘uitgaat’. Op de laatste pagina’s van elk nummer biedt uitgever Kurt Eitelbuss een lijst met boeken om te lezen voor homoseksuelen, waar we de roman Michael van Herman Bang vinden, twee boeken van Louis Couperus – Heliogabal en Die Komödianten – Georges Eekhouds Escal Vigor, Der Tod in Venedig, Dorian Gray, Verwirrung der Gefühle en enkele minder bekende maar niet minder indrukwekkende homoromans zoals die van Pernauhm en Sagitta.
Ten slotte zijn er de ‘Akt-Aufnahmen’ waar je voor kunt gaan, naaktfoto’s. Abonnees ontvingen een inliggende ‘kleine krant’ met contactadvertenties en andere reclames, plus een Bilderschau of fotoshow in hun Freundschaft-exemplaar, met enkele kleine, kuise foto’s van schaars geklede mannen, maar kopers van het tijdschrift uit de kiosk hadden niet zoveel geluk. En ze zijn ook nooit aanwezig in de zeldzame Freundschaft die je vandaag de dag – als je geluk hebt – tegenkomt…
Naast de korte verhalen en gedichten bevat het tijdschrift serieuze artikelen over (bijvoorbeeld) seksuele voorlichting, afpersers en politiek. Daarnaast waren belangrijke schrijvers en kunstenaars het onderwerp van korte leads: Stefan George, Thomas Mann, Leonardo da Vinci.
Deze uitgave uit 1930 sluit af met het kerstnummer, altijd iets bijzonders, maar in dit geval bevat het herinneringen aan Georg Plock (1865-1930), een centrale figuur in de Duitse homo-emancipatie: de bevoegde secretaris van Magnus Hirschfelds Wissenschaftlich-humanitäre Komitee rond 1908 tijdens de orkaan rond de Eulenburg-schandalen, tijdens de oorlog en de gruwelijke nasleep ervan, en vervolgens de organiserende kracht van het Deutsche Freundschafts Verband, de Duitse vriendschapsunie die in de jaren twintig homoseksuele mannen en vrouwen met elkaar verbond. Plock werd betreurd door o.a. Magnus Hirschfeld, Karl Besser en Kurt Eitelbuss onder een ingekleefde portretfoto.

14. HUWELIJKSRECEPTIE Leo Jonkergouw & Rie Randag te Nijmegen. Receptie-album ter gelegenheid van ons huwelijk. 1 September 1934. Rood linnen album, 34 x 22 cm. Met 42 ingeplakte telegrammen en 13 gelukstelegrammen, vele visitekaartjes en 20 brieven en beschreven correspondentiekaarten. Inliggend enkele grotere huwelijksfoto’s en nog zo het een en ander. Ook met enige neerslag van hun 12½-jarig huwelijk in 1947, het paar Jonkergouw-Randag woonde toen in Den Haag.
€ 75
* Leo Jonkergouw (L.A.J.M., 1903-1969) was advocaat. In 1931 was hij praeses geweest van het Nijmeegse studentencorps. Het echtpaar woonde op Batavierenweg 31. Voor speurneuzen van allerlei soort is er veel aan dit album te beleven.

15. JONG, Frans de Bijbelsche vragen en antwoorden ten behoeve van Christelijke Huisgezinnen. Een Nieuwjaarsgeschenk uit het Fransch vertaald. Amsterdam, Höveker en Zoon (= Frans de Jong, 1968?). 19e-eeuws doosje met twaalf bedrukte kaartjes op verschillende soorten dik papier, vervaardigd door Frans de Jong en René Treumann. Aangevuld met enkele blanco kaartjes. Op het doosje in spiegelbeeld de handtekening van Bart (Boumans).
€ 75
* Bijzonder grappige nieuwjaarswens voor 1968 van Typotent met gebruikmaking van vroom-christelijke teksten uit de negentiende eeuw (‘met excuses aan het Oude en Nieuwe Testament’), gestoken in een origineel doosje van de Vereeniging ter Bevordering van Christelijke Lectuur. Bart Boumans was ook als vormgever actief in Typotent.

16. (KAMPEN, P.N. van) Onze Boeken. Najaar 1948 – najaar 1956. 10 uitgeverscatalogi. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon N.V., 1948-56. 19 x 13 cm. Geniet. Elk ca. 16 p. Geïllustreerd. Goede staat, op 1 na waarvan de omslag doormidden is.
€ 75
* Najaar 1948, najaar 1949, voorjaar 1950, najaar 1950, voorjaar 1951, najaar 1951, voorjaar 1952, voorjaar 1953, najaar 1955 en najaar 1956. Elsschot, Timmermans, Leonhard Huizinga, Boudier-Bakker en vele, vele anderen.

17. LITHOGRAFIE Nouveau manuel complet de l’imprimeur lithographe. Encyclopédie-Roret. Atlas. Paris, Librairie Encyclopédique de Roret, (ca. 1850). 16 x 12 cm. Ingenaaid. (4 p.), 6 enkelvoudige bladen met resp. een portret van Napoleon en twee boekillustraties in zwartwitlitho, een blad met guilloches, een chromolitho en een (kleurige) irisdruk, gevolgd door 7 uitklapbladen met technische illustraties. Op het achteromslag een afbeelding van een lithografische drukkerij met een lange rij persen. Los en versleten, gevlekt, ezelsoortjes.
€ 25
* Alleen de atlas; er hoort eigenlijk een boek van 400 pagina’s bij. Maar dit boekje vertelt in beeld over de vroege industriële ontwikkeling in de (vlak)drukkunst.

18. (NOORDZIJ, Gerrit) Getijdenboek voor Maria van Bourgondië. (Begeleidende tekst van Franz Unterkircher). Utrecht-Antwerpen, Het Spectrum, 1974. Linnen met stofomslag (waarop een lezende vrouw). 148 p. Met 48 reproducties in kleuren op glanspapier. Stofomslag aan de randen versleten.
€ 25
* Met de gekalligrafeerde naam van Gerrit Noordzij en het jaartal 1977 in potlood.

19. (NOORDZIJ, Gerrit). BIGGS, John R. Letter-forms and Lettering. Towards an Understanding of the Shapes of Letters. (Met drie uitvoerige brieven). Poole, Blandford, 1977. 25 x 19 cm. Karton met stofomslag. 128 p. Geïllustreerd in zwartwit. 1e druk. Stofomslag niet helemaal gaaf, verder mooi. Met handgeschreven opdracht van Biggs aan Gerrit Noordzij (1977).
Verkocht
* Met twee inliggende, mooie handgeschreven brieven (67 en 41 regels) van de auteur (1909-1989) aan Gerrit Noordzij en zijn vrouw Wilma (‘Wilme’) en een uitvoerig conceptantwoord van Noordzij in handschrift (46 regels), correspondentie uit november 1975. Met handgeschreven en gezegelde envelop en een overdruk uit een tijdschrift van een artikel van Biggs over Cyrillisch schrift.
Het zijn hartelijke, serieuze brieven die onder andere gaan over een artikel in het boekentijdschrift Quaerendo en over wat er bedoeld wordt met Engelse woorden, Noordzij heeft ‘redundant’ en ‘abundant’ door elkaar gehaald. Over de Estlandse kalligraaf Villu Toots, die ook in het boek Letter-forms and Lettering voorkomt, net als een kalligrafie van Noordzij.
Ook over huiselijke zaken zoals de tuin die door Wilma bestierd wordt en de zonen van Gerrit die zagen dat hun vader gelukkig was bij het werkbezoek aan Polen. Zoals het twee kalligrafen betaamt zijn alle brieven met fijne letters geschreven, die van Noordzij het mooist.

20. (NOORDZIJ, Gerrit). PROOST & BRANDT Proost Prikkels 394. Papier &zo. Amsterdam, Proost & Brandt, 1983. A4-formaat. Geniet. 24 p. Geïllustreerd. 1e druk.
€ 25
* Met twee pagina’s informatie + inliggende getypte brief aan Gerrit Noordzij: ‘Wij hebben aan onze afnemers helaas deze brief moeten schrijven…’. De informatie betreft de roemruchte boekbinderij van Proost & Brandt, die jammer genoeg moet sluiten wegens gedurige verliesgevendheid. Deze kwaliteitsbinderij bestond al sinds 1742, maar helaas…
Overigens een interessante Proost Prikkel voor wie in papier geïnteresseerd is, alle ins en outs staan erin: formaten, technische termen, hoe je papier moet bewaren, veel voorkomende problemen, omgang met papier, en nog veel meer.

21. NOOTEBOOM, Cees Een nacht in Tunesië. (Gesigneerd met opdracht van de schrijver). Amsterdam, De Bezige Bij, 1965. Ingenaaid. 240 p. 1e druk. Iets beduimeld. Naam op Franse titel.
Verkocht
* Opdracht van de auteur in zwarte inkt op de titelpagina: ‘voor Olof [Smit]/ ‘de sterke’/ ter herinnering aan een zomer/ in St. Tropez -/ van cees./ Dec. 65’.
Olof Smit was een van de assistenten van filmmaker John Rosinga, die reclamefilms voor Peter Stuyvesant maakte. Nooteboom was aanwezig op de set van een van deze films: het in dit boek opgenomen verhaal ‘Een geschiedenis uit St Tropez’ kan als making of van de film worden gezien. In dit verhaal figureert Smit op de pagina’s 208 en 236.

22. PAREAU, N.E.M., & J.C. NOORDSTAR Argos en Arcadia. (De Vrije Bladen jg. 12, nr. 12, december 1935). Hilversum, Rozenbeek & Venemans, 1935. Ingenaaid. 32 p. Niet afgesneden. 1e druk. Wat roestig.
€ 25
* Met voorin de handtekening (en datum ‘Jan. 1936’) van T. Tammes alias Tine Tammes (1871-1947), de eerste Nederlandse hoogleraar in de genetica, en tevens een tante van de dichter J.C. Noordstar (alias Arnold Tammes, later hoogleraar Volkenrecht; achter Pareau verschool zich de latere hoogleraar Romeins recht H.J. Scheltema). Daaronder staat de handtekening van de componist Rudolf Escher (1912-1980), die goed bevriend was met Tammes en later voor de uitgave van Noordstars gedichten zou zorgen. En daarmee is dit boekje een bijzondere ‘association copy’.

23. (REUZENATLAS). STIELER, Adolf Adolf Stieler’s Handatlas über alle Theile der Erde und über das Weltgebäude. 95 Karten. (Compleet, in originele band). Gotha, Justus Pertes, [1901]. 39 x 27 cm. Originele, rijk vergulde halfleren band met ‘Stielers Handatlas’ in goud op rug en voorkant. Titelblad en 95 dubbelbladkaarten in kleuren, gemonteerd op stroken (guard / Falz / onglet), met inhoudsopgave en dichtgedrukt naamregister van 202 p. 8e druk. Leer wat versleten en verkleurd, randen van de rug niet helemaal gaaf. Klein naamzegeltje op schutblad. Eén kaart ligt los (Oostenrijk), in het begin enkele kaarten bijna los en sommige op de rug verstevigd. Verder prima!
€ 125
* Een van de meest omvangrijke en gedetailleerde wereldatlassen uit de goede oude tijd, compleet en in goede staat. Om eindeloos je ogen over te laten weiden voor je wereldreis per leunstoel… Het boek is niet gedateerd, maar de meeste kaarten dragen het jaar 1901.

24. REVE, Gerard Drie handgeschreven gedichten op twee bladen. 27,9 x 21,7 resp. 27,4 x 21,5 cm. Geplakt (maar uitvouwbaar) op schutblad en Franse titel van Verzamelde gedichten (Amsterdam/ Antwerpen, Veen, 1992). Linnen met stofomslag. 144 p. 2e druk.
Verkocht
* Op de Franse titel is het gedicht ‘Quia Absurdum’ uit 1973 geplakt, geschreven met kroontjespen en gesigneerd ‘Gerard Reve’. Maar veel interessanter is het blad dat op het voorste schutblad geplakt is: dat bevat de gedichten ‘Drinklied’ en ‘Herkenning’ uit Nader tot U. Rechtsboven schreef Reve ‘(U, die ik liefheb als mijn Dood)’, daaronder volgt ‘Drinklied’ met éen kleine variant, gevolgd door een kladversie van wat wel als Reves mooiste gedicht wordt gezien, ‘Herkenning’. Het is een vroege versie met veel doorhalingen en correcties en een totaal andere laatste regel, die dan ook werd doorgestreept. Museaal!

25. RUETER, Georg De hemel geeft. Wie vangt die heeft. Anno 1930. (Kalender). Amsterdam, E.M. Querido, [1929]. 41 x 26 cm. Achterblad van glad karton bedrukt in goud, donkergrijs en bruinrood. Met twee koperen pinnen zijn daarop 12 maandbladen in bruin en wit aangebracht (waarop ook de maandstanden en christelijke feestdagen zijn aangegeven). 1e druk. Enkele kleine randbeschadigingen, maar netjes en zonder roest.
€ 140
* Decoratieve kalender met symmetrische opbouw van zeepaarden, een appelboom, zon en wind, seizoenssymbolen en bloemen.

26. SCHNITZLER, Arthur Anatol. Mit 41 Illustrationen von M. Coschell. Berlin, S. Fischer Verlag. (Boekwinkelposter annex bestelformulier van de uitgever). Berlijn, S. Fischer Verlag, [1901]. 43 x 34 cm. Deels functionerend als plaat voor het etalageraam, deels als bestelformulier! Affiche met 4 illustraties van Moritz Coschell uit de eerste geïllustreerde uitgave van Anatol, uitgegeven in 1901, met op de achterzijde een bestelformulier (‘Verlangzettel’). Tweemaal gevouwen. Eén rand stoffig, enkele rand scheurtjes. Adres van een Zaanse boekwinkel buiten het gedrukte gebied geplakt.
€ 180
* Etalageposters en bestelformulieren voor boekwinkels werden op grote schaal verspreid door uitgevers. Ze zijn ontworpen om te behagen met mooie foto’s en aantrekkelijke letters. Als de raamaffiches hun nut hadden gehad en het bestelformulier was afgeknipt, werden ze weggegooid.
Moritz Coschell (1872-1943) was een getalenteerde Oostenrijkse schilder met een lange carrière in Berlijn, totdat hij door de nazi’s werd verdreven omdat hij een Jood was (hoewel protestant en als officier vier jaar voor zijn land had gevochten). Hij stierf berooid in Wenen.

27. (SUCCES). SCHWAB, Charles M. De tien fundamenten voor uw succes. Den Haag, N.V. Maandblad Succes, [1949]. Ingenaaid. 72 p. 1e druk. Keurig.
Verkocht
* ‘Lees om vooruit te komen!’ Aantrekkelijk Succes-boek met effectief omslag van Machiel Wilmink: een felrode werker slaat een grijze paal in de zwarte grond. Charles M. Schwab was ‘President der Amerikaanse Staaltrust’ zoals de titelpagina trots roept. Anderzijds verloor hij al zijn geld in 1929, hij stierf berooid, tien jaar vóór dit boek verscheen.
Uitgeverij Succes was een Haagse onderneming (gesticht door Peter Schreuder) die een ronkend Amerikaans vooruitgangsdenken met bijbehorende oproepen, cursussen en jargon combineerde. Met uitgekiende, kleurige en snelle vormgeving was zij een bijzondere eend in de Nederlandse vijver. Piet Marée was een van de beeldbepalende vormgevers, maar in de naoorlogse jaren werkten ook Machiel Wilmink, Charles Burki en Harry Sierman voor Succes. In vooruitgangsgelovige tijden was Succes een succesvol bedrijf met in de jaren 50 zo’n driehonderd werknemers.

28. TOOROP, Jan Originele pentekening. In de catalogus van de Tooroptentoonstelling in de Haagse kunstzaal Kleykamp uit mei-juni 1921. Geniet. 32 p. Geïllustreerd. Met een voorwoord van Otto van Tussenbroek en een gedicht van P.C. Boutens.
€ 950
* Fijne pentekening op de titelpagina van een engel, gemonogrammeerd ‘J.Th.T’. Rechtsboven voluit gesigneerd ‘J.Th.Toorop/ Juli 1921/ den Haag’.

29. VERNE, Jules Around the World in Eighty Days. With illustrations by Edward A. Wilson and an introduction by Ray Bradbury. Los Angeles, The Plantin Press for the members of The Limited Editions Club, 1962. 28 x 18,5 cm. Halfperkament met gemarmerde platten. In cassette. XVI, 270 p. Gezet uit de Joanna van Eric Gill en gedrukt (naar typografie van Saul & Lilian Marks van The Plantin Press) in een oplage van 1500 genummerde en door de illustrator gesigneerde exemplaren. Inliggend prospectus en bijbehorende Monthly Letter met uitvoerige toelichting. Cassette heeft wat gebruikssporen. Kleine notitie in potlood op het achterplat van de eerste eigenaar, John J. Ward (1894-1970), stichter van een drukkerij/ uitgeverij.
Verkocht
* Een enorm project, dit grote luxe boek, een zo mooi verzorgde klassieker. Dynamische illustraties en verluchte initialen met subtiele kleuraccenten.

30. VRIAMONT, Joris Sebbedee. (Met gesigneerde opdracht van de schrijver). Den Haag [= Brussel], (A.A.M. Stols [= eigen beheer]), 1926. Ingenaaid met omslag. (2), 40 p. Gezet uit de Garamond en gedrukt in een oplage van slechts 60 genummerde exemplaren. 1e druk. Mooi exemplaar.
€ 145
* Opdracht van de auteur in blauwe inkt op het voorste schutblad: ‘Den Heer B.Th. de Heij/ in opdracht van den schrijver/ Jvriamont/ 5.3.26’. Een van de 50 exemplaren op Hollandsch van Van Gelder. Deze in rijk Vlaams geschreven novelle is het debuut van Vriamont (1896-1961). Mulder Sebbedee overzag de wereld vanuit het loergat van zijn molen.
B.Th. de Heij, directeur van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, schreef met Jac. Rijkse het vaak herdrukte handboek Anatomie voor kunstenaars.
Van Dijk 103.

31. (VRIESLAND (vertaling), Victor van). ZUYLEN, Belle van De geschiedenis van Caliste. Uit het Fransch vertaald en ingeleid door Mr. J.C. Bloem. Amsterdam, Veen, 1942. Halflinnen met stofomslag, waarop een prent en de titel in houtgravure door Rein Snapper. 196 p. 1e druk. Omslag aan de randen iets gekreukt, plaatsnummer in paars potlood op schutblad.
Verkocht
* Clandestiene uitgave onder de Duitse bezetting. De Jong 979: ‘De vertaling en inleiding zijn niet van J.C. Bloem, maar van Victor Emanuel van Vriesland’. De laatste kon als Jood door de Duitse bezetting niet publiceren. Op het schutblad een plaatsnummer (‘B a 40’) onmiskenbaar verwijzend naar de bibliotheek van Victor van Vriesland, waarmee dit mooie boek een auteursexemplaar is geworden! Op het achterste blad in (hoogstwaarschijnlijk) het handschrift van dezelfde een verwijzing naar de vijf potloodverbeteringen in de tekst.

32. VRIESLAND, Victor van Handgeschreven brief aan dr. A.J. Resink. Op lichtgroen papier met gedrukt adres van De Groene Amsterdammer. Eenzijdig beschreven. Gedateerd ’11-9-’38’. Opgeplakt op een albumblad. 10 r.
€ 30
* Van Vriesland kan Resinks inleiding niet volgen, omdat hij het te druk heeft. Jammer, want de syllabus van zijn cursus vond Van Vriesland in hoge mate interessant. ‘Nog bedankt voor de toezending van dat stuk over Jany, waarmeee ik het natuurlijk geheel eens was. (Die Saalborn is een rund!) – Hij zit nog steeds in Ascona bij mevr. Fröben-Kapteyn.’
Dr. Albertus Johan Resink (1873-1946) was een kunstzinnige bioloog-filosoof met belangstelling voor theosofie en parapsychologie. Hij was onder meer kandidaat-lid voor de Kunstenaarspartij bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer van 1922.
Deze brief is afkomstig uit de collectie van een grafologisch geïnteresseerde handschriftenverzamelaar en kunstschilder, Petrus Mulder (1902-1967), die daarin verschillende brieven aan A.J. Resink had opgenomen. Mulder heeft wat rode streepjes gezet bij de opmerkelijke g’s van Van Vriesland!

33. VRIESLAND, Victor van Originele zwartwit-foto door Annelies Scholtz, op stevig karton geplakt. Circa 1970. 30 x 23 cm. Aan de randen licht beschadigd.
€ 15

34. VRIESLAND, Victor van Le vent se couche. Paris, Seghers, 1967. Ingenaaid. (2), 34 p. Oplage 700 genummerde exemplaren. 2e druk. Stempeltje op binnenzijde omslag.
€ 18
* Franstalige poëzie. Eén van de 400 genummerde exemplaren op Ingres gris. Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de dichter: ‘voor J. Kamerbeek/ v.d.Schr./ okt. ’67’. Bovendien signeerde de dichter dit exemplaar onder het colofon.

35. (VRIESLAND, Victor van). COHEN, Alexander Taal en stijl van een Eere-doctor in de Nederlandsche Bellettrie. Toulon, eigen beheer, 1959. Vouwblad. 31 x 22 cm. Aan de randen gekreukt en beschadigd, alsof iemand aanstalten maakte om de publicatie te verscheuren.
€ 45
* Welsprekende, vermakelijke, vernietigende kritiek van de hoogbejaarde Alexander Cohen (1864-1961) op het proza van Victor van Vriesland, oorspronkelijk bedoeld als artikel voor het literair tijdschrift Podium vanwege de door V. ingediende klacht wegens belediging tegen Anne Wadman, maar na weigering in eigen beheer gedrukt, nog wat aangevuld met juweeltjes uit de neerbuigende lofprijzingen van Van Vriesland ten opzichte van collega’s als Balzac, Goethe en Gide.

36. (VRIESLAND, Victor van). HAAN, Jacob Israël de Open brief aan P.L. Tak. Amsterdam, Jacq. van Cleef, 1905. Ingenaaid. 28 p. 1e druk. Rug overplakt met sellotape. Randen brokkelig. Omslag verkleurd en gekreukt. Kwetsbaar, maar compleet met het originele omslag.
€ 495
* Met deze hoogst zeldzaam geworden brochure verdedigde Jacob Israël de Haan zich tegen zijn ontslag als medewerker van de krant Het Volk door hoofdredacteur Tak, en tegen de vernederingen die zijn deel waren na de publicatie van zijn roemruchte roman Pijpelijntjes. Dit exemplaar heeft voorin het opvallende art-nouveau-exlibris van de literator Victor van Vriesland – een kennis van De Haan – en diens kenmerkende planknummer in potlood op de titel. Achterop reclame voor de tweede druk van Pijpelijntjes!

37. (VRIESLAND, Victor van). MOUT, A. Aan V.E. van Vriesland op zijn 65ste verjaardag. Doorslag van typoscript. Drie bladen, eenzijdig van tekst voorzien. Gevouwen, nietje verwijderd, iets gekreukt.
Verkocht
* Typoscript van de feestrede, die op 31 oktober 1957 te Rotterdam werd afgestoken door Mr. A. Mout (1900-1978), een advocaat met grote belangstelling voor literatuur. Na de oorlog nam hij deel aan adviescommissies voor literaire prijzen; ook verdedigde hij W.F. Hermans en Johan van Keulen (Han B. Aalberse) in de rechtbank, en schreef hij kritieken.

38. (VRIESLAND, Victor van). SWINBURNE, A.G. Chastelard. Tragedie. Vertaald door Victor E. van Vriesland. Amsterdam, Querido, 1946. Ingenaaid met omslag. 176 p. 1e druk.
€ 15
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Victor van Vriesland: ‘De vertaler aan de lieve/ Henriëtte/ ter herinnering aan een avond/ aan de Amstel met Adrienne/ en hem/ 9-6-’56’.

39. (VRIESLAND, Victor van). SHERARD, Robert Harborough Bernard Shaw, Frank Harris & Oscar Wilde. With a Preface by Lord Alfred Douglas and an Additional Chapter by Hugh Kingsmill. London, T. Werner Laurie, 1937. Linnen met stofomslag. 320 p. 1e druk. Mooi bewaard gebleven exemplaar met zeer goed stofomslag, rug iets verbleekt en een of twee schadeplekjes.
€ 50
* Forse pil uit de omvangrijke bibliotheek van Victor van Vriesland, met zijn plaatsnummer in potlood op eerste schutblad.

40. WILDE, Oscar De Profundis. London, Methuen & Co., 1905.Verguld linnen met vignet van een duif achter tralies. 152, 40 p. 1e druk. Rug dof, binnenschutblad iets beschadigd. Naam voorin: R.E. Clegg. Wat roest.
Verkocht
* Met achterin de uitgeverscatalogus, gedateerd februari 1905. De eerste handelsuitgave, verzorgd door Robert Ross.

Zoals immer kunt u de plaatjes sterk vergroten door erop te klikken. Alles ter verhoging van uw amusementstemperatuur.