Nieuwsbrief 1107: Mooi onkruid

De Regulierenpers

> Deze nieuwsbrief is gewijd aan de Regulierenpers, zo genoemd naar de Amsterdamse Reguliersgracht, waar drukker Ben Hosman op nr. 50 woonde. Hosman was de opvolger van Johan Polak in diens uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep, maar in de jaren tachtig begon hij zelf te drukken. Zijn eerste auteur was Ida Gerhardt, die werd gevolgd door een stoet klassieke schrijvers uit heden en verleden.

Hosmans uitgaven vallen steeds op door de literaire en esthetische waarde, door de glanzende klassieke en neoklassieke poëzie in uitdagende typografie. Hij stelde hoge eisen aan zijn drukwerk, en toonde zich diep beschaamd als er iets niet werd zoals hij het gedacht had. In het oog springen de onverwachte kleurstellingen, die ook de Athenaeum-boeken vaak hebben, en de vingers voelen met liefde de zachte ruigheid van het Japanse omslagpapier en van Zerkall, Hahnemühle en andere handgemaakte papiersoorten.

Aanvankelijk gebruikte Hosman het aloude lood (zijn eerste letters nam hij over nadat Athenaeums drukkerij Geuze ze had afgestoten), als handletter en van de Monotype-zetmachine, maar hij wist later ook mooie resultaten te bereiken met de printer. Voor het bindwerk en de papierkeuze zocht hij samenwerking met Binderij Phoenix. Sommige papieren omslagen zijn met de verguldpers bedrukt, wat scherpe letters met felle of juist doffe metaalkleuren oplevert. U ziet een keur aan voorbeelden in de lijst hieronder.
Rond de eeuwwisseling verliet Hosman het letterentoneel en uiteindelijk verhuisde hij naar het buitenland, waar hij in 2019 overleed, 79 jaar oud.

1. BRODSKY, Iosif Kamermuziek. (Vertaald en van een aantekening voorzien door Charles B. Timmer). Amsterdam, (Regulierenpers), 1987. Ingenaaid met stofomslag. 24 p. [Gezet door Geuze en] gedrukt in bordeauxrood en zwart door de Regulierenpers op Zerkall Bütten in een oplage van 60 genummerde exemplaren.[Gezet door Geuze en] gedrukt in bordeauxrood en zwart door de Regulierenpers op Hahnemühle in een oplage van 60 genummerde exemplaren. Met een extra titelpagina waarop een facsimile van Brodsky’s handtekening. In het Russisch en het Nederlands.
Verkocht
* Zes gedichten uit de jaren zestig. Een van de 30 ingenaaide exemplaren. Met prospectus en handgeschreven briefje van de drukker. De Regulierenpers 22/1986.

2. BRODSKY, Iosif Kamermuziek. (Vertaald en van een aantekening voorzien door Charles B. Timmer). Amsterdam, (Regulierenpers), 1987. Verguld halfmarokijn met marokijnen buikranden (Binderij Phoenix). 24 p. [Gezet door Geuze en] gedrukt in bordeauxrood en zwart door de Regulierenpers op Hahnemühle in een oplage van 60 genummerde exemplaren. Met een extra titelpagina waarop een facsimile van Brodsky’s handtekening. In het Russisch en het Nederlands. Met prospectus.
Verkocht
* Zes gedichten uit de jaren zestig. Bloedmooi boek in hoog en smal formaat. Eén van de dertig luxe-exemplaren die door Binderij Phoenix in halfmarokijn werden gebonden. De Regulierenpers 22/1986.

3. CLAES, Paul Atlantis. (Sonnega, Regulierenpers, 2000). Ingenaaid met stofomslag. (48) p. Gezet uit de Caslon en gedrukt met de inkjetprinter in lichtblauw, blauwgroen en zwart in een oplage van 50 met de printer genummerde exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* ‘Naar Atlantis gaat men op reis – dit is een zeereis, een peribus in een poëtische archipel van tweemaal achttien disticha in het Latijn en het Nederlands.’ Met prospectus (fragment afgebeeld) en bestelkaart.

4. CLAES, Paul Glans. (Sonnega, Regulierenpers, 2000). Ingenaaid met stofomslag. 56 p. Gezet uit de Adobe en gedrukt met de inkjetprinter in blauw en zwart in een kleine oplage. 2e druk.
Verkocht
* Prachtige vormgeving. Klassiek aangeblazen poëzie van duizendkunstenaar Claes: ‘Hoe onze bekkens ook botsten/ om niet omvat ik uw nevel:/ vuur dat ons klonk aan elkaar/ wond zich verwoed aan dit rad’ (Ixion).

5. CLAES, Paul Hospes Comesque Corporis. (Amsterdam, Athenaeum-Polak & Van Gennep, 1984). Plano in omslag. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt door de Regulierenpers in blauw en zwart in een oplage van 150 exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Nederlandstalig gedicht met antieke thematiek en stoffering. Jaarwisselingsgeschenk 1984/1985. Niet in de handel. De Regulieren 8/1984.

6. D’HAEN, Christine Fabula mundus. (Sonnega), [Regulierenpers], (2001). Ingenaaid met omslag. (20) p. In blauw en zwart gedrukt met een inktjetprinter in de Spectrum in een oplage van 50 genummerde exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* ‘Blauw goud blank paars en incarnaat‘ beginnen deze twaalf gedichten. In tegenstelling tot het binnenwerk is het vezelige omslag wel door loden letters aangeraakt. Jaarwisselingsgeschenk 2001-2002.

7. D’HAEN, Christine De twaalf werken. (Sonnega, De Regulierenpers, 2000). 30 x 18 cm. Ingenaaid. (24) p. Gezet uit de Spectrum en gedrukt met de inkjetprinter in blauw, oranje en zwart in een opage van 55 op de printer genummerde exemplaren.
Verkocht
* Luisterrijk, met felle kleuren. Gedichten over twaalf dichters en dichterlijkheden: Catullus, Rimbaud, Rilke, maar ook de Phoenix, Metamorphoses, Mimicry. Labé: ‘O hoofd, o hand, arm, vinger, mond, o lach,/ O mooi snel oog, o blik die mij nooit zag‘…

8. D’HAEN, Christine Zoals het loof… (Sonnega, Regulierenpers, 1991). 32 x 20 cm. Plano in omslag. Met de hand gezet uit de Erasmus en gedrukt door Ben Hosman in groen en zwart in een oplage van slechts 50 exemplaren. 1e druk. Onvermijdelijk kreukje.
Verkocht
* Exemplaar met het logo van de pers in groen op het omslag. Jaarwisselingsgeschenk 1991/1992 in groot formaat. Niet in de handel.

9. DICKINSON, Emily Christ’s Birthday. (Sonnega, Regulierenpers), [1987]. Vouwblad in omslag. Met de hand gezet uit de Garamont en gedrukt in bordeauxrood en bruin op Japon Nacré in een oplage van 85 exemplaren.
Verkocht
* Geweldig gedicht van Emily Dickinson, schitterend in bordeauxrood en bruin op Keizerlijk Japans papier gedrukt voor de Kerst. Van deze uitgave bestaan drie varianten. Dit exemplaar heeft een uitgevuld colofon, waaronder gedrukt ‘Regulierenpers’. De Regulieren 29/1987.

10. DONNE, John Een nocturne op het feest van S. Lucia, Zijnde de kortste dag. Vertaald door Paul CLAES en Christine D’HAEN. Amsterdam, (Regulierenpers), 1985. Genaaid met rood siergaren in omslag met flappen. 8 p. Met de hand gezet uit de Spectrum en gedrukt in rood, zwart en bruin in een oplage van 125 genummerde exemplaren.
Verkocht
* Omvangrijk gedicht (45 r.) in een tweetalige editie. Jaarwisselingsgeschenk 1985/1986 van de Regulierenpers en van uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep. Niet in de handel. De Regulieren 14/1985.

11. FROST, Robert It is almost the year two thousand. (Amsterdam, De Regulierenpers, 1984). Plano in omslag. Met de hand gezet en gedrukt in groen en zwart in een beperkte oplage.
€ 18
* Jaarwisselingsgeschenk 1984/1985. Engelstalig. Onder het colofon gesigneerd door de drukker. De Regulieren 9/1984.

12. GARCIA LORCA, Federico Sonnetten van de duistere liefde. (Tweetalige editie, vertaald uit het Spaans en van een verantwoording voorzien door Francine Mendelaar. Met 7 originele litho’s van Chris Buursen). Utrecht, Stichting De Roos, 1990. Ingenaaid met omslag. 48 p. Band en typografie Ben Hosman. Gezet uit de Garamond en gedrukt door Geuze in paars en zwart op Simili Japon in een oplage van 175 genummerde exemplaren. Fraai en gaaf.
Verkocht
* Leeflang 138.

13. GEORGE, Stefan Ich bin der Eine und bin Beide. (Amsterdam, Regulierenpers, 1986). Vouwblad in omslag. Met de hand gezet uit de Van Dijck en gedrukt in blauw en zwart op Japans papier in een oplage van 87 exemplaren.
€ 22
* Lapidair gedicht in prachtuitvoering. Duitstalig. Jaarwisselingsgeschenk 1986/1987. De Regulieren 23/1986.

14. GERHARDT, Ida Negen verzen van zonsopgang. Amsterdam, De Regulierenpers, (1985). Ingenaaid met felpaars stofomslag van Japans papier. (4), 20 p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt in rood, paars en zwart in een oplage van 70 genummerde exemplaren. 1e druk. Delicaat omslag heel licht gekreukt, in het binnenwerk enkele kleine vlekjes.
Verkocht
* Bekoorlijke uitgave ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van de dichteres. Met prospectus. De Regulieren 10/1985.

15. GERHARDT, Ida Op een morgen. (Sonnega, Regulierenpers, 1994). 34 x 22 cm. Plano in omslag. Met de hand gezet uit de Gravure en gedrukt in groen en zwart in een kleine oplage. 1e druk. Vage verticale vouw.
Verkocht
* ‘Daar bij het venster in het morgenlicht.‘ Geschreven in 1989 of 1990 en vermoedelijk het laatste gedicht van de hand van Ida Gerhardt. Zeer kwetsbaar met zijn grote formaat en geringe stevigheid. Jaarwisselingsgeschenk 1994-1995. Niet in de handel. Zeldzaam.

16. GERHARDT, Ida De zwarte kat. (Sonnega, Regulierenpers, 1993). 30 x 20 cm. Zeven bladen in omslag. Geprint en gedrukt in een oplage van 40 genummerde exemplaren. Het omslag werd met de hand gezet en gedrukt in donkerrood en zwart.
Verkocht
* Bijzondere uitgave: een drukproef van het gedicht en kopieën van het manuscript, twee brieven van Gerhardt, een colofon en een toelichting, die laatste gedrukt op Keizerlijk Japans. Jaarwisselingsgeschenk 1993-1994. Niet in de handel.

17. GEZELLE, Guido Tranen. Lacrimae. (Met een vertaling in het Latijn door Paul Claes). (Sonnega, Regulierenpers, 1990). Vouwblad in omslag. Gezet uit de Romanée en gedrukt in blauwgroen en zwart in een oplage van 70 exemplaren.
Verkocht
* ‘’t Is nevelkoud/en, ’s halfvoornoens, nog/ duister in de lanen;’ = ‘Sunt nebulae/ quae matutinos/ tramites offundunt;’. Beeldschone, tweetalige editie.

18. HANE, Jan Willem d’ Sparsa. Amsterdam, Regulierenpers, 1984. Ingenaaid met omslag. (20) p. Met de hand gezet uit de Baskerville en gedrukt in lichtgroen, donkergroen en zwart op Hahnemühle’s lompenpapier in een oplage van 40 genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 45
* ‘Dit jaar is ’t luw getij wel vroeg gewroken/ de scepter viel uit winters dode hand‘. Vier sonnetten van de zeer jong gestorven dichter: 1962-1979. Regulieren 1984/2.

19. KOMRIJ, Gerrit De ware haai. (Amsterdam, Willem Huijer), [1987]. Ingenaaid. 12 p. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt door De Regulierenpers in blauw, blauwgrijs en zwart op Zerkall Bütten in een oplage van 75 op de pers genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 25
* Over de draconische bestrijding door de regering van vermeende dubbeltjesroof en kwartjesschuimerij, terwijl de ware haai zelfgenoegzaam behagen schept in andermans holle wangen. Komrijs rubriek ‘Een en ander’ van 4 februari 2017 1987. De Regulieren 27/1987.

20. LEONHARDT, Gustav Het zand onzer wensen. Over ons beeld van Johann Sebastian Bach. (Met initialen en een frontispice (gesigneerde houtgravure) door Pam G. RUETER). Amsterdam, Phoenix Editions, 1985. Ingenaaid met omslag. 24 p. [Gezet door Geuze en] gedrukt door de Regulierenpers in blauw, geel en zwart in een oplage van 90 genummerde exemplaren.
€ 65
* Omvangrijke en gedetailleerde prozalofrede van de grote clavecinist tot DE componist. Met prospectus. De Regulieren 12/1985.

21. LEOPOLD e.a., J.H. Letterproef. Sonnega, Regulierenpers, 1987. Ingenaaid met omslag. 24 p. Met de hand gezet uit verschillende letters (o.a. Antigone, Erasmus, Gotisch, Gravure en Romanée) en gedrukt in grijs, groen en zwart in een oplage van 65 op de pers genummerde exemplaren.
€ 65
* Teksten van Omar Khayyam (versie Edward Fitzgerald), K.P. Kavafis en Iosif Brodski, met de Engelse, Griekse en Russische originelen plus de Nederlandse vertalingen door J.H. Leopold, Hans Warren/ Mario Molegraaf en Charles B. Timmer. Een waarlijk zinvolle letterproef in fijnzinnige vormgeving. Met dubbele prospectus. De Regulieren 28/1987.

22. LEOPOLD, J.H. Mooi onkruid. Keuze uit de nagelaten poëticale aantekeningen van J.H. Leopold. [Sonnega], (De Regulierenpers), 1988. 27 x 19 cm. (16) p. Losbladig (als uitgegeven). Met de hand gezet uit de Erasmus in blauw en zwart in een oplage van 65 op de pers genummerde exemplaren. 1e druk!
Verkocht
* ‘ik kan er niet toe komen de dingen die/ mij het liefst zijn en waaruit misschien nog iets/ mag groeien, nu al op te schrijven’.
‘te weten dat ik onkruid ben/ mooi onkruid, onkruid toch’.
Nobel met zijn grote, door S.H. de Roos ontworpen letter. Met handgeschreven briefje van de drukker (op handgeschept papier). De Regulieren 33/1988.

23. (LEOPOLD, J.H. (vertaling)). PETRARCA Brief aan Giovanni Coronna. Vertaald door J.H. Leopold. Sonnega, Regulierenpers, 1989. Ingenaaid met omslag. 16 p. Met de hand gezet uit de Horley en gedrukt in groen en zwart (op Hahnemühle) in een oplage van 75 genummerde exemplaren.
€ 45
* Het verhaal van Petrarca’s bestijging van de Mont Ventoux. Het licht getinte papier is wat stugger en zwaarder. Jaarwisselingsgeschenk 1989/1990. De Regulieren 35/1989.

24. (LEOPOLD, J.H. (vertaling)). PETRARCA Brief aan Giovanni Coronna. Vertaald door J.H. Leopold. Sonnega, Regulierenpers, 1989. Ingenaaid met omslag. 16 p. Met de hand gezet uit de Horley en gedrukt in groen en zwart (op Zerkall Bütten) in een oplage van 75 genummerde exemplaren.
€ 45
* Jaarwisselingsgeschenk 1989/1990. Het witte papier is gladder en lichter. De Regulieren 35/1989.

25. MILTON, John Sonnet. (Vertaald door Paul Claes). (Amsterdam, Regulierenpers, 1986). Vouwblad in omslag. Gedrukt in blauwgroen en zwart in een oplage van 46 exemplaren.
€ 22
* ‘Hoe snel is Tijd, de slinkse levensrover/ Gevloden met mijn drieëntwintig jaar!’ De Regulieren 19/1986.

26. NERVAL, Gérard de Christus in de hof van olijven. Vertaald door Paul Claes. Amsterdam, De Regulierenpers, 1984. Ingenaaid met omslag. (2), 22 p. Gedrukt in groen, paars en zwart in een oplage van 70 genummerde exemplaren. Tweetalige editie.
Verkocht
* Reeks van vijf sonnetten (gepubliceerd in 1854), geïnspireerd door fragmenten van Jean Pauls roman Siebenkäs (1796). Met prospectus en handgeschreven briefje van de drukker. De Regulieren 5/1984.

27. REGULIERENPERS Kleine collectie ephemera. (Amsterdam, Regulierenpers), jaren 80 en 90. Een drukje ‘voorspoed in het nieuwe jaar’, een adreswijziging (1987), een excuusdruk voor het ontbreken van een nieuwjaarswens (1999), een gedrukte brief ‘Aan de vrienden van de Regulierenpers’ (1987), een handgeschreven briefje en een prospectus voor Negen verzen van zonsopgang (1985).
Verkocht

28. RIMBAUD, Arthur Le bateau ivre. (Vertaald door Paul Claes). Amsterdam, (De Regulierenpers), 1986. Halfmarokijn met platten van blauwgroen vezelig Japans papier (Binderij Phoenix). (20) p. Tweetalige uitgave. Met een originele, genummerde en gesigneerde litho van Chris Buursen. Handgezet uit de Romanée en gedrukt in grijsblauw, blauw en zwart in een oplage van 75 op de pers genummerde exemplaren.
€ 375
* Eén van de 35 luxe exemplaren op Japon Nacré, prachtig gebonden door Binderij Phoenix. Een van de mooiste luxe uitgaven van de moderne Nederlandse bibliofilie, met zijn prachtige artistieke portret van Rimbaud. Met prospectus. De Regulieren 18/1986.

29. RIMBAUD, Arthur Le bateau ivre. Vertaald door Paul Claes. (Met een originele, genummerde en gesigneerde litho van Chris Buursen). Amsterdam, (De Regulierenpers), 1986. Halfperkament met platten van blauwgroen, gevezeld papier (Binderij Phoenix). (20) p. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt in grijsblauw, blauw en zwart in een oplage van 75 op de pers genummerde exemplaren.
Verkocht
* Eén van de 35 luxe-exemplaren op Japon Nacré, prachtig gebonden door Binderij Phoenix. Eén van de mooiste luxe-uitgaven van de moderne Nederlandse bibliofilie, met zijn brede rug van donker getint perkament en zijn schitterende portret van Rimbaud. Tweetalige uitgave. Met prospectus. De Regulieren 18/1986.

30. RIMBAUD, Arthur Twaalf gedichten. Vertaald door Paul Claes. Amsterdam, (De Regulierenpers), 1987. Ingenaaid met omslag van Japans papier. (4), 40 p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt in bordeauxrood, groen en zwart in een oplage van 80 op de pers genummerde exemplaren. Vouwtje in stofomslag.
Verkocht
* Eén van de 35 exemplaren op getint lompenpapier. Prachtige tweetalige editie. Met twee verschillende prospectussen en een handgeschreven briefje van drukker Ben Hosman. De Regulieren 25/1987.

31. RIMBAUD, Arthur Twaalf gedichten. Vertaald door Paul Claes. (Met een originele, genummerde en gesigneerde litho van Chris Buursen). Amsterdam, (De Regulierenpers), 1987. Halfperkament met platten van groen, gevezeld papier (Binderij Phoenix). 36 p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt in bordeauxrood, groen en zwart in een oplage van 80 op de pers genummerde exemplaren.
€ 375
* Eén van de 45 luxe-exemplaren op Japon Nacré, heel mooi gebonden door Binderij Phoenix. Ook een van de mooiste luxe-uitgaven van de moderne Nederlandse bibliofilie. Tweetalige uitgave. Met prospectus. De Regulieren 25/1987.

32. SHAKESPEARE, William Sonnet XXII. (Met een vertaling van P.C. Boutens). (Sonnega, Regulierenpers, 1990). Twee vouwbladen in kartonnen bandje. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt op Japans papier in een oplage van ‘des drukkers levensjaren’ [= 50 exemplaren].
€ 50
* Met de hand genummerd en op naam geschreven.

33. SIKELIANOS, Angelos De heilige weg. Vertaald door Hans Warren en Mario Molegraaf. Amsterdam, Regulierenpers, 1986. Ingenaaid met verguld stofomslag van fluweelachtig Japans papier. 48 p. Met de hand gezet en gedrukt in twee soorten groen en zwart op wit vergé in een oplage van 60 genummerde exemplaren. Rug licht verschoten.
Verkocht
* Vier gedichten telt dit omvangrijke boek van de Nieuw-Griekse dichter (1884-1951). Eén van de 30 ingenaaide exemplaren op wit vergé. Met prospectus. De Regulieren 21/1986.

34. VELTMAN, Martin Soms dwalen op zee lichten: (…). (Amsterdam, Regulierenpers, 1986). Vouwblad in omslag. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt in blauw en zwart in een oplage van 125 exemplaren. 1e druk.
€ 18
* Kort gedicht. Jaarwisselingsgeschenk 1986/1987 van uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep. Niet in de handel. De Regulieren 24/1986.

35. VELTMAN, Martin Zes villanellen. Amsterdam, De Regulierenpers, 1984. Ingenaaid met omslag van Japans papier. (4), 20 p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt in bruin, roodbruin, goud en zwart in een oplage van 70 genummerde exemplaren. 1e druk. Miniem scheurtje aan bovenzijde rug.
€ 30
* ‘Ik ging gejaagd door blinkende kantoren
Alsof ik stad en land veroveren moest.’

De villanelle is ontstaan als bucolisch kunstlied, een weerbarstige maar effectieve dichtvorm met zijn steeds terugkerende regels. De bekendste villanelle is Do not go gentle into that good night. Zie hier over deze briljante bundel. De Regulieren 6/1984.

U weet het wellicht nog: klik op de plaatjes en zij zullen groter worden.

Inmiddels zijn we ons aan het voorbereiden op de jaarlijkse antiquarenbeurs in Amsterdam, of voluit in het Internationaals Amsterdam International Book Fair 2024. Dit jaar wordt hij gehouden op zaterdag 19 en zondag 20 oktober in de Passenger Terminal Amsterdam, Piet Heinkade 27 aan het IJ, een iconisch modern gebouw waar de beurs vroeger ook was.