Nieuwsbrief 346: F. Bordewijk

Van de klassieker Blokken hebben wij bijna altijd wel een exemplaar in eerste druk op voorraad. Zelden echter is het door Oosterbaan ontworpen stofomslag nog aanwezig, laat staan in goede staat. U vindt de beste Blokken die we tot dusver hebben gehad onder nummer 11. Maar slaat u de originele documenten in de eerste twee nummers niet over?

---

1.  BORDEWIJK, F. Getypte brief aan ‘Zeer geachte Heer [Nico] Wijnen’ plus bijbehorend dossier. 27,4 x 21,5 cm. Op eigen briefpapier. Alleen recto. Gesigneerd ‘fbordewijk’ en gedateerd ‘Den Haag, 1.9.1955/ Donderdag’. 6 regels tekst. Met bijbehorend dossier.

€ 450

* Nico Wijnen was algemeen secretaris van de Haagse Kunstkring en, later, voorzitter van de Afdeling Letteren, Theater en Film. Hij organiseerde op zaterdag 22 oktober 1955 om 20.00 uur in de Louis XV-zaal aan het Lange Voorhout een ‘literaire avond, gewijd aan het werk van F. Bordewijk’. Rico Bulthuis hield een inleiding op Bordewijks werk, Albert Vogel droeg verhalen voor en de schrijver zelf vertelde over ‘het tot stand komen van zijn werken’. Voor deze avond nodigde Wijnen een aantal schrijvers en hoogwaardigheidsbekleders uit – die bijna allemaal afzegden.

Wijnen had Bordewijk geschreven over het programma van de aan de schrijver gewijde avond. Bordewijk schrijft hem dat hij ‘met de verdeling van de avond geheel accoord kan gaan’. En: ‘Het is mogelijk dat ik enkele genodigden, twee of drie, zou willen medebrengen. Zonder tegenbericht mag ik wel aannemen dat dit geen bezwaar vormt’. Dit kleine maar interessante dossier laat de totstandkoming van de avond zien.

Bijgevoegd: 1 . Doorslag van getypte brief van Wijnen aan ‘Zeer Geachte Heer Teychiné Stakenburg’. 27,3 x 21,6 cm. Alleen recto. Niet gesigneerd. Gedateerd ’23 Sept. 1955′. 22 regels tekst. 2 . Doorslag van getypte brief van Wijnen aan ‘Beste Anna [Blaman]’. 13, 7 x 21,6 cm. Alleen recto. Niet gesigneerd. Gedateerd ’23 Sept. 1955′. 8 regels tekst. 3 . Handgeschreven brief van A.J. Teychiné Stakenburg aan ‘Zeer Geachte Heer Wijnen’. 9,3 x 18,3 cm. Alleen recto. Gesigneerd ‘Stakenburg’ en gedateerd ’25/9/1955′. 10 regels tekst. 4 . Gestencilde uitnodiging voor ‘Bordewijk-avond’. 27,0 x 21,0 cm. Alleen recto. Ondertekend door ‘Het Bestuur’ en gedateerd ‘4 Oct. 1955’. 10 regels tekst. 5 . Getypte brief van Francisca M. Bruijn, secretaris Nederlands Centrum van het Internationaal Theater Instituut. 27,4 x 21,4 cm. Alleen recto. Gesigneerd ‘FMBruijn’ en gedateerd ”s-Gravenhage, 12 October 1955′. 6 regels tekst. 6 . Getypte brief van ‘De Chef van het Kabinet van de Burgemeester’ aan het bestuur van de Haagse Kunstkring. 21,0 x 14,8 cm. Alleen recto. Gesigneerd en gedateerd ’12 October 1955′. 7 regels tekst. 7. Getypte brief van Evert Kornelis, directeur van het Residentie-Orkest aan ‘Mijne Heren’. 21,7 x 13,7 cm. Alleen recto. Gesigneerd en gedateerd ’17 October 1955′.

2.  BORDEWIJK, F. Vijf getypte brieven en een handgeschreven brief aan de redactie van De Gids. 1. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘fbordewijk’ en gedateerd ’17 november 1961′. 18 regels tekst. 2. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘fbordewijk’ en gedateerd ’12 december 1961/ dinsdag’. 13 regels tekst. 3. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘fbordewijk’ en gedateerd ‘9 januari 1962/ dinsdag’. 18 regels tekst. 4. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘fbordewijk’ en gedateerd ’22 februari 1962′. 20 regels tekst. 5. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘fbordewijk’ en gedateerd ‘13.1.63’. 16 regels tekst. 6. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘fbordewijk’ en gedateerd ’24 mei 1963′. 11 regels tekst.

€ 1200

* Aantrekkelijke collectie brieven over bijdragen aan het literaire tijdschrift De Gids. In de eerste brief, gericht aan redacteur Hoornik, schrijft Bordewijk de redactie niet aan een tekst te kunnen helpen, tenzij: ‘In mijn speeluren ben ik nu bezig aan een kleine serie beschouwingen over Den Haag van vóór de eeuwwisseling. Deze werkjes worden mij echter niet ingegeven door de algemene vertedering van thans voor die periode. Ze zijn integendeel ironisch en sterk karikaturaal bedoeld’.

De tweede brief begeleidde een inzending: ‘Acht U het niet ongeschikt, dan zou ik toch slechts publikatie onder mijn “schuilnaam” willen doen geschieden’. In de derde brief benadrukt Bordewijk: ‘Mijn pseudoniem wilt U dus wel steeds handhaven’. Over zijn bibliografie schrijft hij: ‘[daar] zou ik alleen maar genoemd willen zien wat van mij onder pseudoniem verscheen […] t.w.: Paddestoelen (1916) Paddestoelen (1961)’.

Enkele op- en aanmerkingen bij Bordewijks bijdrage in de vierde brief: ‘Mijn spelling pas ik aan aan het nieuwste zoals de Woordenlijst dit toestaat. Zo kan men b.v. collectie schrijven, maar ook kollektie’. Voorts over Johan Gram (1833-1914), die ook over Den Haag schreef: ‘[hij] was een gekompliceerde figuur, want hij schreef ‘s-Gravenhage soms met en soms zonder koppelteken in de tekst’.

Bordewijk biedt in de vijfde brief in ‘het genre Paddestoelen door Ton Ven’ een dozijn ‘mal-bedoelde rijmpjes’ aan. Hij besluit met: ‘En verder ben ik voor ’t moment half ingesneeuwd, voor de rest ingevroren’. In de laatste brief merkt Bordewijk op dat er meer proza van zijn hand wordt gevraagd, ‘speciaal naar min of meer korte verhalen. Of dit een “vlaag” is weet ik niet, maar ik poog een (winter)voorraadje aan te leggen’.

3.  BORDEWIJK e.a., F. Getuigenissen / Quelques temoignages au sujet des oeuvres de Felix Léon. Tweezijdig gestencild blad. Circa 1950.

€ 15

* Dertig citaten van bekende schrijvers over het werk van de laureaat Felix Léon. Onder hen ook ‘du grand romancier (advocaat en procureur Den Haag)’ Bordewijk: ‘met vriendelijke dank voor de toezending van uw plakette A LA SOURCE, waarvan ik vooral de Egyptische verzen heel fraai vond’.

4.  BORDEWIJK, F. (Apollyon). ‘Een nieuwe “Bordewijk”!’ Prospectus voor Apollyon. Eén blad. Recto en verso. 21,3 x 15,3 cm.

€ 10

* Bevat informatie over de auteur en over Apollyon, benevens persstemmen over Karakter en een bestelbon.

5.  BORDEWIJK, F. (Tijding van ver). Prospectus. Vouwblad. 15,1 x 10,6 cm.

€ 8

* Met beschrijving van de inhoud, portretje en persstem.

6.  (BORDEWIJK, F.) Preludium. Tijdschrift voor literatuur. Dubbelnummer over F. Bordewijk. Jrg. 6, afl. 2 (1989-1990). Garenloos. 102 p.

€ 10

* Bijdragen van o.a. Siem Bakker, Ineke Bulte, G.J. Kleinrensink en Reinold Vugs.

7.  (BORDEWIJK, F.). DUBOIS, Pierre H. Over F. Bordewijk. Een karakteristiek van zijn schrijversarbeid. Rotterdam/Den Haag, Nijgh & Van Ditmar, 1953. Ingenaaid. 48 p. Geïllustreerd.

€ 6

8.  BORDEWIJK, F. Bij gaslicht. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1947. Linnen met stofomslag. 176 p. 1e druk. Boekhandelsplakker (‘A. Koens’) op binnenzijde voorplat. Opdracht (niet van de auteur) op voorste schutblad.

€ 25

* Opvallend goed exemplaar!

9.  BORDEWIJK, F. Bij gaslicht. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1947. Linnen met (op rug nogal verbruind) stofomslag. 176 p. 1e druk. Roest.

€ 10

10.  BORDEWIJK, F. Bint. Roman van een zender. Utrecht, De Gemeenschap, 1934. Linnen. 136 p. Onafgesneden. 1e druk. Rug aan één kant (netjes) geplakt. Verzamelwaardig exemplaar zonder roest.

€ 160

11.  BORDEWIJK, F. Blokken. Utrecht, De Gemeenschap, (1931). Linnen met stofomslag (ontwerp A.M. Oosterbaan). 112 p. 1e druk. Omslag minimaal watervlekkig en soms flink gescheurd (maar netjes geplakt), maar – op enkele millimeters aan boven- en onderzijde rug na – geheel compleet. Binnenwerk minimaal roestig.

€ 450

* Met het uiterst zeldzame stofomslag! De beste Blokken die we ooit hebben gehad.

12.  BORDEWIJK, F. Collectie van 10 knipsels, een uitnodiging en 3 tijdschriften met bijdragen van/ over Bordewijk. 1936-2009.

€ 15

* O.a. drie verhalen in De Groene uit 1936 en 1938, een uitnodiging voor de verdediging van het proefschroft van Reinold Vugs, een rijk geïllustreerd artikel over Bordewijk in Elseviers Literair Supplement uit 1971, een artikel ‘Bordewijk en het beest’ in Vooys uit 1994 en een artikel over het echtpaar Bordewijk in Genealogie uit 2009.

13.  BORDEWIJK, F. Collectie van elf titels, waarvan negen eerste drukken.

€ 25

* o.a. De laatste eer, De aktentas, Onderweg naar de Beacons, Mevrouw en meneer Richebois, Het Eiberschild en Centrum van stilte.

14.  BORDEWIJK, F. Drie tooneelstukken. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1940. Ingenaaid. 192 p. 1e druk. Rug verschoten.

€ 12

* Genaaid in het groene omslag.

15.  BORDEWIJK, F. Eiken van Dodona. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1946. Halflinnen. 344 p. 1e druk. Rug minimaal verbruind en wat onvermijdelijke offsetting op de schutbladen, maar verder keurig.

€ 10

16.  BORDEWIJK, F. Fantastische vertellingen. (Met een nawoord door Pierre H. Dubois). Den Haag, BZZTôH, 1981. Karton met (op rug en achterzijde verschoten) stofomslag. 360 p.

€ 6

* Integrale herdruk van de drie delen Fantastische vertellingen uit de jaren 1919-1924.

17.  BORDEWIJK, F. Fantastische vertellingen. Derde bundel. Rotterdam, Brusse, 1924. Ingenaaid. 304 p. [Oplage 600 ex.]. 1e druk. Exlibrisstempel op Franse titel. Rug verbruind en beschadigd, onderaan rug ontbreekt 7 centimeter, bovenaan 3 centimeter.

€ 8

* Brusse 509.

18.  BORDEWIJK, F. Fantastische vertellingen. Tweede bundel. Rotterdam, Brusse, 1923. Rood linnen (rug verschoten, bovenzijde iets geschaafd). (8), 300 p. [Oplage 600 exemplaren, waarvan 201 gebonden]. 1e druk.

€ 75

* De eerste band, met fraaie, gelithografeerde schutbladen door S.H. de Roos (zie afbeelding). Brusse 475.

19.  BORDEWIJK, F. Het gele huis. P. 15-19 en 23 in Thuis. Tijdschrift gewijd aan de inrichting der woning. Jaargang 14, aflevering 63 (september 1947). Geniet. 24 p. Enkele kleine kreukjes.

€ 15

* Een leuk tijdschrift, fraai vormgegeven, waarin literaire werken over huizen en inrichtingen er met de haren bijgesleept worden. Zo is ook het gedicht ‘Voor-zang’ van Karel van de Woestijne opgenomen, dat begint met de regels: ‘Het huis mijns vader, waar de dagen trager waren…’ Met in de rubriek ‘Bij bekende mensen thuis’ een portret van de schilder Jan Sluyters.

20.  BORDEWIJK, F. De Golbertons. Den Haag/Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, [1965]. Linnen met (zeer licht geschaafd) stofomslag. 252 p. 1e druk.

€ 10

21.  BORDEWIJK, F. (Halte Noordstad (&) Geachte Confrère). Prospectus. Tweezijdig bedrukte plano. 20 x 12 cm. 1957.

€ 8

* Met beschrijving van de inhoud, afgebeelde omslagen en persstemmen.

22.  BORDEWIJK, F. Halte Noordstad. Vermeerderd met drie eenacters en een monoloog. Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1956. Ingenaaid. 144 p. 1e druk.

€ 8

* Met twee stempeltjes: ‘Recensie-exemplaar’.

23.  BORDEWIJK, F. Jade, Jaspis en de Jitterbrug. Wijsheid en schoonheid uit het leven van Baron van Stralen. Op rijm. Den Haag/ Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1964. Ingenaaid met omslag. 68 p. 1e druk.

€ 15

* Met groene buikband waarop: ‘een nieuwe bundel van F. Bordewijk’.

24.  BORDEWIJK, F. Knorrende beesten. Utrecht, De Gemeenschap, (1933). Halflinnen (bandontwerp Kees Strooband). 52 p. 1e druk. Platten als vrijwel altijd licht smoezelig. Hoekje bovenzijde voorplat beschadigd. Eigendomsplakker op schutblad. Goed exemplaar.

€ 220

25.  BORDEWIJK, F. De Korenharp. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1940. Linnen. (4), 176 p. 1e druk.

€ 8

26.  BORDEWIJK, F. De Korenharp. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1940. Linnen met (deels wat verkleurd) stofomslag! (4), 176 p. 1e druk.

€ 35

27.  BORDEWIJK, F. De Korenharp. Nieuwe reeks. Rotterdam/Den Haag, Nijgh & Van Ditmar, 1951. Linnen met stofomslag. 156 p. 1e druk. Initialen op schutblad.

€ 12

28.  BORDEWIJK, F. Lente. Zeven verhalen. Den Haag/Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1964. Slap karton. 128 p. 1e druk.

€ 8

29.  BORDEWIJK, F. Nijgh Nieuwsbrief. Persbericht F. Bordewijk 80 jaar. A4. Met aantekening ‘ontv. 10-X-1964’.

€ 8

* ‘[…] De Heer Bordewijk, die advocaat is en naast zijn dagelijkse werkkring veel schrijft, heeft een nieuwe roman in voorbereiding […]’.

30.  BORDEWIJK, F. Noorderlicht. Roman. Rotterdam/ Den Haag, Nijgh & Van Ditmar, 1948. Linnen. 276 p. 1e druk. Voorzijde van het (mooie) originele stofomslag geplakt op binnenzijde voorplat, flapteksten geplakt op binnenzijde achterplat. Exlibris en naam op schutblad. Licht scheefgelezen.

€ 8

31.  BORDEWIJK, F. Noorderlicht. Roman. Rotterdam/ Den Haag, Nijgh & Van Ditmar, 1948. Linnen met stofomslag. 276 p. 1e druk. Omslag op rug verschoten en aan de randen licht beschadigd, maar het is er!

€ 25

32.  BORDEWIJK, F. Rood Paleis. Ondergang van een eeuw. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1936. Gedecoreerd linnen (ontwerp P.A.H. Hofman). 268 p. 1e druk. Contemporaine naam op schutblad. Erg mooi exemplaar!

€ 160

33.  BORDEWIJK, F. Tijding van ver. Den Haag/Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1961. Linnen met stofomslag. 240 p. 1e druk. Klein scheurtje onderin voorzijde stofomslag, verder gaaf.

€ 8

34.  BORDEWIJK, F. Uitgeversprospectus van Nijgh en Van Ditmar, geheel gewijd aan Bordewijk. Uitklapfolder ter gelegenheid van de toekenning van de Constantijn Huygensprijs 1957. 15,5 x 10,6 cm. [september 1958].

€ 12

* Bevat een overzicht van de leverbare werken (16 titels) met persstemmen.

35.  BORDEWIJK, F. Vertellingen van generzijds. Rotterdam/ Den Haag, Nijgh & Van Ditmar, 1950. Ingenaaid. (4), 168 p. Gedrukt in blauw en zwart op Haesbeek de Luxe in een oplage van 350 genummerde exemplaren. 1e druk. Kleine beschadiging bovenaan de rug.

€ 35

* Met de handtekening van Gerrit Borgers op de eerste pagina.

36.  BORDEWIJK, F. Vijf fantastische vertellingen. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1949. Karton met stofomslag. 208 p. 2e druk.

€ 75

* Op de Franse titel gesigneerd door 12 auteurs: Anna Blaman, Godfried Bomans, Pierre H. Dubois, Ben van Eysselsteijn, C.J. Kelk, Ferdinand Langen, Josepha Mendels, A. Roland Holst, Adriaan van der Veen, Bert Voeten, Evert Zandstra en één onleesbare grootheid.

37.  BORDEWIJK, F. Zeven fantastische vertellingen. Nagelaten feuilletons. (Met een nawoord door J.A. Dautzenberg). Den Haag, BZZTôH, 1982. Karton met (op rug verschoten) stofomslag. 184 p. 1e druk.

€ 7