Nieuwsbrief 85: Grote steden en lichte zeden

Romans, meer geschiedenis dan bellettrie, uit de curieuze collectie van Paul Snijders. Van de geïllustreerde boekjes van de Hollandse parisien Leo Faust tot een beeldende roman van de volslagen onbekende romancier Bulée.

1 BENNO, A. Amsterdam bij Nacht. Een Benno-film van Nova Film. Onder regie van A. Benno. Met in de hoofdrollen Louis de Bree, Annie van Duyn, Piet Köhler, Gusta Chrispijn-Mulder, Jan Kiveron en Cissy van Bennekom. Z.pl., z.j. [waarschijnlijk Den Haag, circa 1935]. Eerste druk. 8vo. 16 p. Twee pagina’s tekst en 14 foto’s uit de film. Verticale vouw.

2 BRANDS, Jan (= C.J. Edelman) Mannen die “anders” zijn. Oorspronkelijke realistische roman. Uitgeverij “Orion”, Amsterdamz.j. [rond 1965]. Eerste druk. 8vo. 244 p. Ingenaaid. Omslag wat beschadigd en ezelsorig, vlek op achterkant. Zeldzaam!
* Levensroman ‘over het leven van een jonge man die door zijn opvoeding en leven onbekend is met het feit, dat hij homo-seksueel is! (…) Hij raakt financieel in de knoei, gapt uit de kas van zijn ouders en tenslotte ziet hij alleen nog uitweg in een huwelijk met Maria.’ Een drama ontwikkelt zich: seks, drugs, Liefde, auto-ongeluk… ‘Jan Brandts heeft het leven van deze ongelukkigen die, gevangen in de vooroordelen van een vijandige maantschappij, gedwongen worden tot allerlei geknoei en zelfverwijt met een meesterlijke pen getekend!!’ Aldus de flaptekst. Utrechtse couleur locale. Met een opvallende fotografische voorkant: twee keurige jonge mannen aan een bar kijken elkaar diep in de ogen.

3 BULÉE Jean Lefort. Een Greep uit het Parijsche Leven. Met een Voorwoord van Mr. H. Louis Israëls. E.L.E. van Dantzig, Amsterdam z.j. [1900]. Twee delen in één band. Eerste druk. 8vo. VIII, 232; (4), 216 p. Halfperkamenten uitgeversband, maar met meegebonden voorzijde stofomslag, waarop een fraaie illustratie van Kees van Dongen.
* ‘Bulée’ zou een pseudoniem zijn van Max Snabilié (dat is een Nederlandse naam), verder nooit van gehoord. Een heel bijzondere, beeldende roman, die in Parijse kunstenaarsmilieus speelt. Er is niets Nederlands in te herkennen, je zou het boek gemakkelijk voor een vertaling houden. Eén van de hoofdpersonen is de jonge schrijver Proust: Gaston Proust.

4 CANTER, Bernard Kalverstraat. Vennootschap “Letteren en Kunst”, Amsterdam [1909]. Derde uitgave. Linnen met decoratie. 188 p. Band wat beschadigd, stempel op binnenkant omslag en titelpagina, eerste schutblad uitgescheurd.

5 COFFIGNON, A. Het Zedenbederf te Parijs. A. van Klaveren, Amsterdam [circa 1890]. Eerste druk. 8vo. Halflinnen. XVI, 280 p. Band wat sleets, papier wat bruin.
* Nederlandse vertaling van een grondige studie: prostitutie overal, demi-monde, homo’s, saphisten, pederasten en chantage.

6 COPPÉE, François Door de Armoede genezen (La cure de Misère). Uitgevers-Maatschappij Vivat, Amsterdam z.j. [1897]. Eerste druk. 16mo. Oorspronkelijk omslag met illustratie op voor- en achterzijde. 192 p. Geïllustreerd. Omslag wat versleten en gerepareerd.
* Loterijvreugde en -leed. In dit boekje naast deze novelle (118 p.) ook enige korte verhalen van Coppée, steeds met een aparte titelpagina: ‘Een Ongeluk’, ‘Mijn vriend Meurtrier’, en ‘De plaatsvervanger’.

7 (FABIUS, H.) Kleine Gedichten voor de Lieve Jeugd aan de Hoogere Scholen, naar Mr. Hieronymus van Alphen, door Een Student [=H. Fabius]. J.C. Spijker, Az., Amsterdam 1852. (&) Tweede bundel 1852. 2 in 1 band. 4e en 3e druk. 16mo. Karton met vóór- en achterzijdeopdruk, wat sleets.

8 FAUST, Leo Haagsch Schetsboek. M. Hols, Den Haag [1907]. Herbonden in half marokijn met wolkenmarmer. Eerste druk. viii, 184 p.
€ 22 
* Aanvankelijk werkte Faust vooral als journalist voor diverse tijdschriften. Later verhuisde hij naar Parijs, waar hij een restaurant opende. Daarvoor maakte hij reclame in zijn latere boeken, die het Parijse nachtleven laten zien in reportages die door een photograaf met flitslicht (WHOESJ!!) heel aardig werden geïllustreerd.

9 FAUST, Leo, & F.X.M. SCHIPHORST Parijs bij nacht. Scheltens & Giltay, Amsterdam [1929]. Tweede druk. Met circa 70 illustraties. Verguld linnen. Rug gedeeltelijk los. De foto’s tussen p. 96 en 97 ontbreken. Stempel op titelpagina.
€ 10

10 FAUST, Leo, & Hans NESNA Parijs om middernacht van 10-4. Scheltens & Giltay, Amsterdam [1937]. Eerste druk. Rijk geïllustreerd. Vrolijk gedecoreerd omslag op de rug en aan de randen wat gesleten. Roestig. Stempel op titelpagina.
 

11 GRENDEL, Paul Georgette. Naar het Fransch door H. Adama van Scheltema. Abdul Rival, Amsterdam 1901. Eerste druk. 8vo. (4), 176 p. Amateuristisch herbonden in halflinnen met gemarmerde platten.
 

12 HEYNSBERGEN, H.L.M. van Brand!! Brandalarm deel II. Een serie Brandweerschetsen. Herinneringen van een Zaans Brandweerman, over belevenissen, ervaringen en gebeurtenissen in de Zaanstreek, opgedaan als Onder-Kommandant van de Vereniging “Vrijwillige Brandweer” te Zaandam. ‘Tekeningen van W. Schipper. Alle foto’s uit eigen archief.’ Eigen beheer, Zaandam 1945. Eerste druk. 8vo. 350 p. (genummerd 379-728). Halflinnen met illustratie van een brandende fabriek. Hoekjes wat gebutst, oorlogspapier verbruind.
* Dramatisch geïllustreerde, levendig geschreven kroniek van branden in Zaandam, deel 2 van twee, maar een zelfstandige eenheid.

13 JACOBS, Eduard In ’t Leven… Liederen en monologen. Met oorspronkelijke teekeningen van Karel Verbruggen. C. Daniëls, Amsterdam [circa 1910]. Eerste druk. 122 p. Stemmig in nachtblauw en zwart gedecoreerd omslag.
* ‘Het oude liedje’, ‘Avontuur van een Tramconducteur’, ‘De Loreley van Buurt YY’ (Buurt YY is De Pijp), ‘Jammerklacht eens pooiers’ en andere liedjes, met muziek en illustraties. Fraai boek!

14 JONG, A.M. de Amsterdam bij Nacht. Snelkieken van de “Leven”-redacteuren en teekeningen van Jordaan. Herdruk der onder dezen naam in “Het Leven” verschenen artikelen. Weekblad “Het Leven”, Amsterdam z.j. [circa 1925]. 8vo. 100 p. Ingenaaid. Oorspronkelijk geïllustreerd omslag.
* Herbonden in half linnen verkrijkbaar voor € 20.

15 LEZER, Leo Cantinevertellingen. Humor en tragiek uit het oude K.N.I.L. Uitgeverij L.A. Lezer, Den Haag (1950). Eerste druk. 8vo. 224 p. Halflinnen met stofomslag. Onwaarschijnlijk fraai exemplaar.

16 MARTIN, Hans, & Eduard VETERMAN Het boek van Den Haag “Wat niet in Baedeker staat”. Strengholt, Amsterdam [1931]. Omslagteekening door Han van Meegeren. Eerste druk. 8vo. 204 p. Halflinnen met gedecoreerd karton. Veel illustraties en advertenties. Gedeeltelijk weggescheurd exlibris, verder fraai.

17 METS, Bob de Asfalt. Poésie Érotique. Uitgeverij Renova, Rotterdam 1924. Tweede druk. Vierkant 8vo. Boekblok los, omslag ook.
* Aardige, studentikoze seksgedichtjes.

18 MULTAVIDI [= C. van der Pol] Van Zwart tot Rood. Roman van ’n Roomsch Jongetje. C.L.G. Veldt, Den Haag [1912]. Eerste druk. Wit linnen omslag bestempeld in zwart en rood. Enigszins versleten, naam op schutblad (“Bloys van Treslong”), papier roestig, roestvlek op snede.
* Eerste deel van het (in drie delen uitgegeven) levensverhaal van Nol Loomberg: zijn jeugd in een arme Haagse buurt anno 1870.

19 NILSSON, Aurora Een jaar in een Afghaanschen harem. Mijn lijden en mijn vlucht. Uitgave Weekblad “Het Leven”, Amsterdam [rond 1930]. Eerste druk. 112 p. Ingenaaid. Omslag wat sleets, goedkoop tekstpapier bruin geworden.

20 NONO (= J.B. Uges) Amsterdammers. Geïllustreerd door Rodi Roeters. N.V. Drukkerij Jacob van Campen, Amsterdam 1929. Eerste druk. Karton met stofomslag, humoristisch bedrukt in rood en zwart. Lichte gebruikssporen.
* O.a. ‘Een Spiritistische Séance’, ‘Standing en Misunderstanding’, ‘Zielsverhuizing’, ‘Bij den Fondsgeneesheer’ en acht andere schetsen, rijk geïllustreerd.

21 OTT, Leo Artiesten. Met teekeningen van Pieter den Besten en een voorwoord van Alexander de Haas. Van Dishoeck, Bussum 1933.
* Leo Ott is tegenwoordig haast alleen nog bekend van zijn portret in het gezochte Boekenweekgeschenk van 1933. Dit is een amusant boek, bovendien met een opdracht en een ansichtkaart met Belgische postzegel, alle geschreven door Leo Ott.

22 PANT, D.F. van der “Gigolo” (Roman van een Indischen jongen). Gebr. Graauw, Amsterdam – Soerabaia 1931. Derde druk. 8vo. 272 p. Linnen. Goed exemplaar. Voorkant stofomslag (met fraaie kleurenillustratie door Jan Lavies) op binnenkant band geplakt.
€ 25

23 PHILIPS, Marianne Henri van den overkant. Een jeugd tusschen twee eeuwen. Van Dishoeck, Bussum 1936. Eerste druk. 8vo. 312 p. Linnen met geïllustreerdstofomslag. Met enkele roestvlekjes.

24 RALEIGH, John Rembrandtplein. Mulder & Co., Amsterdam [1930]. Eerste druk. XII, 228 p. Half linnen met stofomslag (waarop nachtelijke mensenzee met verlichte gebouwen aan het Rembrandtplein). Initialen op schutblad.
* Een minder mooi exemplaar zonder stofomslag kost € 15.

25 ROSENKRANZ, Wilhelm Messalina. Een tragedie der liefde. Vrij naar het Duitsch door Johan van Bergen. J. Philip Kruseman, Den Haag z.j. [rond 1900]. Eerste druk. 8vo. 128 p. Met blind interim-omslag. Verbruind en scheefgelezen.

26 SCHÖYEN, E. Verkocht. Vertaling uit het Noorsch door Marg. Meijboom met enkele brieven en inleiding. H. Meulenhoff, Amsterdam z.j. [1916?] Eerste druk. Klein 8vo. 256 p. Karton met opgeplakt plaatje in kleuren (van twee dames in zeer Oosterse setting). Pag. 1 en 256 zeer bruin.
* ‘Tendenz-roman ter bestrijding van den handel in vrouwen’ aldus de band. ‘Aan de nobele, beschaafd voelende jonge mannen in alle rangen en standen van ons land’ opgedragen door de vertaalster.

27 VEEN, Piet van Fouten. Nederlandsche Uitgevers-Maatschap, Amsterdam 1929. Versierd rood linnen bedrukt met goud en zwart. Roest op sneden.
* Liefde in Rotterdam. Fraaie Art-Decobandversiering: een vijl bedreigt een forse trouwring…

28 VERONA, Guido da Mimi Bluette. Van Holkema & Warendorf, Amsterdam z.j. [1921]. Eerste druk. 8vo. 272 p. Paars linnen. Rug verbleekt.
* Vertaald uit het Italiaans. Guido da Verona was een pseudonieme auteur (geboren in 1885) van wie al het werk, ook dit boek, in 1920 op de index is geplaatst (Lect. Rep.).

29 VIERSSEN TRIP, G.W. VAN Mientje Watsinga in den Heilstaat. W.L. & J. Brusse’s Uitgeversmaatschappij, Rotterdam 1930. Eerste druk. Linnen met stofomslag, met houtsnede van J. Franken Pzn. In zeer goede staat, een echte Mooie Brusse. Wat roest op schutbladen.
* Goed geschreven ironische roman over een dochter van een ‘eerste stad-Groninger familie’. Zij sluit zich (anno 1895) bij de Socialisten aan! Dat kan niet goed gaan. Met veel couleur locale: Oude Ebbingestraat, Noorderplantsoen, het rijtuig naar Haren, schaatsen op het Paterswoldse Meer, Academie Minerva in de Guldenstraat (als broeinest van modernistische gedachten…) en nog vele andere vooroorlogse Groningse elementen. Van Beest 705.

30 ZOLA, Émile Naïs Micoulin. Realistische Novelle. Gebr. E. & M. Cohen, Amsterdam z.j. [rond 1900]. Eerste druk. 8vo. 32 p. Geniet. Omslag los en watervlekkig, evenals p. 1.
* Niet mooi, maar zeer zeldzaam!