Nieuwsbrief 590: I paint I write I paint

In Museum De Fundatie is momenteel de tentoonstelling Cremer in verf te zien. Jan Cremer vertelde erover in de Nieuwsshow en in DWDD.

Van Jan Cremer hebben we niet alleen een rij boeken met persoonlijke opdrachten aan goede bekenden, maar ook origineel beeldend werk: een kleurrijke zeefdruk die hij in 1965 maakte bij de geboorte van zijn zoon en een gesigneerde zeefdruk die aan de luxe-exemplaren van een eerdere monografie van de schilder Jan Cremer werd toegevoegd.

De door Cremer flink onder handen genomen drukproeven van zijn biografie hebben we tweemaal eerder aangeboden – zonder succes. De items solliciteren nu naar het etiket ‘winkeldochter’. Als u de beschrijvingen van deze unica leest, zult u zien hoe buitengewoon aantrekkelijk en amusant deze winkeldochters zijn! Om u definitief over de streep te trekken hebben we de prijzen van de laatste twee nummers in deze nieuwsbrief drastisch verlaagd.

1. CREMER, Jan Bloedbruiloft. Of: ‘Hommage à Clovis Trouille’. Eenakter. (Gagny-Parijs), Uitgeverij B.A.C., (2004). Bijeengehouden door koordje in stofomslag. 30 p. Gedrukt in een oplage van slechts 35 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 140
* Dit is nummer 1, bovendien met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: ‘voor (X) & (Y)/ in vriendschap/ Jan Cremer’.

2. CREMER, Jan Bloedbruiloft. Of: ‘Hommage à Clovis Trouille’. Eenakter. (Gagny-Parijs), Uitgeverij B.A.C., (2004). Bijeengehouden door koordje in stofomslag. 30 p. Gedrukt in een oplage van slechts 35 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 75

3. CREMER, Jan Credo’s van Cremer. Samenstelling Gerd de Ley. (Amsterdam), Balans, 1994. Garenloos. 112 p. 1e druk. Enkel deukje in omslag.
€ 25
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: ’20 December 1994/ voor [X.],/ van Jan Cremer/ in vriendschap/ &/ een héél goed &/ succesvol 1995!’

4. (CREMER, Jan) De Cremer Tapes. Voetnoten bij een schelmenroman. Samenstelling Rob van Essen. Amsterdam, De Bezige Bij, 2006. Garenloos. 432 p. 1e druk. Leesvouwen.
€ 25
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: ‘voor [X.]/ & [Y.]/ van Jan Cremer/ in vriendschap/ 20 11.06’.

5. CREMER, Jan (Geboortekaart voor Cassidy Clinton Cremer). 25,5 x 23,7 cm. In twee kleuren groen en roze in zeefdruk bedrukte vouwkaart met een uitsnede. Met twee stempels op voorzijde: de geboortedatum van Cassidy (‘ZATERDAG 9 NOV. 1963’) en het adres van Jan Cremer. Op de binnenzijde gesigneerd door Cremer met viltstift: ‘Cremer 63’.
€ 150
* Veelkleurige en vrolijke tijding in zeefdruk: een vroeg origineel kunstwerk van Jan Cremer dus!

6. CREMER, Jan Gedrukte antwoordkaart aan het tijdschrift Ratio, door Cremer met de hand ingevuld. 9,8 x 14,0 cm. Recto en verso. Gesigneerd ‘Cremer’ en gedateerd ’26 JUL 1965′ (datum poststempel) resp. ’29 JULI 1965′ (datum poststempel). Met Cremers adresstempel (Hotel Chelsea). 3 regels tekst.
€ 85
* Humoristisch-egocentrische actie van Cremer in New York: hij wil zich met ingang van 1 augustus 1965 abonneren op het maandblad Ratio en beantwoordt de vraag ‘In Ratio zag ik graag de volgende onderwerpen behandeld’ aldus: ‘Jan Cremer (schrijver)/ ” ” (schilder)/ ” ” (filmster)’.

7. CREMER, Jan Handgeschreven brief aan ‘Beste [X.]’. Handschrift in paarse viltstift. Gesigneerd ‘Jan Cremer’ en gedateerd ‘280910’. Alleen recto. 29,5 x 21,0 cm. Op prachtig gelegenheidsbriefpapier: een fotokopie van de iconiche foto van Cremer op motor! Vijf regels.
€ 30
* Begeleidende brief bij ‘Legends'(?). ‘Ik hoop de volgende keer een gecorrigeerd exemplaar in handen te hebben’.

8. CREMER, Jan I paint I write I paint. Amsterdam, De Bezige Bij, (2000). Karton. 416 p. Zeer rijk geïllustreerd. Met tekstbijdragen van o.a. Wim Beeren, R.W.D. Oxenaar en Freddy De Vree. 1e druk.
€ 250
* Eén van de honderd luxe-exemplaren met, los bijgevoegd, een ORIGINELE, genummerde (’17/100′), gesigneerde en gedateerde kleurenzeefdruk. Circa 23,5 x 23,5 cm. Bovendien heeft dit exemplaar een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de kunstenaar op de titelpagina: ‘3 aug. 2008/ voor Marianne/ Dommisse/ Mijn eerste fotograve! (sic)/ Met lieve groet/ Jan Cremer’.
Marianne Dommisse (1927-2014), getrouwd met beeldhouwer Theo van der Nahmer, vooral bekend als huisfotografe van de Haagse kunstenaarssociëteit Pulchri, waar ze veel portretten voor heeft gemaakt. Haar vroege foto’s van Jan Cremer zijn iconisch geworden.

9. CREMER, Jan Ik Jan Cremer. Amsterdam, De Bezige Bij, 1994. Garenloos. 368 p. 46e druk. Leesvouwen.
€ 30
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: ’20 December 1994/ voor [X.]/ van Jan Cremer/ Ter herinnering aan/ 1964/ met vriendelijke groet!’

10. CREMER, Jan Ik Jan Cremer. Amsterdam, De Bezige Bij, 1980. Linnen met zilveropdruk. 368 p. 40e druk. Gelezen en gebruikt exemplaar: de vorige eigenaar markeerde met oranje stift enkele door Cremer herziene passages.
€ 25
* Exemplaar met in de maand van verschijnen handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: ‘Sep 30 ’80/ voor [X]/ met vriendelijke/ groet/ Jan Cremer’.

11. CREMER, Jan Ik Jan Cremer. (En:) Ik Jan Cremer tweede boek. Amsterdam, De Bezige Bij, 1996. Slap karton. 844 p. 48e resp. 13e druk; tweede gezamenlijke druk. Vouwen in omslag.
€ 30
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ’10 April 1997/ Voor mijn trouwe/ Cremer-vriend, in/ Parijs:/ [X.]/ Jan Cremer’.

12. CREMER, Jan Jan Cremer in beeld. Samengesteld door Guus Luijters. Amsterdam, Loeb, 1985. Ingenaaid. Met buikband. 272 p. Zeer rijk geïllustreerd.
€ 32
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Cremer op de Franse titel: ‘9.12.85/ Voor Marianne Dommisse/ met vriendelijke groet/ en dank,/ Jan Cremer’.
Bijgevoegd: brief van uitgeverij Loeb met het verzoek toestemming te geven tot opname van foto’s van Cremer door Marianne Dommisse.

13. CREMER, Jan Jan Cremer’s logboek. Amsterdam, Loeb, (1980). Linnen. 414 p. 4e druk. Ietwat scheefgelezen.
€ 25
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘sep 30 ’80/ voor [X.]/ met vriendelijke/ groet/ Jan Cremer’.

14. CREMER, Jan Made in USA. Een Amerikaanse Dokumentaire. Amsterdam, De Bezige Bij, 2006. Garenloos. 320 p. 6e druk. Lichte leesvouwtjes in de rug.
€ 20
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: ’07 08.09/ voor [X.]/ met vriendengroet/ Jan Cremer’.

15. CREMER, Jan De onverbiddelijke veiling van het manuscript van Ik Jan Cremer. (Met een uitgebreid essay van Onno Blom en twee kortere bijdragen van Charlotte van Winden en Jan Cremer). Amsterdam, Adams Amsterdam Auctions, 2010. Ingenaaid. 48 p. Rijk geillustreerd.
€ 25
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Cremer op de binnenzijde van de voorflap: ‘280910/ voor [X.]/ met vriendengroet/ Jan/ Cremer’.

16. (CREMER (inl.), Jan). CREMER, J. Op de fiets de wereld. in (en:)Het perpétuum-mobile. Voorwoord Jan Cremer. Amsterdam, De Bezige Bij, 1995. Garenloos. 248 p. Geïllustreerd.
€ 45
* Exemplaar met paginagrote handgeschreven, gesigneerde opdracht van (zoon) Jan Cremer op de titelpagina: ‘130205/ voor [X.]/ van Jan Cremer/ junior/ in vriendschap/ en met dank/ voor de “documentaire”/ pràchtig!, nog gevolgd door enkele ontroerende regels.

17. CREMER, Jan Originele zwart-witfoto door Ronald Sweering. 23,9 x 18,1 cm. (Circa 1966). Met op de achterzijde o.a. het stempel van De Bezige Bij. Twee hoekjes wat gekreukt.
€ 32
* De auteur heeft last van de zon. Zie Jan Cremer in beeld (Amsterdam 1985), p. 48.

18. CREMER, Jan Sneeuw en andere verhalen. Amsterdam, Loeb, 1980. Garenloos. 296 p. 1e druk. Leesvouwen. Vlek op snee. Laatste 6 p. provisorisch geplakt.
€ 18
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘sep 30 ’80/ voor [X.]/ Jan Cremer’. Met knipsel.

19. CREMER, Jan Working class hero. Jan Cremer gefotografeerd door Wim van der Linden. (Met een inleiding door Jan Cremer en een uitgebreide flaptekst door Guus Luijters). (Harderwijk), D’jonge Hond, (2008). Ingenaaid. 32 x 24 cm. Zeer rijk geïllustreerd. 1e druk. Keurig.
€ 35
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Cremer op de titelpagina: ‘voor Marianne D./ van Jan Cremer/ 030808’.

20. CREMER, Jan Drukproef van Jan Cremer. Portret van een legende door Hans Dütting, met vele tientallen eigenhandige correcties van Jan Cremer, aangevuld met correspondentie en knipsels. Losbladig. Dubbelzijdig bedrukt A4. 555 p. 2010.
€ 750
* Computerprint, gedateerd ’25-2-2010′, van de in 2010 als herziene uitgave van Jan Cremer Documentatie (2005) verschenen monografie van Jan Cremer. De schrijver neemt deze drukproef op tientallen plaatsen onder handen: typefouten, namen, Spaanse teksten en jaartallen worden verbeterd. Hier en daar vult Cremer de tekst aan met nuttige informatie. Onderaan p. 51 schrijft hij: ‘Naarmate Cremer bekender werd kwamen er ook de meest dwaze verhalen de kop opsteken. Mensen eigenden zich een rol in zijn boeken toe’. Ook verandert hij kleine details, zoals de locatie van een weeshuis: ‘Duitsland’ wordt ‘Heelsum’, een Gelders dorpje.
Bijgevoegd worden uit de jaren 2007, 2008 en 2009 zes (soms zeer uitvoerige) brieven en drie ansichtkaarten van Jan Cremer aan Hans Dütting, die een flink pak fotokopieën en knipsels hebben begeleid: Jan Cremers eigen documentatie dus. Hierop noteert Cremer herhaaldelijk zijn commentaar: op een kopie van Willem Oltmans’ Memoires 1968-1970 staat: ‘Hans, kreeg gisteren deze memoires in handen waar ik weer veelvuldig in voorkom Hierbij de meest interessante’. Uit een brief van 26 juni 2009: ‘Typerend: het verschil tussen de Nederlandse en de Vlaamse kritiek. NL: een en al jaloezie. Vlaanderen: vol lof en respect’. In een andere brief laat Cremer nietsverhullend zijn gedachten gaan over een goede biograaf: ‘S. is nogal slordig […] Ik zie veel meer in Hazeu die vast en zeker een gedegen biografie zou schrijven’.
Dit materiaal illustreert prachtig de wisselwerking tussen Cremer en Dütting: hoe een biograaf te werk gaat, en hoe de gebiografeerde hem af en toe bijstuurt en souffleert.

21. CREMER, Jan Typoscript van Jan Cremer Documentaire door Hans Dütting, met honderden eigenhandige correcties van Jan Cremer. Twee ringbanden. Enkelzijdig bedrukt A4. 1-180; 181-273 p. 2004.
€ 1250
* Volledige computerprint van deze omvangrijke monografie van Jan Cremer uit 2005, tot in elk miniem detail bestudeerd en op honderden plaatsen van correcties en aanvullingen voorzien door Jan Cremer zelf. Deze handgeschreven correcties betreffen niet alleen plaatsnamen, personen, jaartallen, formuleringen en typefouten, maar ook gebeurtenissen, situaties, citaten en hoofdstuktitels. Het namenregister achterin het boek breidt Cremer flink uit: ‘namenregister aanvullen zo voluit mogelijk namen, voorletters, titels’.
In het hoofdstuk over Ibiza verlegt Cremer bijvoorbeeld de focus. In de marge noteert hij: ‘vóór het verschijnen van zijn romandebuut schreef Cremer veelvuldig in de Haagse Post en voorzag op die manier in zijn karige levensonderhoud. Met vrouw en kind op een armoedige zolderkamer in de Rosmarijnsteeg’. Soms is hij bijna zijn eigen biograaf. Uit de marge: ‘Cremer herinnert zich later: dàt moet Florrie zijn geweest. Een kakmadam die elke avond straalbezopen door een van de obers van de El Quijote de trap moest worden opgeholpen’.
Ook schrapt Jan Cremer soms flink: in het hoofdstuk over zijn familie zet hij een streep door een passage over de afkomst van zijn Hongaarse moeder. Door een alinea over het kortgeding dat Cremer verloor van wijnboer Ilja Gort staan twee ferme kruizen met de aantekening: ‘Niet vermelden. Teveel eer voor kleine oplichter’.
In de drukproef staat op de eerste pagina nog ‘Geautoriseerde monografie’: uit de vele correcties in de marge blijkt dat Jan Cremer het autoriseren zeer serieus neemt. Dat de correcties in vier of vijf verschillende kleuren viltstift zijn neergeschreven, bewijst dat Cremer zijn monografie minstens een keer of vier van de eerste tot de laatste pagina zeer secuur heeft bestudeerd.
Belcampo introduceerde in 1983 met De eerste Nederlandse tiftie een nieuw genre: een biografie van een auteur afgewisseld met commentaar van de auteur zelf. Dit unieke document verdient met recht het predicaat De tweede Nederlandse tiftie!