Nieuwsbrief 868: Het klare gif

In deze nieuwsbrief een flinke sectie gewijd aan de Haagse Drukkerij Trio, met een aantal van die prachtige ontwerpen van de in Oostenrijk geboren Stefan Schlesinger, die na een twintigjarige Nederlandse carrière in Auschwitz vermoord zou worden. Ook met publicaties uit de Provotijd (Groningen!), nog een Fré Cohen (zie nieuwsbrief 867), clandestiene oorlogsuitgaven, jugendstilbanden, maar we beginnen met drie aandoenlijke negentiende-eeuwse bedelprenten.

Overigens zijn we ons aan het voorbereiden op de grote antiquarenbeurs in het Marriott-hotel in Amsterdam, die wordt gehouden op 5 en 6 oktober. Neem een kijkje op de website, en wees welkom in onze stand – nummer 18, vlakbij de ingang!

1. (BEDELPRENT KERMIS AMSTERDAM) Kennisgeving van den nachtwacht. 12 September 1859. Amsterdam, drukker niet genoemd, 1859. Met grote houtsnede van de kermis op de Botermarkt (nu Rembrandtplein) in Amsterdam met het standbeeld van Rembrandt, bekroond door een guirlande met stadswapen. Daaronder een gedicht (16 r.) omgeven door kleinere houtsneden, de onderste met de naam ‘Prinz’. Eén vel roze papier, eenzijdig bedrukt. 31 x 21 cm. Enkele vouwen, iets gevlekt, maar in zeer goede conditie.
Verkocht
* Het gedicht is een aankondiging van de kermis, die oproept om een kwartje te schenken aan de eerzame nachtwachter, dan zijn de lieve kindren blij, de vader zet zijn hoed op zij, en vrolijk zijn de vrouwen! Pracht van een 19e-eeuwse bedelprent met gedetailleerde weergave van de kermis.

2. (BEDELPRENT PORDERS AMSTERDAM). CORDES, K.F.L. Porders Nieuwjaarswensch, opgedragen aan de Ingezetenen der Stad Amsterdam. 1 Januari 1881. Amsterdam, Wed. C. Kok, geb. Van Kolm, 1881. Met grote houtsnede van D. Tollenaar Wz. (primitief, met barstlijnen). Eén vel, eenzijdig bedrukt. 34 x 21 cm. Wat gekreukt. Op de blanco achterkant wat notities en een plakzegeltje.
Verkocht
* Nieuwjaarswens van de lopende wekdienst in Amsterdam, uit de tijd dat nog maar een enkeling een wekker had. Met op de houtsnede een aandoenlijk gezicht op vijf vroege vogels (en een hondje) voor het decor van een Amsterdams bruggetje en klokgevels.

3. (BEDELPRENT STADSOMROEPER LOCHEM). ACHTERDENBOSCH, H. Nieuwjaarswensch van den Stads Omroeper, opgedragen aan den Edel Achtb. Heer Burgemeester, Wethouders, Raden, Heeren, Kooplieden, Burgers en Inwoners van Lochem. Op den 1 Januarij van het Schrikkel-jaar 1864. Zutphen, W.C. Wansleven, [1863]. Met grote houtsnede, een fantasierijke voorstelling van het Lochemse stadhuis. 33 x 21 cm. Eén vel, eenzijdig bedrukt. Op een groter vel oud geschept papier geplakt. Wat gekreukt. Op de blanco achterkant wat notities en een plakzegeltje.
Verkocht
* Nieuwjaarswens met hooggestemd gedicht. Op de houtsnede heeft het stadhuis een (verzonnen) torentje; een 18e-eeuwse schildwacht staat erbij. Niet in Rozet (Provinciaal Archief Gelderland te Arnhem).

4. BOREL, Henri Levens-honger. Eene studie. Amsterdam, L.J. Veen, [1902]. Gedecoreerd linnen (ontwerp Louis Raemaekers). VIII, 216 p. 1e druk. Band iets geschaafd. Rug wat verkleurd.
Verkocht
* Levendige Haagse roman met Nederlands-Indische inslag. Zeer fraaie art-nouveau-bandtekening van Raemaekers, een pendant van die voor De stille stad (1904), met subtiel gebruik van bleekgroen.

5. BROMBERG, Paul Amerikaansche architectuur. Amsterdam, De Bezige Bij, 1946. 26 x 18 cm. Halflinnen. 168 p. Veel zwartwit-illustraties. 1e druk. Wat roest.
€ 35
* Voorin een handgeschreven opdracht van de auteur: ‘5 December 1946/ voor Mantje/ Paul Bromberg// op de puinhoop van een oude vriendschap’. Bromberg (1893-1949) was een bekend (binnenhuis)architect en geliefd auteur over woninginrichting. De oorlogsjaren had hij noodgedwongen in de Verenigde Staten doorgebracht, terwijl zijn kinderen ternauwernood aan de gaskamer ontsnapten. Dit boek, met veel foto’s van de gebouwen die Bromberg in Amerika had gezien, heeft goede informatie aan de Nederlanders mee te delen over de architectuur in de Nieuwe Wereld waarvan zij vijf jaar verstoken waren geweest.

6. BURNIER, Andreas Handgeschreven ansichtkaart aan Frieda Menco, gedateerd Amsterdam, 11 augustus 1998. Ansicht met afbeelding van een 15e-eeuwse machzor op de beeldzijde. 8 regels tekst. Gesigneerd door ‘je Andreas/ Daniel’ (Burniers vriendin).
Verkocht
* Begeleiding bij een cadeau voor Menco’s 73e verjaardag, het boek Living with the Himalayan Masters van Swami Rama, bestemd ‘voor jou, opdat je nog beter zult beseffen met hoeveel warmte de o, zo joodse meesteressen van de Valeriusstraat (…) aan je denken.’ Bijgevoegd (indien gewenst, het telt bijna 500 pagina’s): het betreffende boek. Eveneens bijgevoegd: een boek uit de bibliotheek van Burnier met haar initialen voorin, na haar dood geschonken aan Menco blijkens een inliggende print.

7. COCTEAU, Jean Poèmes écrits en Allemand. [Den Haag], Le Lapin et le Chat, 1944. 25 x 16 cm. Cahiersteek. 12 p. Gezet uit de Erasmus en gedrukt in 200 exemplaren. 1e druk. Omslag aan de randen wat verbleekt.
€ 65
* Dit is een van 20 genummerde exemplaren hors commerce (nr. 5). Deze gedichten werden gepubliceerd in juni 1934 in het exil-tijdschrift van Klaus Mann, Die Sammlung, en onder de Duitse bezetting illegaal uitgegeven door Huib van Krimpen en zijn vrouw Mimi Nooteboom. In druk opgedragen aan de componist Kurt Weil (sic, in Die Sammlung en in deze uitgave, maar hij heette natuurlijk Weill). De Jong 149. Simoni C5.

8. (COHEN, Fré) Jaarboekje der Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland. Amsterdam, Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland, (1923). Origineel omslag (gesigneerd Fr.C.). 124 p. Geïllustreerd. Met inliggende drukwerken (uitnodigingen en aanmeldingskaarten). 1e druk. Rug iets versleten, verder netjes.
Verkocht
* De omslagtekening (voor- en achterkant) is een van de vroegst bekende ontwerpen van Fré Cohen. Dit jaarboekje verscheen in de lente van 1923, toen zij nog geen 19 was. Cat. Fré Cohen 745.

9. COUPERUS, Louis Van en Over Mijzelf en Anderen. [Eerste bundel]. Amsterdam, Veen, [1910]. Linnen (ontwerp W[illem] J[iddo] T[aanman]). 220 p. 1e druk. Achterplat (blanco) wat gebobbeld. Randen van de rug wat versleten. Van binnen in matige staat: schutblad uitgesneden, inhoudsopgave ligt los, wat roestig.
€ 20
* Met het mooie abstracte jugendstil-ontwerp in geel en zwart op blauwgrijs linnen. De eerste boekband van deze verhalenbundel. VV 248, 1.

10. COUPERUS, Louis Van en Over Mijzelf en Anderen. [Eerste bundel]. Amsterdam, Veen, [1910]. Linnen (cobra-band). (8), 220 p. 1e druk. Rug iets grauw. Pagina’s wat roestig. Mooi exlibris van de arts C.F. Ottevanger, in hout gesneden door Pam G. Rueter. Met inscriptie voorin: ‘Birthday in exile – 2/8 ’43’. Boekhandelsmerkje.
Verkocht
* Fraaie, tweede boekband van deze verhalenbundel, waarin in jugendstil cobra’s zijn verwerkt. VV 248, 5.

11. DASKAM, Josephine De Gedenkschriften van een Baby. Vrij uit het Amerikaansch door Tante Lize. Amsterdam, Jacq. van Cleef, 1905. Ingenaaid. (8), 248 p. Geïllustreerd (door Fanny Y. Cory). 1e druk. Mooi exemplaar van een kwetsbaar boek.
€ 35
* Gepubliceerd door de uitgever van Pijpelijntjes van Jacob Israël de Haan, met achterop reclame voor andere uitgaven van Van Cleef: van Thorn Prikker, O’Rell en Montégut, maar helaas niet van De Haan. Deze vermakelijke roman is geschreven door de Amerikaanse feministe Josephine Daskam Bacon (1876-1951). Haast al de hoofdpersonen in haar ruim veertig boeken zijn vrouwen. Ook dit boek bestaat voor een groot deel uit gesprekken tussen vrouwen, al of niet over de baby in kwestie. Deze uitgave volgt het in 1904 verschenen origineel (Memoirs of a Baby) op de voet, inclusief de vele grappige grotere en kleinere tekeningen in de tekst. Tante Lize is het pseudoniem van kinderboekenschrijfster Anna Christina Elizabeth Dopheide-Witte (1869-1951).

12. DEFESCHE, Pieter Geïllustreerde briefkaart (1984). Ivoorkarton. 13,5 x 8,5 cm. Alleen recto. Tekening van Pieter Defesche. Met 22 (korte) regels tekst, gesigneerd ‘Pieter & Dollie Defesche’, maar mogelijk is de hele tekst van de hand van Dollie Defesche.
Verkocht
* Tekening van de non Serena en kantoorbediende Mathis uit de roman Serena van Giovanni Arpino (1961) in inkt met inkleuring (‘Serena bestaat allang niet meer’). Daaroverheen schreef Pieter of Dollie Defesche een hartelijke boodschap aan Peter Hondius van Herwerden, die in 1963 de roman van Arpino had vertaald. Niet gedateerd, maar: ‘Enfin – we wensen je een geweldig ’85 toe’. De kunstenaar Pieter Defesche (1921-1998) behoorde met o.a. Jef Diederen en Ger Lataster tot de ‘Limburgse Amsterdammers’.
Bijgevoegd: een exemplaar van Serena in de vertaling van 1963, in onwaarschijnlijk gave staat met stofomslag.

13. DEKKER, Maurits Collectie krantenknipsels. Circa 1930-1980. Ongeveer 75 stuks, haast allemaal Nederlands, maar ook een uit een Duits tijdschrift. Goede conditie, vrijwel allemaal voorzien van naam krant en datum.
Verkocht

14. (DRUKKERIJ TRIO). BOUTENS, P.C. / Willem VAN KONIJNENBURG De overgave. / Overgave. In: Aan de Leden van de Vereeniging van Haagsche Museumvrienden. [1941]. Uitvouwblad met, los bijgevoegd, twee afbeeldingen van het schilderij De overgave. Met op de binnenzijde van het rechteruitvouwblad het gedicht ‘Overgave’ van Boutens. 1e druk. Prachtig exemplaar.
Verkocht
* Bij de aanbieding van het schilderij De Overgave van Van Konijnenburg door de Vriendenvereniging aan het Haags Gemeentemuseum. Het schilderij uit 1917 inspireerde Boutens tot het liefdesgedicht ‘Overgave’. Van deze uitgave bestaan twee varianten in de tekst op de voorzijde. Het staat er niet in, maar deze publicatie is door Trio gedrukt. Niet in Rijkse.

15. (DRUKKERIJ TRIO). GELDER, Dirk van De scheppingsdagen. (Met 9 paginagrote en 6 kleine houtgravures van Dirk van GELDER). (Den Haag, L.J.C. Boucher, 1950). Serie Folemprise deel 17. Ingenaaid met omslag. (32) p. Gedrukt door Trio in roodbruin en zwart op Basingwerk Parchment. Kleine vlekjes op omslag.
Verkocht
* Sfeervolle prenten, waarin vooral de planten en insecten liefdevol gedetailleerd zijn (maar kijk ook eens naar die mooie walvis!). Gedrukt door Drukkerij Trio. Thomassen 20.

16. (DRUKKERIJ TRIO). SCHLESINGER, Stefan 4 drukwerken naar ontwerp van Schlesinger. Den Haag, Drukkerij Trio, 1932-1946.
A. Het Hoofdbestuur der Posterijen (…). Briefkaart van Drukkerij Trio, gedrukt in rood en zwart op getint papier. 1932. Wat papercliproest.
B. Aankondiging tentoonstelling van het grafisch werk van Schlesinger. Briefkaart gedrukt in grijs, rood en zwart op getint papier. 1932. Wat papercliproest. Vouwtje in een hoek.
C. Onze aarde: een stofje in de ruimte. Uitvoerige tekst in kalligrafie van Schlesinger, gereproduceerd in Eiberdruk op zilvergestippeld papier. (Eiberdruk is een door Trio ontwikkeld procédé om geschreven tekst weer te geven).
D. Oprechte goede wensen. Trio 1946. Gedrukt in rood en grijs op gevouwen kaart. Aan de overstekende rand iets verkleurd. Posthuum uitgegeven.
Verkocht
* Ontwerpen van de zeer getalenteerde Oostenrijkse ontwerper Stefan Schlesinger (1896-1944), die vanaf 1924 in Amsterdam woonde. Hij trouwde met een zuster van de directeur-eigenaar van Drukkerij Trio en deed vooral in de jaren dertig veel werk voor dit bedrijf. Andere ondernemingen waar hij voor tekende zijn de chocoladefabriek Van Houten en de Amsterdamse modezaak Metz. Na een langdurig verblijf in kamp Westerbork werden hij en zijn vrouw vermoord in Auschwitz.

17. (DRUKKERIJ TRIO). SCHLESINGER, Stefan 40 jaar Trio. (Met originele enveloppe). Den Haag, Drukkerij Trio, 1938. 26 x 19 cm. 4 p. in stevig papieren omslag geplakt. Gedrukt in grijs, rood en zwart. Met bijbehorende, bedrukte enveloppe. 1e druk. Envelop aan de rand iets stoffig, verder mooi.
€ 75
* Prachtig, luchtig ontwerp van Stefan Schlesinger. Tekst over verleden, heden en toekomst van de drukkerij, in rood en zwart gedrukt.

18. (DRUKKERIJ TRIO). SCHLESINGER, Stefan Lettercomposities. (In: Halcyon. Driemaandelijks tijdschrift voor boek-, druk- en prentkunst. 5. Lente 1941). Rijswijk, A.A.M. Stols, 1941. 32 x 25 cm. Los titelblad en losse inhoud plus 9 bijdragen (katernen of bladen) in papieren portfolio. 1e druk. Portfolio deels verbruind. Met bibliotheekstempel, gedateerd 15 augustus 1941. Met inkt geschreven nummer op achterkant titelblad van het tijdschrift. Alle andere bijdragen gaaf en fris (dus ook de bijdrage van Schlesinger).
€ 60
* Het boek- en prenttijdschrift Halcyon, een paradepaardje van Stols’ uitgeverij, kon ondanks de beperkingen van de oorlog een luxueus uiterlijk vertonen omdat de bijdragen geheel verzorgd werden door drukkerijen en papierhandels, die zo ook reclame konden maken door hun beste beentje voor te zetten en duur materiaal te gebruiken. Frans Kerdijk, de eigenaar van Trio, vroeg Stols of zijn zwager een bijdrage kon leveren voor Halcyon. Trio zou die natuurlijk drukken. In 1941 was er al veel overheidsdiscriminatie van joden, en daarom verscheen Schlesingers bijdrage met in de inhoud op de plaats van de auteur drie sterretjes. Overigens staat zijn naam wel in het katern ‘Lettercomposities’ zelf.
Het betreft hier lettercomposities die Schlesinger verzameld had, initialen uit oude boeken die in catalogi en tijdschriften gereproduceerd waren, en moderne composities, o.a. van Schlesingers leermeester Julius Klinger, Imre Reiner, W.A. Dwiggins en ook Schlesinger zelf. De mise-en-page is eveneens van Schlesinger en het geheel is met het Eiberprocedé (zie volgende nummer) fraai in rood en zwart gedrukt op Hyacinth offsetpapier van papierhandel Bührmann – ook een van Schlesingers werkgevers.
De andere bijdragen aan dit nummer van Halcyon betreffen o.m. drukkersmerken in Nederlandse incunabelen, Vesalius, Jan Goeree, Dirk Harting en Japanse prenten. Stols schreef enkele recensies. (Op bijgaand plaatje is het monogram midden onder van Schlesinger. ‘Perles’ is van Julius Klinger.)

19. (DRUKKERIJ TRIO). SCHLESINGER, Stefan Van Trio aan zijn zakenvrienden. (5 afleveringen). Den Haag, Drukkerij Trio, 1938-1941. 22 x 14 cm. Originele omslagen. De nummers van oktober 1938 en februari 1939 zijn geniete tijdschriften (10 en 8 p., gedrukt in rood en zwart). Augustus 1940 en mei 1941 zijn mapjes met flapjes, en maart 1941 is een vouwblad van getint, stevig papier, gedrukt in rood en zwart, waarin de samenwerking tussen Trio en A.A.M. Stols wordt aangekondigd.
€ 90
* De eerste drie nummers hebben een gelijk ontwerp van Stefan Schlesinger. Het mapje van augustus 1940 bevat een reclameblad met een penning van C.J. van der Hoef. Dat van mei 1941: 1. een lang gedicht van Dirk Pietersz. Pers, 2. het gedicht ‘Doodenmarsch’ van Clara Eggink, en twee bijlagen die iets te groot zijn voor het mapje: 3. Onze aarde: een stofje in de ruimte. Uitvoerige tekst in kalligrafie van Schlesinger, gereproduceerd in Eiberdruk op zilvergestippeld papier. 4. Een tekst van Johan de Witt, in een houtgravure van Dirk van Gelder.

20. (DRUKKERIJ TRIO). SCHLESINGER, Stefan, e.a. Vijf proeven van exlibris-druk aan belangstellenden in het exlibris, aangeboden door N.V. Drukkerij Trio te ‘s-Gravenhage. Den Haag, Drukkerij Trio, [1950]. Grijs mapje met 5 losse exlibris, uitgevoerd in hoogdruk. Vervaardigd door Nico Bulder, Dirk van Gelder, Susanne Heynemann, Thijs Mauve en wijlen Stefan Schlesinger. 1e druk. Keurig.
€ 15

21. (DRUKKERIJ TRIO). STOLS, A.A.M. Onze directie ondergaat enige wijziging. (Strooibiljetje). Den Haag, Drukkerij Trio, 1944. 10 x 7,5 cm. Gevouwen velletje geel papier, gedrukt in twee kleuren rood. Gaaf.
Verkocht
* Kennisgeving van het uittreden van Stols en het aantreden van P.A. Bechtold als directeur van Trio. F. Kerdijk bleef aan. Een K-nummer ontbreekt (maar misschien was er een maas in de wet).

22. (DRUKKERIJ TRIO). STOLS, A.A.M. Vier Franstalige clandestiene uitgaven, gedrukt bij Trio. Den Haag, Drukkerij Trio, 1944. 18 x 11 cm.
a. BAUDELAIRE, Charles Conseils aux jeunes littérateurs. (Rosières) [= Den Haag], (Pierre Mangart) [= A.A.M. Stols], 1944. Ingenaaid met omslag. 24 p. Gedrukt in goud en zwart met de Lutetia in 150 genummerde exemplaren. Omslag wat verbruind, rugje versleten. * In het geheim gedrukt onder de nazi-bezetting met fictieve plaats en uitgever. Fijnzinnige typografie. Van Dijk 626. De Jong 70.
b. (RILKE). VILALLONGA, Luis de Rilke, ce faible héroïque. (Met een frontispice door E.A. Hof). [Den Haag], ‘Claude Sézille à Paris pour le compte de l’éditeur Pierre Mangart à Rosières, Picardie’ [= A.A.M. Stols], 1944. Ingenaaid. (2), 22 p. Gezet uit de Erasmus en gedrukt in blauw en zwart in een oplage van 150 genummerde exemplaren. 1e druk. Afgevoerd uit de collectie van het Letterkundig Museum. * H.C.-exemplaar. Vermoedelijk geschreven door Stols zelf onder dit grootse pseudoniem: Luis de Vilallonga was een (in 1944) jeugdige Spaanse markies, die later een eulogie van koning Juan Carlos zou schrijven en met Audrey Hepburn in een film zou schitteren. Geparafeerd door Stols als ‘P.M.’ Van Dijk 652. De Jong 869.
c. WILDE, Oscar Ballade de la Geôle de Reading. Traduite par Henry D. Davray. (Rosières, Pierre Mangart, [= Den Haag, Stols], 1944. Ingenaaid met omslag. 38 p. Gedrukt in rood en zwart in een oplage van 150 genummerde exemplaren. uit de collectie van het Letterkundig Museum. Rugje bruin. * Dit is nummer 14, onder het colofon in het handschrift van Stols gemonogrammeerd door ‘P.M.’ Een schaarse Wilde-editie. Clandestiene uitgave. Van Dijk 654. De Jong 942.
d. ZUYLEN, Belle van Mistriss Henley. Rosières, Pierre Mangart [= Den Haag, A.A.M. Stols], 1944. 17 x 11 cm. Ingenaaid. X, 52 p. Gedrukt met de Bodoni in 250 genummerde exemplaren op geschept papier. Papierafdruk op de colofonpagina. * In het Frans. Mooi vormgegeven clandestiene uitgave. De Jong 981.
Verkocht
* Stols was in de oorlogsjaren aanvankelijk directeur, later esthetisch adviseur van Trio. Maar hij ging door met zijn uitgeverswerk en wist veel clandestiene literaire uitgaven te bewerkstelligen. Onder het pseudoniem Pierre Mangart te Rosières (Picardië) bracht hij elf mooie Franstalige edities uit in klein formaat. Dit zijn er vier van.

23. (DRUKKERIJ TRIO). VIVALDI, Antonio De vier jaargetijden. Le quattro stagioni. In het Nederlands vertaald en toegelicht door W. van Elden. (Met een houtgravure van Dirk van Gelder). Den Haag, Drukkerij Trio, 1961. Nieuwjaarsgroet voor de vrienden van de vertaler en de relaties van de Bank voor Handel en Scheepvaart. 14 p. Tweetalige uitgave. Met de houtgravure als frontispice in passepartout. Mooi exemplaar.
Verkocht
* Bevat de vier sonnetten die voorafgaan aan de muziekstukken van Vivaldi in de eerste uitgave van 1725. Bijzonder fraai geschenkboekje.

24. (DRUKKERIJ TRIO). WEIHS, Bertram Deense spreuken. Uit het Rijksdaggebouw te Kopenhagen. (&) Trio’s. Plaatjes zonder woorden. Van Trio aan zijn zakenvrienden. Den Haag, Drukkerij Trio, (jaren ’50). Beide ca. 8 x 10 cm (oblong). A. Leporello 8 p., gedrukt in groen en zwart. B. Leporello 6 p., gedrukt in rood en zwart. 1e drukken. Keurig.
Verkocht
* Reclameuitgaafjes met kleine grapjes van Drukkerij Trio, tegenwoordig onvindbaar. Bijgevoegd: een vloeiblad met cartoon.

25. DRUKKERIJ TRIO Collectie van tien efemere publicaties (1943-1948). Den Haag, Drukkerij Trio, 1943-48. Gemiddeld 7 x 9,5 cm. In twee kleuren gedrukt op gekleurd papier van goede kwaliteit. Drie gevouwen blaadjes, zeven plano’s.
Verkocht
* Kleine publicaties die wellicht bij zakelijke post werden gevoegd, met citaten (o.a. van Berlioz, Bilderdijk, Horatius en Vondel) om de moed erin te houden, maar ook een aankondiging dat Trio weer functioneert (juni 1945) en het opstelletje Laurens Koster gehuldigd door een koekebakker met afbeelding van een nieuwe koek in oude vorm gebakken! De drie 1943 gedateerde velletjes kunnen als clandestiene publicaties beschouwd worden: een K-nummer ontbreekt en het zijn kleine steken onder water tegen de nazi-bezetting.

26. DRUKKERIJ TRIO Collectie van 7 paas-, kerst- en nieuwjaarswensen. Den Haag, Drukkerij Trio, jaren veertig en vijftig. Verschillende vormen en formaten. Prima conditie.
€ 30
* Teksten van Jan Engelman, Aart van der Leeuw, Philipp Nicolai, Johann Tauler en Lisbeth van Thillo. Ontwerpen van o.a. Thijs Mauve, Margarete M. Paulsen, Ralph Prins en Pam G. Rueter.
Ook met twee nieuwjaarskaarten van de Gemeente Den Haag.

27. DRUKKERIJ TRIO Diverse naoorlogse drukwerken. Den Haag, Drukkerij Trio, 1946-1965. Verschillende formaten.
Verkocht
* Twee grappige kaarten: een voor nieuwjaar 1947 en een adreskaart met voorgedrukte inktvlek in woordvorm! Vier kaarten met tekeningen van René Bour, en een andere. Bijgevoegd: Complaintes/ Klaagzangen van Rutebeuf, vertaald door Willem van Elden, met een houtgravure van Pam G. Rueter; F. Kerdijk, De machinezetters kunnen naar huis gaan; Tien taferelen uit het leven van de Boeddha, een ingenieuze, moderne versie van een palmbladboek; en Is reizen een waan? Citaten, vormgegeven door Guillaume du Désert.

28. (DRUKKERIJ TRIO). (BOEKENWEEK 1964). RÉVÉSZ, Magda Liefdesbezieling. [Den Haag], Drukkerij Trio, 1964. Garenloos. 2,3 x 1,5 x 0,8 cm. In bijbehorend juwelendoosje van 8 x 5 x 2 cm. Prima exemplaar.
Verkocht
* Zeer miniem miniboekje, uitgegeven ter gelegenheid van de Boekenweek 1964 ‘Van Trio aan zijn zakenvrienden’.

29. ESCHER, M.C. Origineel exlibris voor mevrouw [Anthonette F.C.] Roodhuyzen de Vries-Van Dishoeck. Houtgravure van M.C. Escher. [1942]. Bladgrootte 9,0 x 6,9 cm. Houtgravure meet 8,1 x 6,1 cm. Onderaan geplakt op een uitgescheurd schutblad van geschept papier. Aan de randen wat aangeknabbeld (?) en met onderaan het handgeschreven nummer 1173.
Verkocht
* Een tevreden monnik leest een boek bij het open raam, waarachter een molen te zien is. Erboven staat ‘Legentes expellimus curas’ (Als we lezen, verdrijven wij de zorgen) en in het raam staat ‘Labore et constantia’ (Door werk en gelijkmatigheid). Pracht van een prent! Bool 325.

30. GRONINGS PROTEST Demonstratie. (Groningen, Noordelijk anti-militaristische jeugd groep (najg), ca. 1967. A6. Geniet. 8 p. Keurig.
Verkocht
* Eenvoudig gestencild boekje met een gedicht van J. Hekelaar en enkele tekeningen, ook een foto van Martin Luther King. Niet aanwezig in openbare bibliotheekcollecties.

31. GRONINGS PROVOTIJDSCHRIFT Scandal. (Nulnummer). Groningen, N.V.O., 1966. Geniet. 29,7 x 10,5 cm. Geniet. 24 p. Slordige productie, binnenwerk vergeeld.
Verkocht
* Zeldzaam Gronings provotijdschrift. Na dit nulnummer verschenen er nog vijf. Medewerkers o.a.: Henry Hes, Kees van der Hoef en Melle Siepel.

32. HUYGENS, Constantijn, & Maria TESSELSCHADE Scheppen als bevrijding, Drie gedichten uit de zeventiende eeuw Schoorl, Flora Pers, 1972. Cahiersteek. 12 p. Bijeengebracht en toegelicht door W.L.M.E. van Leeuwen, en gedrukt in 90 genummerde exemplaren door G.M. Pot-van Regteren Altena op Ossekop van Van Gelder op de Flora Pers in Schoorl. Met prospectus. Omslag wat verbleekt.
€ 15
* Drie gedichten geschreven naar aanleiding van het overlijden in 1638 van Suzanna van Baerle, de vrouw van Constantijn Huygens: twee van Huygens zelf, één van Maria Tesselschade. Mia Pot-van Regteren Altena (1914-2009), verzwagerd met een zoon van Jean François van Royen, was met haar Flora Pers een van de vroege Nederlandse margedrukkers.

33. JONGH, Johanna de Holland und die Landschaft. Inaugural-Dissertation zur Erlangung der Doctorwürde von der philosophischen Facultät der königl. Friedrich-Wilhelms-Universität zu Berlin genehmigt und nebst den beigefügten Thesen öffentlich zu verteidigen am 17. Januar 1903. Berlin, E. Ebering, 1903. Geniet, zonder omslag. 44 p. De (3) Thesen staan op p. 43. 1e druk. Met aantekeningen in de marge in pen en in blauw en rood potlood, deels met betrekking tot fouten tegen het Duits, deels inhoudelijk. Achterop twee ongerelateerde potloodtekeningen.
Verkocht
* Met ‘v.d.s.’ (‘van de schrijfster) in handschrift op de voorzijde. Op dit proefschrift promoveerde Johanna de Jongh (1877-1946) als eerste vrouw bij de faculteit der kunstgeschiedenis in Berlijn (cum laude, bij Heinrich Wölfflin). Zij trouwde in 1905 met de onroerendgoedmagnaat en hellenofiele amateurarcheoloog Adriaan Goekoop (na diens mislukte huwelijk met de feministische schrijfster Cecile de Jong van Beek en Donk). Na Adriaans overlijden in 1914 was Johanna Goekoop-de Jongh vooral op archeologisch gebied een groot mecenas, maar ook verkocht zij haar villa aan de Alexanderstraat in Den Haag voor een vriendenprijsje aan de na lange worsteling wederopgestane, jonge natie Griekenland om daar de ambassade in te vestigen (die er nog steeds zit).
De aantekeningen in blauw en rood potlood in dit belangrijke proefschrift behelzen wellicht mogelijke verbeteringen ten behoeve van Johanna de Jonghs meer uitgebreide boek over hetzelfde onderwerp, Die holländische Landschaftsmalerei. Ihre Entstehung und Entwickelung. Aus dem Holländischen übersetzt von H.F.W. Jeltes (1905).

34. KUGLER, Ferd. Das Geheimnis des Reichstagsbrandes. Amsterdam-Leipzig, Van Munster’s Verlag, [1934]. 25 x 17 cm. Linnen. (8), 240 p. 1e druk. Band deels heel licht verkleurd.
Verkocht
* Deze Exil-uitgave verscheen kort na de executie van Marinus van der Lubbe op 10 januari 1934.

35. LAPIDOTH, Frits Het klare gif. (In: Nederland. Verzameling van oorspronkelijke bijdragen door Nederlandsche letterkundigen onder redactie van Mr. M.G.L. van Loghem (Fiore della Neve). Jaargang 1890, nr. 3). Bussum, J.C. Loman Jr., 1890. Ingenaaid, origineel omslag. (100) p. Niet afgesneden. 1e druk. Langs de randen van het omslag wat slijtage.
Verkocht
* Opmerkelijke, omvangrijke novelle (58 dichtbedrukte pagina’s) over drugsverslaving in Parijs. Ook met een moorddadig gedicht van redacteur Fiore della Neve, en recensies van o.a. Daums Goena-goena (Frans Netscher is er niet over te spreken), van Aug. P. van Groeningen, Eva Emants en de gezusters Loveling.

36. LOGHEM, M.G.L. van (red.) Nederland. Verzameling van oorspronkelijke bijdragen door Nederlandsche letterkundigen onder redactie van Mr. M.G.L. van Loghem. Jaargang 52 (1900), compleet. Den Haag, Loman & Funke, 1900. In drie halflinnen banden met gemarmerde platten. (2), 520; (2), 504; 504 p. Fraai gebonden, nette set.
€ 75
* Een mooi beeld van het vergeten deel van de Nederlandse literatuur anno 1900 in dit (schaarse!) literaire tijdschrift. Met bijdragen van onder anderen Henri Borel, Jan ten Brink, Cyriel Buysse, G. van Hulzen, Marie Marx-Koning, W.G. van Nouhuys, I. Quérido (‘Couperus fantasmagorist?’ naar aanleiding van Psyche en Fidessa), en Maurits Wagenvoort (‘De Christenslaven in Algerijnse gevangenschap’, een interessant en zeker niet eurocentrisch, welgedocumenteerd artikel, geschreven in Tunis). Ook met het tijdschriftdebuut van de nog maar 18-jarige Jacob Israël de Haan, het gedicht ‘Meerenberg’.

37. MAAGDENHUIS-BEZETTING 1969 Collectie originele tijdschriften, pamfletten en krantenknipsels. 1. Zwartboek Maagdenhuis. A4. Felrood omslag. 72 p. gestencild. 1969. ‘Geheim’, met bon van de ASVA.
2. Amsterdammers luister niet naar de met het kapitaal kollaborerende Hilversumse radio, maar naar de vrije maagd. 50 x 35 cm. Poster in rood gedrukt. 1969.
3. Bericht uit het Maagdenhuis. 35 x 25 cm. Poster in rood gedrukt. 16-21 mei 1969.
4. Collectie van 12 in het heetst van de strijd gestencilde pamfletten, eenzijdig of tweezijdig bedrukt. 1969. Sommige vuil en met decoratieve (koffie)vlekken.
5. Het boek betreffende het activisme aan de Universiteit van Amsterdam, mei 1969. Uitgave van het Bureau Voorlichting van de UvA. In magazine-vorm, 24 p.
6. Folia Civitatis, 4 nummers: 8 maart, 17 mei (extra nummer), 24 mei, 31 mei 1969
7. Ha die mASVA. Extra-uitgave Propria Cures nr. 30 A, 30 mei 1969
8. Nederlandse Studenten Raad. Pamflet in krantvorm. Ca. 10 mei 1969.
9. Het Pariool. Rotste krant in Amsterdam, juni 1969
10. Poorter. 14-daags onafhankelijk nieuwsblad voor de fakulteiten, 1e jg. nr. 3, 21 mei 1969
11. 30 grotere en kleine krantenknipsels met betrekking tot het Amsterdamse studentenprotest van mei-juni 1969, alle gedateerd. Vnl. Algemeen Handelsblad, Vrij Nederland en de Volkskrant.
Alles in goede staat.
Verkocht
* Zeer informatief dossier van originele stukken, zowel van de kant van de autoriteiten als die van de studenten. Op de pamfletten onder meer twee Bezettingsliederen, een lijst van benodigdheden voor de bezetters (zoals zwachtels, jodium, toiletpapier, drop, eieren, shag, broodbeleg en lucifers), verschillende oproepen tot solidariteit en berichten van de stand van zaken. Buitengewoon interessant!

38. MINNE, Richard Bloei. [Woubrugge], Avalon Pers, [2005]. Vouwblad. Gezet uit de Palatino en gedrukt in grijsgroen en zwart op Simili Japon door de Avalon Pers voor Lizanne & Ronald Breugelmans, die het Marlies Louwes aanboden voor een bijzondere verjaardag. Randjes iets verbruind.
€ 20
* Bijdrage aan de margedrukkersfeestdoos Groei en bloei, een verjaardagsboeket voor Marlies Louwes, die in een oplage van 45 exemplaren werd verspreid.

39. (SLUIJTERS, Jan; Cornelia van der HART). SLOOTEN, Augusta van De familie Weldring. Geïllustreerd door Jan Sluyters. Amsterdam, H.J.W. Becht, [1906]. Versierd wit linnen met opdruk in goud en blauw (ontwerp Cornelia van der Hart). (VIII), 352 p. 1e druk. Scheefgelezen. Lichte slijtplekjes en vlekjes. Naam op schutblad (‘Jo Poelman’).
Verkocht
* Tekeningen van de nog maar 24-jarige Jan Sluijters (zijn naam wordt op de titel met een y gespeld). Prachtige art-nouveau-bandtekening van Cornelia van der Hart waarop in blauw en goud een symmetrisch getekende plant is weergegeven. Achterin uitgeversreclame voor boeken van Tine van Berken.

40. STADS ARMEN-SCHOLEN Belooning voor vlijt en goed gedrag op de Stads Armen-Scholen te Amsterdam. Amsterdam, Stads Armen-Scholen, (ca. 1855). 16 x 13 cm. Linnen met originele blind- en goudstempeling. (392) p. Met 9 houtgravures. Heel lichte gebruikssporen.
€ 70
* Met ingeplakte prijs: ‘Bewijs van goedkeuring wegens vlijt en goed gedrag. Eerste prijs (…) toegewezen aan [ingevuld]: Hendrika Monsees’, Amsterdam, 24 October 1859, met handtekening van de secretaris, J. Backer Jr. Ontroerend boekje, een lief presentje vol deugdzaam vermaak, een toonbeeld van 19e-eeuwse geschiedenis: Hendrika Monsees zou in 1872 op 23-jarige leeftijd overlijden als eerste echtgenote van Engelbert Elderenbosch. Jhr. J. Backer jr. (1820-1905), bewoner van de buitenplaats VreedenHoff aan de Vecht, zette zich zijn leven lang in voor de armenscholen van Amsterdam.

41. (THOLEN, W.B.). BAKELS, R.S. W.B. Tholen. 150 reproducties naar werken van zijn hand met een biografische inleiding door Mr.Dr. R.S. Bakels, den kunstenaar op zijn 70sten verjaardag aangeboden. Den Haag, Mouton, 1930. 31 x 24 cm. Linnen. 388 p. Vóór de 150 zwartwit-reproducties is een in de plaat gesigneerde originele ets meegebonden, voorstellende een boerderij met hooiberg en bakhuisje. Gedrukt in 350 genummerde exemplaren. 1e druk. Enkele roestvlekjes, maar een mooi exemplaar.
Verkocht
* Dit is nr. 3 van de oplage!

42. ZUIVERING Collectie krantenknipsels over de zuivering van nazi-elementen onder kunstenaars, ca. 1945-1950. Circa 45 stuks, groter en kleiner, ook met een uitvoerig artikel uit Vrij Nederland (1978).
Verkocht
* Veel over de schrijvers, maar ook over toneel, radio en andere kunstrichtingen.