Nieuwsbrief 879: Herman de Coninck

Vanwege de snel naderende Internationale Antiquarenbeurs in Mechelen bieden we u vandaag een nieuwsbrief aan die gewijd is aan Herman de Coninck (1944-1997), de geliefde en betreurde dichter en essayist. Zijn welgeslepen, verrassende en beeldende pen vindt u in de meeste van deze items terug. De laatste twee betreffen Kristien Hemmerechts, zijn laatste echtgenote.

De antiquarenbeurs vindt plaats op 6-8 december 2019 in het welbekende Cultuurcentrum tegenover de St. Romboutskathedraal te Mechelen. Op de website kunt u een gratis kaartje uitprinten. Wij nemen er sinds een kwart eeuw aan deel! We staan recht tegenover het (uitstekende) café.

1. CONINCK, Herman de Zeven handgeschreven, zeer uitgebreide brieven aan Jaap Goedegebuure. 1981-1987.
1. Handgeschreven brief aan ‘Beste Jaap Goedegebuure’. Twee bladen. Alleen recto. Gesigneerd ‘Herman de Coninck’ en gedateerd ‘Berchem, 5 maart ’81’. 43 regels tekst. Met originele envelop, waarop in handschrift van Geert van Oorschot: ‘per abuis/ geopend, excuus/ G.’.
2. Handgeschreven brief aan ‘Beste Jaap’. Drie bladen. Alleen recto. Gesigneerd ‘Herman de Coninck’ en gedateerd ‘Berchem, 8 augustus ’81’. 84 regels tekst. Met originele envelop.
3. Handgeschreven brief [aan Jaap Goedegebuure]. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Herman’ en gedateerd ’10 augustus [1981]’. 28 regels tekst. Bovenaan de brief schreef Geert van Oorschot: ‘Beste Jaap/ uit nieuwsgierigheid door mij/ eerst geopend. G.’.
4. Handgeschreven brief aan ‘Beste Jaap’. Twee bladen. Alleen recto. Gesigneerd ‘Herman’ en gedateerd ‘Berchem, 5 september ’81’. 48 regels tekst.
5. Handgeschreven brief aan ‘Beste Jaap’. Twee bladen. Alleen recto. Gesigneerd ‘Herman’ en gedateerd ‘Berchem, 12 oktober ’81’. 56 regels tekst. Met originele envelop.
6. Handgeschreven brief aan ‘Beste Jaap’. Drie bladen. Alleen recto. Gesigneerd ‘Herman de Coninck’ en gedateerd ‘Berchem, 27 oktober ’81/ (3 november verzonden)’. 78 regels tekst. Met originele envelop.
7. Handgeschreven brief aan ‘Beste Jaap’. Eén blad. Alleen recto. Op briefpapier van het NWT. Gesigneerd ‘Herman’ en gedateerd ‘26.8.1987’. 24 regels tekst. Met originele envelop.
Verkocht
* Ongepubliceerd! Niet in Herman de Coninck, Een aangename postumiteit. Brieven 1965-1997 (Amsterdam/ Antwerpen 2004).
Uitvoerige (in totaal 361 regels tekst!), literair inhoudelijke en soms ook persoonlijke brieven van ‘de man die zijn volk poëzie leerde lezen’, gericht aan criticus Jaap Goedegebuure, voornamelijk in diens functie van redacteur bij Tirade. Zes brieven dateren van 1981, het jaar dat slechts met vijf brieven is vertegenwoordigd in de Conincks vuistdikke brievenboek, waarin in totaal 444 brieven werden opgenomen. De eerste brief gaat over Roland Joris, over wie De Coninck een essay naar Van Oorschot heeft gestuurd, en over diens onbekendheid in Nederland. Ook heeft hij een werkbeurs gekregen, wat hem de mogelijkheid geeft om meer voor Tirade te gaan schrijven, onder meer over Wilfred Smit en Adriaan Morriën. In de tweede brief verheugt de Coninck zich op zijn verblijf in de Hérault: ‘een soort verbeterde Ardennen, de Semois is er iets dieper en iets breder en iets wilder en heet er daarom ook Hérault, en de bergen zijn er iets hoger, en het werk is er iets verder weg’. De auteur zit in een dip, is uitgekeken op poëzie (‘op de mijne dan toch’), op de Humo en hij maakt zich zorgen over zijn zoon. ‘Geef mij maar een goeie depressie, dan màg je klagen. Maar zo’n toestand van algehele lusteloosheid leidt alleen maar tot gezeur. En gezeur leidt tot drank. En ziedaar’. Later stuurt hij toch weer eigen werk naar Tirade, dat hij uitvoerig van begeleidend commentaar voorziet.

De Coninck reist veel: Ardennen, Zuid-Frankrijk, in Parijs heeft hij het Centre Pompidou ‘ondersteboven gekeken’ en naar Amsterdam gaat hij om boeken en kleren te kopen én om de film Twee vorstinnen en een vorst te bezoeken, naar de boeken van Geert van Oorschot. Over de film schrijft hij uitgebreid, evenals over ‘de nieuwe Peskens’, pseudoniem van Van Oorschot. Ook de laatste brief van 1981 gaat voornamelijk over het werk van Peskens. Na een gat van een aantal jaren – Goedegebuure is dan vertrokken bij Tirade – zijn de rollen omgedraaid: als hoofdredacteur van het Nieuw Wereldtijdschrift hoopt De Coninck op bijdragen van Goedegebuure. Hij suggereert een essay over Gerard Reve: ‘zou het dan geen avontuurlijk, haast experimenteel idee zijn om Reve van achter naar voren te lezen, te beginnen dus met zijn latere, herkauwende romans, om zo misschien te ontdekken dat hij er niet per se slechter op geworden is, maar dat hij bij zijn laatste ‘romans’ het grote nadeel had dat zijn eerste al geschreven waren?’. En het buitenland blijft trekken: ‘Even naar Bretagne geweest, de streek waar Obelix vandaan moet komen, te zien aan de menhirs die er rondgestrooid liggen’.

2. (CONINCK (vert.), Herman de). Edna St. VINCENT MILLAY Ter ere van de goedertieren maan. Ingeleid en vertaald door Herman de Coninck. Brugge/ Nijmegen, Orion/ Gottmer, (1979). Ingenaaid. 48 p. 1e druk.
€ 95
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘voor Julien Weverbergh,/ deze met de pen en de/ goedgerichte pet geschreven/ vertalingen./ (handtekening)/ 4.11.79’.
Bijgevoegd: Edna St. VINCENT MILLAY, Renascence and Other Poems. New York, Mitchell Kennerley, 1921. Linnen. (6), 74 p. 4e druk.

3. CONINCK, Herman de Die Mehrzahl von Glück. Niederländisch und deutsch. Ausgewählt und übertragen sowie mit einem Interview des Autors von Heinz Schneeweiss. (Eisingen), Heiderhoff, (1991). Karton met stofomslag. 118 p. 1e druk.
€ 40
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: ‘ganz herzlichst,/ (handtekening)/ Herman de Coninck/ 14.10.1991’.

4. CONINCK, Herman de Enkelvoud. Gedichten. Amsterdam, De Arbeiderspers, (1994). Ingenaaid met flappen. 56 p. 3e druk. Exlibrisreliëfstempel in laatste schutblad.
Verkocht
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘voor Corry [Kornman]/ van harte,/ (handtekening)/ 17.12.1995’.

5. CONINCK, Herman de De hectaren van het geheugen. Antwerpen, Manteau, (1985). Garenloos. 64 p. 1e druk.
Verkocht
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘voor Gert/ van harte,/ (handtekening)/ 27.4.1996’.

6. CONINCK, Herman de Met een klank van hobo. Amsterdam, Van Oorschot, (1980). Ingenaaid. 56 p. 1e druk.
Verkocht
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel ‘ook voor Gert/ van harte,/ (handtekening)/ 27.4.1996’.

7. CONINCK, Herman de Onbegonnen werk. Gedichten 1964-1982. Antwerpen, Manteau, (1984). Linnen met stofomslag. 222 p. 1e druk.
€ 95
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘voor Joop van Tijn,/ Mijn vorige boekjes vielen om./ Dit blijft rechtstaan./ Zou dat een literair criterium zijn?/ van harte,/ (handtekening)/ 11.5.84’.

8. CONINCK, Herman de Over de troost van het pessimisme. Essays. Antwerpen, Manteau, (1983). Garenloos. 256 p. 1e druk. Leesvouwen.
€ 95
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘voor Ed [Leeflang], omdat hij vond dat het/ titelstuk ruimere verspreiding/ moest hebben dan alleen/ maar in Tirade: op zijn/ aanvraag een boekje./ van harte/ Herman’.
De Coninck signeerde zelden met ‘Herman’, meestal met zijn handtekening.

9. CONINCK, Herman de Over Marieke van de bakker. (Schoten, Hadewijch, 1987). Garenloos. 216 p. 1e druk.
€ 95
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘voor Ed [Leeflang], die ik vaak weer/ opzoek, zonder dat hij daar/ weet van heeft. van harte/ Herman./ 18.11.1987’.
Het openingsessay uit deze gevarieerde bundel is gewijd aan Ed Leeflang. De Coninck signeerde zelden met ‘Herman’, meestal met zijn handtekening.

10. CONINCK, Herman de Schoolslag. Gedichten. Amsterdam/ Antwerpen, De Arbeiderspers, (1994). Ingenaaid met flappen. 64 p. 1e druk.
Verkocht
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘voor Ad de Kool/ ter herinnering aan een/ aangename middag met/ poëzie en koffie te zijnen/ huize./ Van harte,/ (handtekening)/ 5.11.1995’.

11. CONINCK, Herman de Schoolslag. Gedichten. (Gesigneerd met opdracht van de auteur). Amsterdam/ Antwerpen, De Arbeiderspers, (1994). Ingenaaid met flappen. 64 p. 1e druk.
Verkocht
* Opdracht van de auteur in zwarte inkt op de Franse titel: ‘voor Jaap Zijlstra,/ zwemles./ Van harte,/ (handtekening)/ 13.6.1995’.

12. CONINCK, Herman de Slaapliedje voor Laura. (Amstelveen, AMO, 1997). Garenloos in omslag. (6) p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt door Rob Cox op 27 grams Jiazhong in blauw en zwart in een oplage van 50 ongenummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Ontroerend slaapliedje voor de dochter van de dichter: ‘Een miljoen vissen houdt zich stil/ en daardoor slaapt de zee’. AMO 127.

13. CONINCK, Herman de Zolang er sneeuw ligt. Brugge, Orion, (1978). Ingenaaid. 48 p. 2e druk.
€ 80
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: ‘Voor Paul Vandenbussche, ter/ herinnering aan een geboek-/ staafd meningsverschil en aan/ een onvergetelijke culinaire/ verzoening./ Van harte,/ (handtekening).’ Met een correctie in handschrift op pagina 21.
Paul Vandenbussche (1921-2011) was van 1960 tot aan zijn pensioen in 1986 de baas van de Belgische publieke omroep BRT. Aardige bijkomstigheid: hij werd opgevolgd door Karel Hemmerechts, de vader van Kristien Hemmerechts, echtgenote van De Coninck.

14. CONINCK, Herman de, en REINHOUD Meisjes. (Met zes originele, gesigneerde kleurenetsen door Reinhoud). [Amstelveen], AMO, 1994. Leporello in linnen overslagdoos (39,8 x 26,1 cm; Binderij Phoenix). Met de hand gezet uit de Garamond en gedrukt door Rob Cox op Hahnemühle in rood en zwart in een oplage van 31 genummerde en door auteur en kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk. Miniem deukje in achterzijde overslagdoos.
€ 850
* Dit exemplaar is Romeins genummerd ‘II’ en op naam gedrukt van Herman de Coninck. Deze laatste regel van het colofon is door de uitgever doorgestreept, gevolgd door een aantekening van de uitgever: ‘Ex. voor tentoonstelling/ (…)’. In dit exemplaar ontbreken de signaturen van De Coninck en Reinhoud onder het colofon, maar de zes etsen van Reinhoud zijn wél door hem gesigneerd.
Bijgevoegd: Proefdruk op Zaans Bord van de eerste ets, 37,0 x 24,8 cm. Gemerkt ‘Proef’ en gesigneerd ‘Reinhoud’.
AMO 119.

15. (CONINCK, Herman de). REINHOUD Zes originele etsen uit Herman de Conincks Meisjes, afgedrukt op één blad. 77,0 x 58,0 cm. Deze etsen zijn mooi uitgelijnd in sepia op getint papier gedrukt. Unicaat?
€ 350
* Afdruk op geschept papier van álle zes etsen uit de prachtige AMO-uitgave Meisjes tezamen. Cf. AMO 119.

16. CONINCK, Herman de Een aangename postumiteit. Brieven 1965-1997. Amsterdam/ Antwerpen, de Arbeiderspers, (2004). Ingenaaid. 864 p. 1e druk. Holgelezen, wat beschadigingen aan omslag.
€ 10
* 444 geannoteerde brieven.

17. HEMMERECHTS, Kristien Maan. (Met een Aantekening door de auteur). Amstelveen, AMO, 1991. Ingenaaid met omslag. (20) p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt in groen en zwart door Hans van Eijk in een oplage van 35 op de pers genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 60
* Eén van de 28 Arabisch genummerde, op Zerkall gedrukte exemplaren. Dit is nummer 2, met een opdrachtje van de uitgever in potlood onder het colofon. ‘Het verhaal Maan werd oorspronkelijk geschreven in opdracht van het bedrijf Moret Ernst & Young, dat een ingekorte en geïllustreerde versie gebruikte bij wijze van advertentie’, zo luidt de aantekening. AMO 103.

18. HEMMERECHTS, Kristien Twee gesigneerde promotie-affiches.
€ 30
* 1. ‘Kristien Hemmerechts in Rainbow Pocketboeken’. Gedrukt op karton. 42 x 29,5 cm. Waterschade aan linkeronderrand (buiten het beeld). Gesigneerd ‘Kristien Hemmerechts/ 14.X.2009’.
2. Grote portretfoto door Bert Nienhuis (in offset). 42 x 30 cm. Gesigneerd ‘Kristien Hemmerechts 14.X.2009’.