Nieuwsbrief 891: Wakend over God

Gevarieerde nieuwsbrief ende al waar. Van de 6 nieuwe Arethusa-pers-uitgaven (waarvan drie luxe), via Armando en het door NOAD en AGOVV geïnspireerde kunstwerk d.DOELPUNT (sic) – naar Multatuli (200!). En dan langs twee wandplaten, een met Ramsey Nasr en een van Reve, en twee recentere Rozen, naar het laatste werk van Joost Zwagerman, waarnaar deze nieuwsbrief is genoemd.

1. (ARETHUSA PERS). BABEL, Isaak Odessa. (Vertaald door Jattie Enklaar-Lagendijk. Met een gesigneerde kopergravure in kleuren door David Bekker) Baarn, Arethusa Pers, 1995. Linnen (Geert van Daal). (4), 28 p. Gedrukt door Jacques de Coo in een oplage van 80 exemplaren.
Verkocht
* Eén van de 55 in linnen gebonden exemplaren, voorzien van een gesigneerde kopergravure in kleuren. Arethusa 120.

2. (ARETHUSA PERS). LARBAUD, Valery Vijf gedichten van A.O. Barnabooth. Vertaald door Paul de Bruin. (Met een gesigneerde kleurenets door David Bekker). Baarn, Arethusa Pers,1995. Linnen (Geert van Daal). 20 p. Gedrukt door De Distelkamp in een oplage van 75 genummerde exemplaren.
€ 50
* Eén van de 50 in linnen gebonden exemplaren (genummerd 52!). Arethusa 121.

3. (ARETHUSA PERS). MALLARMÉ, Stéphane L’après-midi d’un faune. Églogue. (Met twee gesigneerde etsen van Albin Brunovsky). Baarn, Arethusa Pers, (1985). Verguld groen halfmarokijn met marokijnen voorrand (Binderij Phoenix). (24) p. Gedrukt door Vincent Loosjes in een oplage van 110 genummerde exemplaren.
Verkocht
* H.C.-exemplaar zonder de extra suite, maar wel in de meest luxe band, waarvan er vijftien werden vervaardigd door David Simaleavich (Binderij Phoenix) en vijftien door Geert van Daal (Atelier De Distelkamp). Met prospectus en erratumvelletje. Arethusa 50.

4. (ARETHUSA PERS). PAUSTOWSKIJ, Konstantin Sneeuw. (Vertaald door en met een nawoord van Jattie Enklaar-Lagendijk. Met een gesigneerde kleurenets van Ank Spronk-Feenstra). Baarn, Arethusa Pers, 1992. Linnen (Geert van Daal). (16) p. Gedrukt door De Distelkamp in een oplage van 100 genummerde exemplaren.
Verkocht
* Eén van de 40 exemplaren gebonden in linnen. Arethusa 129.

5. (ARETHUSA PERS). PAUSTOWSKIJ, Konstantin Tsjechov. Schrijversportret door -. Nederlandse vertaling: Wim Hartog. (Met een gesigneerde kleurenets door David Bekker). Baarn, Arethusa Pers, 1992. Linnen (Geert van Daal). (16) p. Gedrukt door Jacques de Coo in een oplage van 60 genummerde exemplaren.
Verkocht
* Arethusa 106.

6. (ARETHUSA PERS). PLATEN, August von Zeven sonnetten uit de Sonette aus Venedig 1824. (Vertaald door J.C. Ebbinge Wubben. Met een gesigneerde heliogravure van Johan de Zoete). [Baarn], Arethusa Pers, 1988. Linnen (Geert van Daal/ Atelier de Distelkamp). 24 p. Tweetalige editie. Met de hand gezet en gedrukt door Johan de Zoete in een oplage van 100 genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 65
* Eén van de 30 exemplaren in linnen. Arethusa 87.

7. (ARETHUSA PERS). PLATEN, August von Zeven sonnetten uit de Sonette aus Venedig 1824. (Vertaald door J.C. Ebbinge Wubben. Met een gesigneerde heliogravure van Johan de Zoete). [Baarn], Arethusa Pers, 1988. Ingenaaid. 24 p. Tweetalige editie. Met de hand gezet en gedrukt door Johan de Zoete in een oplage van 100 genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 45
* Met prospectus. Arethusa 87.

8. ARMANDO Twee originele zwart-witfoto’s. 30 x 40,2 cm. Jaren 70. Forse afdrukken. Op de ene foto heeft Armando (met flinke bakkebaarden) een boek of mapje in de hand en kijkt (niet zonder trots) lachend in de camera, op de andere foto zit hij aan een tafeltje in gesprek met Nol Gregoor. Beide foto’s zijn voor dezelfde achtergrond genomen: een muur en een raam.
€ 60
* Maker onbekend, al weerspiegelt hij vagelijk in het raam.

9. BROUWERS, Jeroen De zondvloed. (Uitgegumde fragmenten). (Met een gesigneerde zeefdruk en vignetten van Joost Veerkamp). Zonder plaats, Nederlandsche Vereeniging voor Druk- en Boekkunst, 1997. Linnen. (24) p. Gezet uit de Dante en gedrukt op Zerkall in een oplage van 220 door auteur en illustrator gesigneerde exemplaren. 1e druk.
Verkocht

10. D.DOELPUNT. Namen van Nederlandse voetbalverenigingen. (Amsterdam, Atelier GrotesQue, 2001). 34,7 x 25 cm. 19 eenzijdige bedrukte bladen in overslagmap (Sándor jr. Schouten). Met de hand gezet uit de Atlas vet, Arsis, Baskerville, Bodoni, Folio Grotesk, Garamont, Iris, Weiss antiqua & houten letters en gedrukt in rood en blauw in een oplage van 80 genummerde en gesigneerde exemplaren.
Verkocht
* Zeer curieuze uitgave! Dertien namen van voetbalverenigingen (HBOK, Het begon op klompen; MMO, Met moeite opgericht; EDO, Eenheid door overspel, et cetera) kunstzinnig verbeeld, vooral door het gebruik van biljetletters.
‘Oefenmeester Lokum, Tactisch en creatief advies Van Thiel’. Met lijst van de namen van de voetbalclubs in Duitse vertaling als inlegvel.

11. FLAUBERT, Gustave Madame Bovary. Moeurs de province. (Met 25 originele etsen van Charles Huard). Parijs, Javal & Bourdeaux, 1930. 33 x 25 cm. Origineel omslag. In gevouwen bladen, niet gebonden, zoals uitgegeven. (8), 324 p. Gedrukt in grijs en zwart in 525 genummerde exemplaren. Met 25 etsen, 22 paginagroot en 3 als halve bladzijde. Zeer goede conditie.
€ 175
* Dit is een van de 50 exemplaren (genummerd 75-125) gedrukt op Keizerlijk Japans, met bijgevoegd een suite van de 25 etsen in drievoud: één afgedrukt in blauw en één in bruin, beide met toegevoegde illustraties in de platen, één in zwart met de ets in definitieve staat, maar zonder de arceringen en de fraaie toon die de in het boek opgenomen etsen kregen. Compleet, dus met in totaal maar liefst 100 originele etsen. In alle opzichten buitengewoon: mooi, groot en gevarieerd.

12. MULTATULI Buitengewone Voorstelling door de Vereenigde Rotterdamsche Tooneelisten. Directie: Le Gras en Haspels. Heden avond: Multatuli’s Vorstenschool. Drama in 5 bedrijven (6 Tafereelen).[Toneelprogramma]. Amsterdam, Grand Theatre / Schouwburg Van Lier, [1890]. 32 x 21 cm. Tweezijdig bedrukt. Met versierd portret van Abraham van Lier en geïllustreerde advertenties, waarvan er één in rood gedrukt is. Tweemaal gevouwen. Wat roest en vouwsleet.
Verkocht
* Bijzonder mooi theaterprogramma van Vorstenschool met rolverdeling (o.a. Haspels, Beersmans, Chrispijn, Van Eysden en Faassen) en veel aandoenlijke advertenties, onder meer voor vis, worst, oesters, drukwerk, bier en Jaeger-ondergoed van Jansen & Tilanus.

13. MULTATULI Drie portretten, uitgegeven door de 1. Originele litho naar het portret van August Allebé uit 1874. Papierformaat 61,8 x 43,0 cm, beeldformaat 27,3 x 20,8 cm. Lithografie L. Mertens, Brussel, uitgave van G.L. Funke. Met handtekening in facsimile.
2. Originele litho naar het portret van César Mitkiewicz uit 1864. Papierformaat 61,8 x 43,0 cm, beeldformaat 32,0 x 23,2 cm. Lithografie Simonau & Toovey. Iets roest en enkele minieme kreukjes aan de rand.
3. Reproductie van de foto van Overman uit 1853. Papierformaat 34,7 x 28,2 cm, beeldformaat 21,8 x 17,3 cm. Met handtekening in facsimile.
Verkocht
* In de linkeronderhoek van de drie prenten staat ‘Vereeniging “Het Multatuli Museum” – Amsterdam’ gedrukt. Waarschijnlijk heeft het in 1910 opgerichte Multatulimuseum een oplage van de negentiende-eeuwse prenten overgenomen (1 en 2) en er de naam van het museum op gezet.
Vooral de twee grote litho’s zijn charmant, echte sieraden.

14. MULTATULI Max Havelaar oder die Kaffee-Versteigerungen der Niederländischer Handels-Gesellschaft. (&) Die Abenteuer des kleinen Walther. Humoristischer Roman./ Walter in der Lehre. Fortsetzung von “Die Abenteuer des kleinen Walther”. (&) Ideen und Skizzen. Für die Bibliothek der “Gesamt-Litteratur” aud dem Holländischen übersetzt von Karl Mischke. Mit einer Einleitung des Übersetzers und dem Bilde des Verfassers. Halle an der Saale, Otto Hendel, [1900, 1901 & 1904]. Drie delen. Versierd linnen. 296; (4), XII, 260+ 288; 176 p. Goede exemplaren, Ideen met aardig Jugendstil-exlibris, gedateerd 1908.
€ 150
* Prachtige jugendstilboekbanden met wulpse bloemmotieven op kleurig linnen. In de Bibliothek der “Gesamt-Litteratur” verschenen nog verschillende andere Multatulivertalingen door Mischke. Ze bestaan ook met andere (saaiere) uitgeversbanden.

15. MULTATULI Originele foto. 13,7 x 10,1 cm. Op kartonnetje met kader en handtekening van Multatuli in facsimile (24,5 x 16,8 cm). [1892?]. Scheurtje in rechterzijde van het kartonnetje, rechterrand en bovenrand verkleurd.
€ 75
* Deze foto lijkt nog het meest op een foto van een tekening naar het rechterportret dat op pagina 70 is afgedrukt in Willem Frederik Hermans’ De raadselachtige Multatuli (Amsterdam 1976). Het zou een apocrief jeugdportret zijn en volgens Hermans is het wel gehouden voor ‘het mislukte portret uit 1860’. Ook Du Perron schreef al over deze foto: ‘Vermoedelijk een door Overman getekend, in het gedenknummer van De Dageraad in 1892 gepubliceerd portret, waarvan Mimi verklaard heeft dat zij er Multatuli niet uit herkennen kon. Het stelt een zoetelijk man voor met blond puntbaardje, en Mimi wantrouwt evenzeer de compositie ervan als de beverige handtekening die eronder staat. Deze twijfelachtige beeltenis is later als foto in de handel gebracht en verscheidene malen gereproduceerd als ‘portret uit de tijd toen de Havelaar geschreven werd’, wat nog minder juist lijkt dan ‘jeugdportret’’ (Verzameld werk, deel 4, p. 32).

16. MULTATULI Volledig werk. Amsterdam, Van Oorschot, 1954-1995. 18 delen. Linnen met stofomslagen (deel 8, 9 en 10 zonder stofomslag). Dundruk.
Verkocht
* De eerste zeven delen bevatten het literaire werk, de hier aangeboden delen 8 tot en met 25 (het laatst verschenen deel van de Volledige werken) bevatten de brieven.

17. (MULTATULI). HERMANS, W.F. De raadselachtige Multatuli. Amsterdam, Boelen, 1976. Ingenaaid. 4to. 216 p. Geïllustreerd. 1e druk. Omslag rond rug verkleurd.
€ 15
* JS 343. Bijgevoegd: Het Max Havelaar vijfje. Zwaar verzilverde, officiële herdenkingsmunt uit 2010 ter waarde van vijf euro (€ 5) ter gelegenheid van 150 jaar Max Havelaar. Geslagen door de Koninklijke Nederlandse Munt. In plastic en kartonnen kaartje. Zie Wikipedia. Wettig betaalmiddel!

18. (MULTATULI). (L. van DEYSSEL). Als: A.J. Multatuli. Multatuli en Mr. J. van Lennep. Multatuli en de vrouwen. Rotterdam, Brusse, 1922. Linnen met stofomslag. 260, XXIV p. 2e, herziene druk.
€ 15
* Mooie band en omslag, beide ontworpen door S.H. de Roos. Cat. Brusse 460.

19. (MULTATULI). Nop MAAS Multatuli aan de verkeerde kant. [Amsterdam], Amor Vincit, (1987). Ingenaaid met omslag. (16) p. Met de hand gezet en gedrukt door de Veerpers in roze, bordeauxrood en zwart in een oplage van 50 genummerde exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Bevat naast een tekst van Nop Maas een aantal naar homoseksualiteit verwijzende citaten uit brieven van Multatuli. Amor Vincit 2.

21. NASR, Ramsey Portret door Eliane Duvekot. Originele litho of print naar tekening/aquarel. 50,0 x 38,3 cm. Op zwaar papier. Gesigneerd in potlood ‘Eliane Duvekot’ en gedateerd ‘2009’ met toelichting ‘1 uit 30/ Ramsey Nasr verschenen in/ NRC mei 2006’. Het is ons niet duidelijk of het een print of een originele litho betreft.
Verkocht
* De Canadese tekenares portretteerde in het eerste decennium van de 21e eeuw een aantal Nederlandse schrijvers, onder wie ook Arnon Grunberg.

22. NOLENS, Leonard Negen slapeloze gedichten. Etsen Karel Dierickx. Gent-Antwerpen, Ergo Pers-De Slegte, (2007). 35 x 27 cm. Ingenaaid met een omslag van bruin Ingres-papier. Met 5 etsen van Karel Dierickx. Gezet uit de Stempel Trump Mediaeval en gedrukt in 69 genummerde exemplaren op papier van Hahnemühle, alle voorzien van een suite van de etsen en een pagina handschrift. Met een Duitse vertaling van de gedichten door Ard Posthuma. 1e druk. Mooi.
€ 325
* Heerlijk tactiel boek, lekker groot en op ruig geschept papier gedrukt. Dit is een van 60 Arabisch genummerde exemplaren. 9 geletterde exemplaren waren bestemd voor de medewerkers.

23. REVE, Gerard Leve onze marine. (Rijmprent). Amsterdam, Thomas Rap, 1967. Oblong 40 x 60 cm. Rijmprent met illustratie, gedrukt op lichtblauw papier. Ontwerp Wim Wandel. 1e druk. Net exemplaar.
Verkocht
* Deze affiche was onderwerp van een Amsterdams relletje: de rijmprent over een ontmoeting in de trein met een ‘tenger matroos, met stoute billen, verlegen maar brutaal’ was prominent opgehangen in de etalage van de Athenaeum Boekhandel aan het Spui. Na klachten van voorbijgangers werd de tekst met een wit vel papier bedekt. Daarna werd de affiche door Justitie onderzocht. Men besloot niet tot vervolging over te gaan, maar openbaarmaking werd ontraden!

24. SLAUERHOFF, J. Archipel. Amsterdam, Van Kampen, 1923. Ingenaaid. 60 p. [Gedrukt in een oplage van 400 exemplaren]. Debuut. 1e druk. Rug aan boven- en onderzijde minimaal beschadigd, maar een opvallend net exemplaar.
€ 100
* ‘Dit is mijn lot, gebeeldhouwd voor den boeg,/ De scheepsromp achter mij te moeten volgen’. Door bemiddeling van Arthur Lehning in Berlijn voor eigen rekening in Berlijn gedrukte poëziebundel. Met errata-blaadje.

25. SNIJDERS, A.L. Cokes en Incunabelen. [Leiden/ Den Haag], Stichting Drukwerk in de Marge/ Stichting Handboekbinden, 2011. Dubbele cahiersteek: twee vouwbladen naast elkaar in zwart omslag. (8) p. Gezet uit de Monotype Perpetua en gedrukt door Pastei in een oplage van 2000 exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Het op verzoek van Drukwerk in de Marge geschreven ZKV van Snijders werd op de Boekkunstbeurs in 2011 als ongevouwen en ongebonden binnenwerk uitgedeeld aan de bezoekers, die vervolgens bij een margedrukker één omslag (gedrukt in een oplage van 100 à 150 exemplaren) konden uitzoeken. Het omslag van het hier aangeboden exemplaar is zwart met tekst in blinddruk en twee dunne en twee dikkere horizontale, zilveren lijnen. Ondanks de grote oplage nog zelden gesignaleerd.

26. (STICHTING DE ROOS). GOETHE, Johann Wolfgang von Buch Suleika. (Geïllustreerd door Tom Eyzenbach. Met een inleiding door Steven de Joode). Utrecht, Stichting De Roos, 2007. Karton. 48 p. Typografische verzorging Peter Verheul. Gedrukt in een oplage van 175 genummerde exemplaren. Alle exemplaren werd door de illustrator gesigneerd op de band.
€ 65
* Kleurig boek met veel beeldcitaten.
Bijgevoegd: nieuwsjaarswens 2008 van de Stichting, geheel geïllustreerd door Tom Eyzenbach.

27. (STICHTING DE ROOS). TURPIJN, Jouke Door het IK tijdperk. (Utrecht, Stichting de Roos, 2019). Ingenaaid. 64 p. Gedrukt naar typografie van Frits Jonker in een oplage van 175 genummerde exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Bijgevoegd: acht kaarten met uitspraken in enveloppe. De Roos 189.

28. VINKENOOG, Simon The Satanic Verses. (Gedicht). (Eigen beheer 1989). Eén blad. Fotokopie van typoscript. Voluit gesigneerd in groen ‘Simon Vinkenoog’ en met handgeschreven groet van dezelfde: ‘gegroet,/ veel moed, geluk/ & wijsheid/ toebedacht!’
€ 70
* Vinkenoog schreef dit 23-regelig gedicht (gedateerd 6 maart 1989) naar aanleiding van de enkele weken eerder door Khomeini uitgesproken fatwa over Salman Rushdie. Onderaan het gedicht staat een noot, gedateerd 14 maart 1989, naar aanleiding van het feit dat een brief aan de burgemeester van Ravenna van een week eerder, waarin gedreigd werd het graf van Dante op te blazen omdat die de profeet Mohammed in zijn Goddelijke komedie in de hel plaatste, een grap was.
Bijgevoegd: Salman RUSHDIE, De duivelsverzen. Amsterdam/ Antwerpen, Veen, (1991). Garenloos. 496 p. 8e druk. Dit exemplaar werd door Rushdie GESIGNEERD op de Franse titel.

29. ZWAGERMAN, Joost, en Harald VLUGT Voor en na het meesterwerk. (Met een originele multiple door Harald Vlugt). (Haarlem), 99 uitgevers, (2014). Ingenaaid met overslagflap. (40) p. Vormgeving Mart Warmerdam. Gedrukt in een oplage van 99 genummerde en door auteur en kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk.
€ 125
* Groot, mooi, moeilijk te beschrijven project: een paars boek in bijzondere vormgeving met, los bijgevoegd, een multiple van Harald Vlugt, vrij naar werk van Roy Lichtenstein. 42 x 31,5 cm, gemaakt van 3 mm MDF (=geperst board), genummerd 64/99 en door de kunstenaar van een naamstempel voorzien.
Deze uitgave bestaat uit negen gedichten van Zwagerman met negen collages van Harald Vlugt. Het boek werd gedrukt op 100 grams Chromolux 700, papier met een matte en een glanzende zijde. De teksten werden afgedrukt op de matte kant, de kleurenillustraties op de glanzende.

30. ZWAGERMAN, Joost, en Harald VLUGT Wakend over God. (Met een origineel kunstwerk/collage door Harald Vlugt). [Amsterdam], Hollands Diep, 2015. Karton met stofomslag en leeslint, in grote, kartonnen overslagdoos (41,5 x 31,5 x 3 cm). 96 p. Gedrukt in een oplage van 175 genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 150
* Genummerde luxe-editie in kartonnen overslagdoos, voorzien van het gedicht ‘Lief’ als rijmprent (39,5 x 29,5) en een origineel kunstwerk/collage van Harald Vlugt, door hem genummerd, gesigneerd en van titel voorzien in potlood én met naamstempeltje van de kunstenaar in rood. Dit is éen van de 25 Romeins genummerde exemplaren.
Wakend over God is het laatste voltooide werk van Zwagerman en verscheen postuum. Een ontroerende uitgave.