Nieuwsbrief 949: Ter bruiloft

Poëtische typografie, maar ook zakelijke drukkunst kan prachtig zijn. Bovendien hebben we in deze nieuwsbrief een aantal vergeten romans uit het begin van de twintigste eeuw, speciaal van Samuel Goudsmit, een aantal bibliofiele luxe-uitgaven, wat typografie uit de boeken van Huib van Krimpen en geïllustreerds.

1. BRENTANO, Clemens Prozess ohne Richter. Amsterdam, Querido, 1937. Linnen. 204 p. 1e druk. Schuingelezen, rug verbruind.
€ 20
* Voorin met balpen de letters ‘HvK’, de initialen van Huib van Krimpen. Exil-uitgave.

2. (CAHN, Henny). NOORDUYN-JANSEN, H. Recepten voor de reformkeuken. Den Haag, Vereniging van Reformhuizen in Nederland, [1936]. Ringband. 64 p. Geïllustreerd met kleine schematische tekeningen. 1e druk. Kleine handtekening voorop, enkele kleine vlekjes en slijtage, helaas is dit een zeer teer boek.
€ 45
* Inventieve moderne typografie van het binnenwerk en subliem fotomontage-omslag van Henny Cahn.

3. CAMPBELL, Duine From the Wood. Leicester, New Broom Press, 1978. 13 x 13 cm. Cahiersteek van blauw borduurgaren. 20 p. Veertien houtgravuretjes gedrukt op lichtblauw papier in 60 exemplaren. 1e druk.
€ 30
* Virtuoze kleine prenten: dramatische en ondramatische land- en zeeschappen, draken – en vis met inktrol, nar met wereld. Gedrukt door Toni Savage en zijn dochter. Fijn!

4. CLARE, John On Punctuation. Woodcuts: Rigby Graham. Helpston / Leicester, The Aardvark Press (= In de Bonnefant), 2005. Cahiersteek, decoratief rood omslagpapier. 12 p. Gedrukt in rood, blauw en zwart op geschept velijnpapier met blauwe scheprand in beperkte oplage.
€ 25
* Leuke tekst uit 1830 over interpunctie (vrij onbeleefd), waarin geen enkele interpunctie gebruikt wordt! Met kleine, grappige houtsneden van Rigby Graham, een mal boekje uit de mysterieuze Aardvark-serie.

5. COUPERUS, Louis Antieke verhalen. Van goden en keizers, van dichters en hetaeren. Amsterdam, Veen, [1911]. Linnen. (8), 224 p. 1e druk. Schaafplekje op de band, maar een net exemplaar. Naam en stempel vorige eigenaar op schutblad: Anton H. Tierie.
Verkocht
* Anton Hildebrand Tierie (1870-1938) was een bekend musicus in zijn tijd. VV 258,1.

6. DUMAS jr., Alexandre Handgeschreven brief aan ‘Monsieur [Auguste Robert, Costumier du Théatre Français]’. Dun papier met watermerk kroon. 20 x 12 cm. Gevouwen als enveloppe (oblong 5 x 12 cm) met geschreven adres en zegel. Alleen recto. Gesigneerd ‘Alexandre Dumas fils/ 19 rue blanche’ en gedateerd ’12 fevrier 1838′. 11 regels tekst. Beschadigd op de plaats van het lakzegel.
Verkocht
* Amusante brief over het huren van een kostuum voor het Carnaval de Paris door Alexandre Dumas junior, die op dat moment nog maar dertien jaar oud was! Hij mocht niet alleen de deur uit, dus moet hij een brief schrijven aan de kostuummaker van het Théâtre Français – met wie zijn vader connecties had – om hem in carnavalskledij te steken. Mogelijk een Afrikaans kostuum, maar nog liever een zoals Piquillo draagt, de hoofdrolspeler in de gelijknamige opera van Hippolyte Monpou – waarvan het libretto was geschreven door Alexandre Dumas père!
Auguste Jules Robert, beter bekend als ‘Monsieur Auguste’ (1789-1850), was een schilder die een grote collectie oriëntaalse kostuums bezat.

7. (ERNST LUDWIG PRESSE). GOETHE, J.W. von Goethes Lieder. München / Darmstadt, Kurt Wolff Verlag / Ernst Ludwig Presse, 1920. ‘Die Stundenbücher’ Nr. 2. Rijkverguld heelmarokijn (Emil Preetorius). Kleurrijke gemarmerde schutbladen. (2), 142 p. Met de hand gezet door Christian Heinrich Kleukens uit de Kleukens Antiqua en gedrukt in rood en zwart op getint geschept papier in 350 exemplaren. Met exlibris (rond, zonder naam, alleen met een heraldisch wapenschild waarop een zon en een vleugel prijken) op de binnenkant van het voorplat. Rug verkleurd en met geringe slijtplekjes. Hoeken en randen ook iets versleten.
€ 280
* Gracieuze boekband van gepolijst, zacht zwart leder met elegant ontwerp van Preetorius. De letter Kleukens Antiqua is ontworpen door Friedrich Wilhelm Kleukens, de broer van Christian Heinrich.

8. EVERTS Jr., J. Eerste werk. Haarlem, Erven F. Bohn, 1901. Verguld linnen met jugendstilbelettering. (4), 182 p. 1e druk. Rug en voorplat iets verbleekt/ gevlekt. Oud stempeltje van Mittelmeijer’s Boekhandel aan de Weteringschans voorin.
€ 45
* Naturalistische korte verhalen, het debuut van Johannes Everts (1878-1945), die echter na 1915 niet meer zou publiceren. Enkele titels: ‘Alle-dag-leven’, ‘Kermis’, ‘Stads-nieuws’, ‘Fabrieks-leven’ en ‘Ellende’.

9. FLAUBERT, Gustave Madame Bovary. Moeurs de province. (Met 25 originele etsen van Charles Huard). Parijs, Javal & Bourdeaux, 1930. 33 x 25 cm. Origineel omslag. In gevouwen bladen, niet gebonden, zoals uitgegeven. (8), 324 p. Gedrukt in grijs en zwart in 525 genummerde exemplaren. Met 25 etsen, 22 paginagroot en 3 als halve bladzijde. Zeer goede conditie.
€ 150
* Dit is een van de 50 exemplaren (genummerd 75-125) gedrukt op Keizerlijk Japans, met bijgevoegd een suite van de 25 etsen in drievoud: één afgedrukt in blauw en één in bruin, beide met toegevoegde illustraties in de platen, één in zwart met de ets in definitieve staat, maar zonder de arceringen en de fraaie toon die de in het boek opgenomen etsen kregen. Compleet, dus met in totaal 100 originele etsen. In alle opzichten buitengewoon: mooi, groot en gevarieerd.

10. GENTENAAR, Peter (samenstelling) Puur Papier / Pure Paper. (9 boeken in schuifhoes). Leiden-Rijswijk, Compres-Stichting Holland Papier Biënnale, 2008. 28 x 24 cm. 9 boeken + bestelformulier in stevige versierde, golfkartonnen schuifhoes. Rijk geïllustreerd in kleuren, met afwisselende typografie. Tweetalige uitgave. 1e druk. Uitstekende staat.
€ 65
* 1: Ten geleide = Introduction (12 p.); 2: Kunstenaarscatalogus = Catalogue of artists (60 p.); 3: Papiermonsters = Paper samples (leporello van 6 p.); 4: Papierkunstenaars aan het werk = Paper artists at work (48 p.); 5: Van vezel tot papier = From fibre to paper (20 p. ; 6: Natuurlijk papier = Natural paper (32 p.); 7: Traditioneel papier = Traditional paper (24 p.); 8: De toekomst van papier = The future of paper (40 p.); 9: Catalogus der boeken = Catalogue of books (32 p.). Mooi en informatief en met inventief foedraal.

11. GILL, Eric Collectie boeken uit het bezit van Huib van Krimpen: Autobiography, Essays en Letters. Londen, Jonathan Cape, 1945, 1943 en 1947. Linnen. 286, 265 en 480 p. Geïllustreerd. Alleen Letters is in 1e druk. Wat gebruikssporen.
Verkocht
* Met in één boek Huibs naam in potlood en in een ander zijn exlibris. Bijgevoegd: Eric GILL, Een verhandeling over typografie. Amsterdam, De Buitenkant 1987. Vertaling door Marc de Klijn, Peter van der Linde en Huib van Krimpen. Linnen met stofomslag. 192 p. Geïllustreerd. Rug verbleekt.

12. GOUDSMIT, Sam. Simcha, de knaap uit Worms. Amsterdam, Querido, 1936. Halflinnen met stofomslag (ontwerp Fré COHEN). 396 p. 1e druk. Rug van omslag iets verbruind, twee kleine gaatjes in achterzijde, snede met roestspikkeltjes, verder erg mooi. Met bijbehorend prospectus.
Verkocht
* Omslagtekening, doorlopend over rug en achterkant, in bruin en zwart op grijs Ingrespapier. Wellicht is ook de decoratieve belettering van de boekband van de hand van Cohen. Deze Joodse roman speelt in de middeleeuwen. Cat. Fré Cohen 654 (ontwerp).

13. GOUDSMIT, Sam. Ter bruiloft. Amsterdam, Nederlandsche Keurboekerij, 1932. Versierd linnen. 232 p. Niet afgesneden. 1e druk. Mooi exemplaar, maar het papier is voorin en achterin wat roestig.
Verkocht
* Omvangrijke roman geschreven in staccato-stijl, met navrante, levensechte passages over relletjes en politieoptreden. Fraaie bandtekening met bloemen.

14. GOUDSMIT, Samuel Dievenschool. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, [1906]. Versierd linnen. 224 p. 1e druk. Rug wat dof, maar een fris, aantrekkelijk boek.
Verkocht
* Jeugdwerk, geschreven door Goudsmit toen hij net twintig was, over een armelijk Joods milieu. Mooie jugendstil-boekband van Theo Neuhuys (Braches Bouwstoffen 1517).

15. GOUDSMIT, Samuel In de groote leerschool. Novellen. In de groote leerschool; Hoe de kleine Sjimmie Neeter burger werd; De onverbeterlijke; De hengelwedstrijd; Moeder Zijpe’s verjaardag; Kinderen; In de engte. Amsterdam, Maatschappij voor Goede en Goedkoope lectuur, [1912]. Linnen. 192 p. 1e druk. Rug wat dof.
Verkocht
* Bij de Maatschappij voor Goede en Goedkoope lectuur, later Wereldbibliotheek geheten, was Nico van Suchtelen aanvankelijk redactiesecretaris, later (van 1930-1948) directeur.

16. GOUDSMIT, Samuel Van zwarten en blonden. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, 1909. Grof linnen. (8), 276 p. Niet afgesneden. Alle pagina’s in versierd kader. 1e druk. Mooi boek, kind van zijn tijd in uitstekende staat.
Verkocht
* Zes stadsnovellen, die deels spelen in de wereld van de joden en deels in die van de niet-joden. Vroeg werk van Goudsmit.

17. (GOUDSMIT, Samuel) Handgeschreven brief van Nico van Suchtelen aan Mr. J.K. van der Haagen over Samuel Goudsmit. Op een half vel voorgedrukt briefpapier van ‘Jhr. Dr. Nico van Suchtelen’. Eén blad. 14,0 x 21,8 cm. Alleen recto. Gesigneerd ‘N van Suchtelen’ en gedateerd ’12 Maart 1943′. 7 regels tekst. De brief ligt in het boek Het werk en de mens. Nico van Suchtelen (Wereldbibliotheek, 1948. Linnen. Nr. 70 van de genummerde exemplaren die bestemd waren voor de ca. 800! intekenaren op dit boek).
Verkocht
* Een aangrijpend briefje, dat een wereld van leed en menselijkheid in zich balt: ‘Ik verneem dat er een nieuwe lyst wordt samengesteld van Joden die in Barneveld of elders geinterneerd kunnen worden. Indien dit juist is mag ik u dan nog even herinneren aan uw toezegging van onlangs om te willen medewerken dat de heer S. Goudsmit en zyn vrouw op die lyst geplaatst worden? (…) voor letterkundigen zal men toch wel het advies van uw departement vragen’. Jan Karel van der Haagen (1902-1966, schoonvader van Ootje Oxenaar) was in en na de oorlog hoofd van de afdeling Kunsten en Wetenschappen van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.

Het echtpaar Goudsmit zou zo de oorlog doorkomen. Op de Lijst van intekenaren van het boek Het werk en de mens. Nico van Suchtelen (1948), waarin deze brief ligt, prijkt ook de naam van Sam. Goudsmit.

18. HOUWINK, Roel, als: H. van ELRO Hesperiden. Amsterdam, Querido, 1925. Verguld HEELLEDER (ontwerp J.B. Heukelom). 42 p. 1e druk. Band op de rug wat geschaafd.
Verkocht
* Het bindwerk van deze prachtig gemarmerde boekband van gemarmerd en gepolijst kalfsleer met sierrand en vignet in goud werd verricht door Elias P. van BOMMEL.

19. JANSSENS, Edward (voorwoord) Vlaamsche Conferentie der Balie van Antwerpen 1885-1905. Feestviering van het 20 jarig bestaan. (Gedenkalbum). (Antwerpen, Antwerpsche Balie, 1905). Oblong 24 x 29 cm. Geïllustreerde kartonnen platten met afgeschuinde rand en soepele linnen rug. (160) pagina’s van een achttal (!) verschillende soorten papier, bedrukt in rood en zwart in allerhand lettertypen en met vele illustraties, zowel getekend als fotografisch. Schetsen en tekeningen van o.a. Edward Pellens, Pol Dom en Isidore Opsomer. 1e druk.
Verkocht
* Op het voorplat een grote afbeelding van de heilige Ivo van Bretagne in renaissancekostuum. St. Ivo is de patroonheilige van de advocaten. Een mooi uitgevoerd boek vol historische en humoristische bijdragen door de Antwerpse advocaten zelf.

20. KOMRIJ, Gerrit Verwoest Arcadië. Amsterdam, De Bezige Bij, 2010 (= 2011). Zeer fraaie, kartonnen lamellenband (Pau Groenendijk Mooie Boeken). In foedraal. 294 p. 15e, herziene druk.
€ 325
* Eén van de 14 genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, fraai gebonden door Pau Groenendijk, voorzien van door Karina Meister ontworpen initialen van de auteur. Met los bijgevoegd een pagina origineel handschrift van de auteur, geflankeerd door een pagina in facsimile van het originele kladschrift van Verwoest Arcadië, ingenaaid in omslag.

21. KOMRIJ, Gerrit Vila Pouca. Kroniek van een dorp. Amsterdam, De Bezige Bij, 2008. Zeer fraaie, kartonnen lamellenband (Pau Groenendijk Mooie Boeken). In foedraal. 222 p. 1e druk.
Verkocht
* Eén van de 24 genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, mooi gebonden door Pau Groenendijk, met speciaal voor deze uitgave ontworpen initialen van de auteur gekalligrafeerd door Karina Meister en met acht geprinte foto’s die de inhoud van het boek illustreren.

22. LETTERGIETERIJ “AMSTERDAM” Mistral. natuurlijk actief levendig stijlvol karaktervol. Amsterdam, Lettergieterij “Amsterdam” vh. N. Tetterode, (1956?). 30 x 22 cm. Geniet. 12 p. Gedrukt in kleuren. Nummertje op omslag geschreven. Buitenkant wat vergeeld.
€ 20
* De levendige letter Mistral, gebaseerd op zijn eigen handschrift door ontwerper Roger Excoffon, werd in Nederland door Tetterode uitgebracht.

23. LETTERPROEF. (NEIDIGK, Folkhart) Die “Sechser” und die “Neuner”/ The “Sixers” and the “Niners”/ Les Sizains et les Neuvains. Eine kleine Geschichte für Große – und umgekehrt. Frankfurt am Main, Stempel, (1968). Oblong 16 x 22 cm. Ingenaaid. (36) p. Gedrukt in rood en zwart. Drietalige uitgave: Duits, Engels en Frans. 1e druk. Omslag bruinvlekkig helaas.
€ 45
* Speels geïllustreerd met poëtische typografie! Het eerste boek gezet uit de Syntax-Antiqua van Hans Ed. Meyer, om deze letter aan de mensheid voor te stellen. Anders dan dit nieuwe lettertype is dit boek allesbehalve saai!

24. LODEIZEN, Hans Het innerlijk behang en andere gedichten. (Gekozen door J.C. Bloem, J. Greshoff en A. Morriën). Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1952. Verguld heelleder (Elias P. van Bommel; bandstempel H. Salden). Kop verguld. 194 p. Onafgesneden. Met portret en facsimile van handschrift. 1e druk. Leerrandjes aan binnenkant wat doorgeslagen. Enkele witte weervlekjes op voorplat.
Verkocht
‘de wereld een muziekdoos die moet zingen’
* Eén van de 20 Romeins genummerde luxe-exemplaren (in moderne kalligrafie, rood en zwart), gedrukt op Haesbeek Imperium en gebonden in een prachtige band van rood geitenleer. Met inliggend kaartje van de uitgever, waarop getypt is: ‘In opdracht van de Heer Mr. A.F. Lodeizen’. Niet in de handel gebracht.

25. MALSEN[, Willem van] Malsen. (Amsterdam, De Harmonie, 1979). Cahiersteek. (24) p. Met door Malsen handgeschreven titeletiket! Gesigneerd dus. Gedrukt in 200 exemplaren. 1e druk. Omslag deels verbleekt.
Verkocht
* Schetsboekje met vele kleine tekeningen en ‘beeldspelingen’ van de tekenaar (1940-2005), uitgegeven als jaarwisselgeschenk voor 1979-1980.

26. MEIJSING, Geerten. (TEPPER, Nanne) Brieven aan Nanne Tepper. Bezorgd en van een voorwoord voorzien door Jack van der Weide. Den Haag, Statenhofpers, 2016. Linnen (binderij Van Waarden). 360 p. Gedrukt in een oplage van 145 door de auteur genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. Met, los bijgevoegd in een envelopje, een facsimile van een handgeschreven briefje van Tepper aan Meijsing.
Verkocht

27. MON, Franz artikulationen. Pfullingen, Günther Neske, 1959. 20 x 20 cm. Ingenaaid met flappen. 56 p. 1e druk. Mooi.
€ 40
* Schitterende poëziebundel vol visuele typografie. Mooi gesigneerd door de kunstenaar (geb. 1926, pseudoniem van Franz Löffelholz). Dit is zijn eerste bundel concrete poëzie.

28. (REVE, Karel van het) In memoriam. Toespraken bij de crematie van Karel van het Reve op zaterdag 6 maart 1999. [Woubrugge], Avalon Pers, 1999. Ingenaaid met omslag. (28) p. Gezet uit de Old Style en gedrukt in een oplage van 150 exemplaren. 1e druk. Zacht kreukje.
Verkocht
* Bevat teksten van Robert van Amerongen, J.W. Bezemer, Marius Broekmeijer, Rudy Kousbroek, Jozien en Michiel Driessen, David van het Reve en Wim van Norden.

29. TRAKL, Georg Zes gedichten. Vertaald door C.O. Jellema. (Met een verantwoording door Gerben Wynia). Den Haag, Statenhofpers, (2013). Blauw halfmarokijn met zilveren belettering en platten van Japans vezelig papier. In foedraal (Binderij Phoenix). (28) p. Met de hand gezet uit de Walbaum en gedrukt op handgeschept Losin in blauw en zwart in een oplage van 70 exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Eén van de tien luxe-exemplaren die door Binderij Phoenix in halfmarokijn werden gebonden. Tweetalige uitgave.

30. WEWERKA, Stefan Für die Lieben Kleinen. Stefan Wewerka’s Frühlingskindermalbuchwalzer. Herausgeber: Diter Roth + Rudolf Rieser. Text: Alois Katschthaler. Stuttgart-Keulen-Londen, Hansjörg Mayer, 1969. Serie Taucher’sche-Jauer’sche. Uitgevoerd als blokboek. 12 bladen. 1e druk. Mooi.
Verkocht
* Fantastisch antikunstboek met antitekst en antitekeningen.

Een andere pagina om eens naar te kijken op fokas.nl – om uw gedachten te verzetten – is deze: Vieux papiers! Documenten, ephemera…