Nieuwsbrief 762: Albert Verwey

Onlangs verscheen de langverwachte biografie van Albert Verwey: Als een meeuw op de golven door Madelon de Keizer. Aanleiding voor ons om in kasten en mappen te speuren naar interessant materiaal van en over Verwey.

Gevonden: een brief van Verwey aan Van Deyssel, een stapel zeldzame brochures, een luxe dichtbundel met bandontwerp van Berlage, een opdracht aan Verwey’s broer, enkele boeken over Stefan George en een mogelijk nimmer gepubliceerd gedicht van de hand van Verwey.

1. VERWEY, Albert Een brief van Jacob Geel [aan R.C. Bakhuizen van den Brink] uitgegeven door Albert Verwey. Overdruk uit het maandblad De XXe eeuw, jrg. 9 nr. 12 van december 1903, p. 305-313, in origineel groen, onbedrukt omslag. (10) p. Behoorlijk gehavend exemplaar.
€ 32
* Met op het omslag de handgeschreven opdracht: ‘Aan den Heer J. Bezemer/ met vriendelijke groeten van/ den uitgever [= Albert Verwey]’. Bovendien met handgeschreven correctie door Verwey op p. 308.

2. VERWEY, Albert Deel van een handgeschreven brief met signatuur. 4,0 x 11,1 cm. Geplakt op een begin-20ste-eeuwse briefkaart. Onderste stuk van een brief met adres ‘N. Spiegelstraat 64-66, Amsterdam./ Hoogachtend/ Albert Verwey’.
€ 15
* Afkomstig uit de handtekeningenverzameling van Roeland van Ruyven.

3. VERWEY, Albert De getilde last. Santpoort, C.A. Mees, 1927. Buckram. Kop verguld. Gedrukt in een oplage van 300 genummerde exemplaren. 1e druk. Exlibris.
€ 15
* Met ingeplakt portret uit tijdschrift. Mooi boek.

4. VERWEY, Albert Handgeschreven brief aan ‘Amice [= Lodewijk van Deyssel]’. 20,9 x 13,6 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Alb. V.’ en niet gedateerd [= vóór 1897]. 13 regels tekst.
verkocht
* Losse brief uit de belangwekkende correspondentie tussen twee grootheden, door Harry G.M. Prick bezorgd in de reeks Achter het boek. Verwey stuurt Van Deyssel een uitgave of een vertaling van Byron: ‘Verontschuldig den zich daarin bevindenden ont-don-Juanden Don Juan’. Voorts over Van Deyssels verzoek om uitgever C.L. Brinkman eens te polsen over een herziene, gecensureerde uitgave van Een liefde: ‘Over Brinkman – ik durf het nog niet aannemen, maar schrijf of spreek er je binnen kort over’.
Deze brief bevond zich jarenlang in de collectie van Boudewijn Büch. Alle overige brieven lijken in openbare collecties te zijn ondergebracht.

5. VERWEY, Albert Handgeschreven brief aan ‘Geachte Heer [= J.J. Bekaar]’. 21,3 x 26,2 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Albert Verwey’ en gedateerd ‘Noordwijk [aan] Zee/ 26 Maart 16’. 6 regels tekst. Eenmaal gevouwen.
€ 80
* De schrijver retourneert ingezonden kopij: ‘Het opstel dat U daarbij aanbood is, onzes in[s]ziens, niet geschikt om in De Beweging geplaatst te worden’. J.J. Bekaar schreef omstreeks 1915 enkele boeken over politiek en bestuur, waarvan Hoe wij Insulinde besturen. Interviews met bestuurders in onze Oost (1913) het bekendst is.

6. VERWEY, Albert De Joden. Verzen. (Omslag: ‘Tekst bij Tableaux-Vivants gegeven in Pulchri-Studio, te ‘s-Gravenhage’). (Met opdracht aan Lodewijk van Deyssel). Den Haag, Mouton & Co., 1892. Ingenaaid. 52 p. 1e druk. Met het originele glimmende omslag in redelijke staat: langs de randen ontbreken wat kleine hapjes, rug los.
verkocht
* Exemplaar met (licht vervaagde) handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: ‘Aan K.J.L. Alberdingk Thijm/ van Albert Verwey’. Tevens met het kenmerkende planknummer op het omslag ‘A I 28’: een mooie provenance.
Deze verzen werden in april 1892 ‘opgevoerd’. Volgens de overlevering las Verwey zijn gedichten voor, gekleed ‘in een soort witwollen burnoes, met wijde mouwen en met een goudband omboord’. Het speet Van Deyssel dat hij geen opvoering kon bijwonen. Op 12 april 1892 schreef Van Deyssel aan Verwey over dit bewuste exemplaar: ‘Wees zeer van mij bedankt voor De Joden. Ik had wel graâg de voorstelling bijgewoond, die heel mooi moet geweest zijn’.

7. VERWEY, Albert Johan van Oldenbarnevelt. Treurspel. Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1895. Ingenaaid. (4), 84 p. 1e druk. Rug is beschadigd en ontbreekt deels. Achterzijde omslag en enkele pagina’s liggen los.
verkocht
* Exemplaar met handgeschreven opdracht van de auteur op Franse titel: ‘Aan zijn broer/ van den schrijver/ Noordwijk aan Zee/ 29 Sept. ’95’.

8. VERWEY, Albert Letterkundige kritiek. Frederik van Eeden. Ellen. Johannes Viator. Amsterdam, De Voogd, 1894. Ingenaaid. 68 p. 1e druk. Omslag en titelpagina wat gekreukt en iets gevlekt.
€ 15

9. VERWEY, Albert Het lijden aan de tijd. Antwoord op een vraag van de Kouter-redactie. Santpoort, Mees, 1936. Ingenaaid. 12 p. 1e druk.
€ 18
* Met ‘v.d.S’. Hoe klein ook, toch een pennestreekje van Verwey!

10. VERWEY, Albert De maker. Santpoort/ Antwerpen, Mees/ De Sikkel, 1924. Halfperkament. 92 p. Gedrukt in een oplage van 200 genummerde exemplaren op geschept papier. 1e druk. Rugbelettering geschaafd, vochtvlek aan onderzijde rug.
verkocht

11. VERWEY, Albert Mijn meening over L. van Deyssels Roman Een Liefde. Amsterdam, Versluys, 1888. Ingenaaid. (2), 24 p. 1e druk. Omslag deels verbruind en langs de rand wat beschadigd, rug en rand van achterkant verstevigd met scotch tape.
€ 25
* ‘De roman is als iemand die aan een deur klopt, aan de deur van de literatuur. Sommigen doen of ze niets hooren. Anderen zeggen: Ga weg, je bent onzedelijk. Nu ga i k zeggen: Kom binnen, want je bent mooi.’

12. VERWEY, Albert De roman van Heinric en Margriete van Limborch, in hedendaags Nederlands naverteld en ingeleid door Albert Verwey. Santpoort, Mees, 1937. Halfleer met platten van dloewang. 124 p. Geïllustreerd. 1e druk. Rug aan boven- en onderzijde minimaal ingescheurd, maar overigens mooi.
€ 30
* Eén van de 100 genummerde luxe-exemplaren, gebonden in halfleer.

13. VERWEY, Albert ‘Schei uit, gy met uw juichen, met uw klagen!’ (beginregel). Handgeschreven gedicht. 21,4 x 17,2 cm. Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd noch gedateerd. 14 regels.
€ 120
* Polemisch sonnet: ‘Gij juichers, klagers, zijt ‘al dilettanten/ Naar ’s dichter-zijn; soms maakt ge erbij gebaren/ En zijt dan dilettanten in ’t akteeren’. Ongepubliceerd?
Op de achterzijde staat nog een gedicht, 13 regels lang, beginnend aldus ‘Kijk, voor myn voeten leit dies mensch te krimpen’.
Dit handschrift bevond zich in de collectie van Boudewijn Büch, die op de achterzijde in potlood schreef ‘[Verwey]’.

14. VERWEY, Albert Uit de lage landen bij de zee. Amsterdam, W. Versluys, 1904. Oorspronkelijk verguld heelperkament [ontwerp H.P. Berlage]. (2), 106 p. Niet afgesneden. Gedrukt door Joh. Enschedé en Zonen te Haarlem in een oplage van 200 exemplaren. 1e druk. Mooi exemplaar. Exlibris M.B.B. Nijkerk [ontwerp A.A.M. Stols].
verkocht
* Een prachtig boek in voorname, perkamenten verschijning. De nieuwprijs was 10 gulden.
Braches Bouwstoffen 193.

15. VERWEY, Albert Um Mitternacht. (Op muziek gezet door Leander Schlegel). Compact disc, 1989. Leander Schlegel. (22 stukken en liederen, gezongen door Bep Pierik, Turis Karlsen, Anja van Wijk en Nico van der Meel, begeleid door Frans van Ruth op piano).
€ 15
* Liederen met teksten van o.a. Heine, Lenau, Meissner, Van Nouhuys, Rückert en Verwey. Attacca Babel 8951-4.

16. VERWEY, Albert Van het leven. [Amsterdam, eigen beheer, 1888]. 4to. Ingenaaid. (58) p. 1e druk. Omslag beschadigd (voorplat geheel los) en met vochtvlekken. Stukje uit rechterbovenhoek voorzijde omslag (± 4 cm²).
€ 120
* Exemplaar met opdracht: ‘Aan Mevrouw/ M. de Gijselaar/ van/ Albert Verwey/ Nov. ’88’. Marie de Gijselaar (1859-1937) had Verwey in augustus 1888 leren kennen, toen deze een reisje maakte met zijn halfzuster. Zij dankte Verwey per brief voor dit exemplaar: ‘ik ben er erg blij meê en hoop dat je nu niet denken zult dat dit maar een beleefde frase is’.
Deze échte eerste druk verscheen in eigen beheer in oktober 1888. De ‘tweede druk’ (eerste handelseditie; zonder drukvermelding) draagt 1889 als jaartal op het omslag en verscheen volgens MDLM in november 1888.
Deze uitgave in eigen beheer is hoogstwaarschijnlijk een titeluitgave van de handelseditie, maar werd iets eerder verspreid dan die handelseditie: de voorzijde van het omslag en de titelpagina (waarop in deze uitgave in eigen beheer plaats, uitgever en jaartal (omslag) en de ondertitel en auteursnaam (titelpagina) ontbreken), zijn in de uitgave in eigen beheer op oortjes geplakt.

17. VERWEY, Albert en Willem KLOOS De onbevoegdheid der Hollandsche literaire kritiek. (Met opdracht). Amsterdam, Versluys, 1886. Ingenaaid. 48 p. 1e druk. Rug beschadigd en omslag vlekkerig.
verkocht
* Exemplaar met op titelpagina, in het handschrift van Albert Verwey: ‘v.d.Ss. [= van de Schrijvers]’, een opdrachtje dus in één van de meest geruchtmakende publicaties van de Tachtigers!

18. VERWEY (vertaling), Albert Liederen van Sara Teasdale. Amsterdam, LM, 1992. Cahiersteek. 28 p. Gezet uit de Baskerville en gedrukt in een beperkte oplage.
€ 12
* Jaarwisselingsgeschenk 1992/1993, tevens verschenen ter gelegenheid van de 91e verjaardag van Gerlof Verwey.

19. EYCK, P.N. van De getooide doolhof. Tweede vermeerderde druk. Amsterdam, Maatschappij voor Goede en Goedkoope Lectuur, [1911]. Halfleren privéband met hoeken, voor- en achterzijde omslag meegebonden. Fraaie art-nouveauschutbladen. 152 p. 2e druk. Heel lichte slijtage op kwetsbare randjes.
verkocht
* Met (paars) exlibris van Greshoff, vervaardigd door Jan van Krimpen, waarop een lapidaire tekst van Albert Verwey: ‘Dichter alleen? Maar vriend, geen sterveling die u zal steunen! Kies tegelijk u een kerk of een partij in den staat.’ Nummer 4 van de ‘Nieuwe woorden’, voor het eerst gepubliceerd in De Beweging, 1912 (januari?).

20. GEORGE, Stefan Das Jahr der Seele. Gesamt-Ausgabe der Werke. IV. Berlin, Georg Bondi, (1928). Rijkverguld linnen met stofomslag. 148 p. Gedrukt op simili-japon. Niet afgesneden. Boekontwerp Melchior Lechter. Met portret in lichtdruk en enkele reproducties naar George’s handschrift. Het linnen is iets gevlekt.
€ 25
* Bevat een aan Albert Verwey opgedragen gedicht (p. 83). Deze bundel is geschreven in een tijd van wederzijdse beïnvloeding tussen George en Verwey.

21. GEORGE, Stefan Das Jahr der Seele. Gesamt-Ausgabe der Werke. IV. (Exemplaar van Mea Mees-Verwey). Berlin, Georg Bondi, (1928). Rijkverguld linnen. 148 p. Gedrukt op simili-japon. Niet afgesneden. Boekontwerp Melchior Lechter. Met portret in lichtdruk en enkele reproducties naar George’s handschrift. Mooi exemplaar.
verkocht
* Dit boek behoorde toe aan Mea Mees-Verwey, de dochter van Albert Verwey, zelf dichteres en de schrijfster van een boek over Stefan George en haar vader. Met een paar potloodnotities (identificatie van gedrukte opdrachten in initialen boven gedichten), inliggende briefjes met notities van Mea, en met enkele doorslagen van een vertaling.

22. (GEORGE, Stefan) Stefan George zum Gedächtnis. Sonderdrücke aus Rheinische Jugend 1. Januar & März 1934. Dusseldorf, Rheinische Jugend. Monatschrift für Jugendführung, 1934. Samen in één linnen band gebonden. (68) p. Geïllustreerd (o.a. één originele foto van een borstbeeld door Alexander Zschokke). 1e druk. Band wat dof.
€ 120
* Dit exemplaar is in handschrift aangeboden ‘An Albert Verwey/ >den grössten zeitgenössischen dichter/ im ausserdeutschen raum</ zum 15. mai 1936.’ In dezelfde onbekende hand aangevuld met 9 Duitstalige gedichten (68 regels), deels van Stefan George, deels Duitse vertalingen van gedichten van Albert Verwey. Afkomstig uit de nalatenschap van diens dochter Mea, met een door haar toegevoegde toelichting in typoscript. De datum is de 71e verjaardag van Albert Verwey.

23. KLOOS e.a., Willem De Nieuwe Gids. Jaargang 1, aflevering 1 (1 oktober 1885). Amsterdam, Versluys, 1885. Verguld heelleder (Boekbinderij Danner, 2001; beschadigde voor- en achterzijde oorspronkelijk omslag meegebonden). 160 p. Wat roest.
verkocht
* Allereerste aflevering van het toentertijd geruchtmakende tijdschrift. In Albert Verweys artikel ‘Het Sonnet en de Sonnetten van Shakespeare’ staan enkele correcties en een uitgebreide toevoeging in potlood, alsof het bewerkt is voor een herdruk. Wij durven echter niet met zekerheid te beweren dat het het handschrift van Verwey is, al ligt dat wel voor de hand.

24. VONDEL, Joost van den Volledige dichtwerken en oorspronkelijk proza. Verzorgd en ingeleid door Albert Verwey. Amsterdam, Becht, 1937. Rijkverguld heelleer. XXXXIV, 1460 p. Kop verguld. Met portret van Vondel door S.H. de Roos, die ook verantwoordelijk was voor de band en de typografie. Boekband in goede staat. Exlibris. Papier hier en daar iets verbruind.
verkocht
* Fors en stoer boek in bijzonder fraaie luxe-band, uitgevoerd door Elias P. van Bommel.