Nieuwsbrief 778: De Nijhoffs

Naar aanleiding van het gereedkomen van de 10 luxe-exemplaren van onze catalogus 81: Uit de bibliotheek van de Nijhoffs hebben we in deze nieuwsbrief alles opgenomen wat we in voorraad hebben van A.H. Nijhoff en M. Nijhoff – en wat niet in catalogus 81 staat. Van een mooie eerste druk van Vormen tot een mogelijk ongepubliceerde toespraak.

Van catalogus 81 is nog precies 1 luxe-exemplaar beschikbaar voor de verkoop, voorzien van een genummerd en gesigneerd gedicht van Ingmar Heytze.

1. (NIJHOFF) Uit de bibliotheek van de Nijhoffs. Catalogus 81. Met een gedicht van Ingmar Heytze. (Den Haag, antiquariaat Fokas Holthuis, 2017). Linnen (Boekbinderij Verschoor). (32) p. Geïllustreerd in zwart-wit. 1e druk.
€ 49,50
* Eén van de 10 genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op gevergeerd papier en gebonden in spijkerbroekenblauw linnen met de titel in zilver op het voorplat, voorzien van een losse, door Ingmar Heytze genummerde en gesigneerde afdruk van zijn speciaal voor deze catalogus geschreven gedicht ‘Collectie Nijhoff’.
Prijs incl. verzending.

2. NIJHOFF, A.H. Handgeschreven brief aan Adriaan Roland Holst. 28,7 x 20,2 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Netty’ en ongedateerd [jaren ’20]. 15 regels tekst. Incompleet: laatste blad van een meerbladige brief. Met latere aantekening in het handschrift van Roland Holst: ‘van Mevr. A.H. Nijhoff-Wind aan A.R.H. – schrijfster van “Twee meisjes en ik”‘.
€ 38
* Over literatuur en beeldende kunst in Parijs, waar Nijhoff zich vermoedelijk ophoudt: ‘Als je ooit in Parijs komt moet je even het Louvre binnen loopen […] Er hangt hier in een museum een prachtige Velasquez, een meisjeskop, maar zóó hooghartig en edel – ! Ik heb een gevoel, dat de Spaansche kunst mij meer aantrekt dan de Italiaansche’. Eindigend met een aansporing om gedichten te sturen: ‘zend het mij dan – Eigenlijk is schoonheid, in welken vorm ook, een doodelijk vergif, vind je niet? Maar sleepend en kwellend’.

3. NIJHOFF, A.H. Handgeschreven brief aan ‘Lieve Victor [van Vriesland?]’. 25,3 x 18,1 cm. Alleen recto. Gesigneerd ‘Netty’, niet gedateerd. 11 regels tekst.
€ 20
* De schrijfster kondigt voor de volgende dag (‘Vrijdag’) een kort bezoek aan, maar ze moet eerst nog naar Rotterdam en Den Haag. ‘Ook weet ik geen tijd te noemen. Adieu – in haast -‘.

4. NIJHOFF, M. Awater. Edited by Thomas Möhlmann. With an essay bij Wiljan van den Akker. Translations by David Colmer, James S. Holmes and Daan van der Vat. (Londen), Anvil Press Poetry, (2010). Garenloos. 112 p.
verkocht
* Met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Möhlmann op de titelpagina: ‘Maastricht, 30-10-’10/ With finest regards,/ to Ger!/ Thomas’, gevolgd door een zonnetje.

5. NIJHOFF, M. Collectie van 8 titels.
1. LAFONTAINE Les deux pigeons. De twee duiven (vertaald door Martinus Nijhoff). Aardige geïllustreerde uitgave van de Grafische MTS, Amsterdam, 1983.
2. NIJHOFF, M. Awater. Engelse vertalingen door David Comer, James S. Holmes en Daan van der Vat. 2010.
3. NIJHOFF, M. Het uur u. Met tekeningen van Jeroen Henneman. Handelsuitgave van de fraaie De Roos-editie.
4. NIJHOFF, A.H. Geboorte. 1945. Oplage 525 genummerde exemplaren.
5. DONKER, A. Nijhoff, de levensreiziger. Boekvink.
6-8. Drie overdrukken van studies over Nijhoff door W.J. van den Akker (met opdracht aan Jaap [Oversteegen]), Gerrit Kamphuis (met ‘v.d.S.’) en Karel Meeuwesse.
verkocht

6. NIJHOFF, M. De troubadour. (Met een originele houtsnede door Cees Andriessen). (Apeldoorn, Stichting De Witte Mier, 1995). Gevouwen vel in omslag. Vervaardigd in een oplage van 90 door de kunstenaar genummerde en gesigneerde exemplaren. Enkel roestvlekje.
€ 25
* Het gedicht is gedrukt op een transparant vel, dat in de houtsnede ligt.

7. NIJHOFF, M. Der Apostelen eerste Daad. Fragment uit het Pinksterspel des Heilands Tuin. [Met een titelvignet door Jan Th. Giesen]. [Oegstgeest], In signo piscium [= K.H. Heeroma], 1944. Ingenaaid. (12) p. Gedrukt in een oplage van 250 genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 18
* In het geheim gedrukt onder de nazi-bezetting. Mooi uitgevoerd boek. De Jong 178.

8. NIJHOFF, M. De Grot. Twee versies. Woold, De Uitvreter & Lupus, 2013. Cahiersteek. Met de hand gezet uit de Spectrum en gedrukt in rood en zwart op Simili Japon in een oplage van 35 genummerde exemplaren.
€ 30
* Het omslag is een poging om de Blauwe-Schuituitgave ‘De Grot’ van Werkman in linosnede na te bootsen.

9. NIJHOFF, M. Kleine, maar aardige collectie knipsels en documenten met betrekking tot Martinus Nijhoff.
verkocht
* 1. Envelop, gericht aan ‘Monsieur Martinus Nijhoff/ Lange Voorhout 9/ Holande ‘S.-Gravenhage’. Het betreft een voorbedrukte envelop van ‘Livraria Nacional e Estrangeira de J. Rodrigues & Comp.’ uit Lissabon. Datum poststempel ’24-9-30′. De envelop is leeg.
2. Uitnodiging van Boekhandel Broese in Utrecht tot bijwoning van de opening van de tentoonstelling ‘De Nederlandse Schilderkunst weerspiegeld in Het Nederlandsche Boek 1898-1935’ op 5 maart [1938]. ‘De dichter Martinus Nijhoff – toen in Utrecht wonend – verrichtte de opening met een theorie over de betekenis van kunstreproducties’ (Niels Bokhove, De drempelschroom verdrijven. Literaire activiteiten 1932-1973 bij boekhandel Broese onder Chris Leeflang. Utrecht 2013).
3. Stencil van Bert Bakker en Van Oorschot m.b.t. deel twee van het Verzameld Werk van Nijhoff. 1961.
4. Strook van vier Zomerpostzegels met daarop het portret van Martinus Nijhoff. Ongebruikt met originele gom.
5. Zes krantenknipsels m.b.t. Nijhoff.

10. NIJHOFF, M. De pen op papier. Haarlem, Enschedé, 1927. Halflinnen. (4), 36 p. Gedrukt in een oplage van 150 exemplaren. Typografie van J. van KRIMPEN. 1e druk.
€ 50

11. NIJHOFF, M. Pierrot aan de lantaarn. Een clowneske rapsodie. Den Haag, (J. van Krimpen), 1919. Ingenaaid. (2), 30 p. Gedrukt door Van Amerongen in rood en zwart in een oplage van 130 exemplaren. 1e druk. Voor- en achterzijde omslag los en beschadigd.
€ 60
* Exemplaar met op het voorste schutblad de handgeschreven aantekening (wellicht door J.W.F. Werumeus Buning, met wie Nijhoff in de jaren twintig bevriend was): ‘B/ van/ Pomme [= M. Nijhoff]/ 1920/ den/ Dichter mijn Vriend’.
In druk opgedragen aan Victor van Vriesland. Palladium.

‘Heb jij je niet het meest verpoosd
Met een schoon boek als goede troost ?
Ik vind je een man die laat en vroeg
Bedrukte pagina’s omsloeg.’

12. NIJHOFF, M. Pierrot aan de lantaarn. Een clowneske rapsodie. Met een naschrift door Marcel van der Heijden. (Met een originele, genummerde en gesigneerde ets door Geertrui Charpentier). Vught, Zolderpers, 1994. Ingenaaid met omslag. (2), 32 p. Gezet uit de Spectrum en gedrukt op Magani Incisioni in een oplage van 100 genummerde exemplaren.
€ 60

13. NIJHOFF, M. [Rede, gehouden tijdens de opening van de Tweede Conferentie der Nederlandsche Letteren op 19 december 1952 in het Haags Gemeentemuseum]. Oorspronkelijk manuscript met doorhalingen en correcties. Vier bladen. 25,5 x 21,0 cm. Alleen recto. Niet gesigneerd, niet gedateerd. 92 regels tekst. Ongepubliceerd?
€ 350
* Op 19 en 20 december 1952 werd in het Haags Gemeentemuseum een conferentie gehouden, namens Nederland voorgezeten door Martinus Nijhoff en namens Vlaanderen door Maurice Roelants (wegens ziekte van Herman Teirlinck). Onderhavige tekst betreft de door Nijhoff voorgelezen openingsrede. Het was een drukke dag voor Nijhoff: ’s avonds werden de Jan Campertprijzen uitgereikt, waarbij hij als juryvoorzitter de juryrapporten moest voorlezen.

14. NIJHOFF, M. Toespraak, gehouden bij de opening van een Marsman tentoonstelling in den boekhandel Broese op zaterdag 5 october 1940. [Utrecht, Broese, 1940]. Ingenaaid met omslag. 16 p. Typografie en titelvignet van Charles Nypels. Gedrukt in rood en zwart in een oplage van 200 genummerde en door Martinus Nijhoff GESIGNEERDE exemplaren. 1e druk.
verkocht
* Van Laar 164.

15. NIJHOFF, M. Tweespraak. Voor middenstem met klavierbegeleiding gecomponeerd door Olivier Koop. Amsterdam, De nieuwe muziekhandel, (1927). Geniet. 4 p. Geringe ouderdomssporen.
€ 25
* Het gedicht ‘Tweespraak’ uit Vormen (1924) op muziek gezet. Niet in MDLM.

16. NIJHOFF, M. Het Uur U. (Met illustraties in zeefdruk en, apart bijgevoegd, een originele gesigneerde stempeldruk van Jeroen Henneman). (Utrecht, Stichting De Roos, 1989). Twee op Chinese boekblokwijze gebonden katernen in een linnen mapje. Typografie Anthon Beeke en Jong Wan Kim. Gezet uit de Sabon Antiqua en gedrukt door Wijtmans in rood en zwart op Japans Handgeschept in een oplage van 175 genummerde exemplaren.
€ 160
* Schitterende editie van het beroemde gedicht van Nijhoff! De lijdensweg die gepaard ging met de productie van deze uitgave wordt mooi beschreven door W.J. Schouten in zijn artikel ‘Een enerverend uur U’, maar het resultaat mocht er zijn: “Enkele leden, die blijkbaar van plan waren hun lidmaatschap van de Stichting op te zeggen, schreven dat zij zo gelukkig met “Het Uur U” waren, dat zij van opzeggen afzagen.”
Leeflang 137.

17. NIJHOFF, M. Het veer. (Met een gesigneerde ets in kleur door Oldrich Kulhánek). (Baarn), Arethusa Pers, 1985. Verguld halfmarokijn met linnen platten; in foedraal (Geert van Daal). 32 p. Met de hand gezet en gedrukt door Vincent Loosjes in een oplage van 88 genummerde exemplaren. Tekstverzorging en toelichting W.J. van den Akker en G.J. Dorleijn.
€ 200
* Eén van de 15 luxe-exemplaren gebonden in halfleer en voorzien van, los bijgevoegd, een extra afdruk van de ets, tevens gesigneerd. De tekst werd o.a. in facsimile van het handschrift van Nijhoff afgedrukt.

18. NIJHOFF, M. De vliegende Hollander. Een waterfeestspel ter viering van het LXXI Lustrum der Leidsche Hoogeschool. Leiden, Van Doesburgh, 1930. Ingenaaid. VIII, 40 p. 1e druk. Naam op schutblad. Omslag iets gevlekt.
€ 12
* In de rolverdeling zijn met potlood de namen van de spelers bijgeschreven.

19. NIJHOFF, M. Vormen. Bussum, Van Dishoeck, 1924. Linnen (bandontwerp J. van Krimpen). (8), 112 p. Niet afgesneden. 1e druk. Zeer goed exemplaar.
€ 65

20. [NIJHOFF (vert.), M.] Eenige romantische gedichten. Naar het Fransch. (Met vijf originele lithos van Titia Wiegman). Naar het Fransch. Amsterdam, [Balkema], 1944. Ingenaaid met stofomslag. Niet afgesneden. 16 p. Gedrukt in blauw en zwart in een oplage van 55 exemplaren. 1e druk.
verkocht
* Er bestaan exemplaren met en exemplaren zonder litho’s van Titia Wiegman. In dit exemplaar zijn de litho’s aanwezig. Vijf Ponden Pers. De Jong 232.

21. (NIJHOFF (vert.), M.). ELIOT, T.S. De reis van de drie koningen. Vertaling M. Nijhoff. Geïllustreerd door William D. KUIK. (Utrecht, Chr. Leeflang, 1961). Vouwblad.
verkocht
* Jaarwisselingsgeschenk 1961/1962. Niet in de handel.

22. (NIJHOFF, M.). GRAFT, Guillaume van der In memoriam M. Nijhoff. Twee gedichten. Rotterdam, Ad. Donker junior, 1953. Ingenaaid. 24 p. Gedrukt in een oplage van 125 genummerde exemplaren. 1e druk.
€ 18

23. (NIJHOFF, M.). HAGEDOORN, Georgette Handgeschreven correspondentiekaart aan ‘Geachte Dokter Oorthuys’. 10,9 x 14,0 cm. Recto en verso. Gedateerd ‘Den Haag 24-6-’54’ en gesigneerd ‘Georgette Nijhoff’. 30 regels tekst.
verkocht
* Een jaar na het overlijden van haar man Martinus Nijhoff dankt Georgette Hagedoorn dokter Oorthuys voor diens warme woorden: ‘Sinds de fatale dag, die ik nog steeds niet verwerken kan, heb ik al spoedig moeten leren dat het klimaat van het menschelijk hart maar al te dikwijls onder nul is. Wanneer je er op rekent door deze menschelijke harten geholpen en gesteund te worden sta je dan ook al héél spoedig in een ijzige kou van eenzaamheid te bibberen. En wanneer er dan eens iemand een mantel om je heenslaat verwarmt het gebaar je misschien nog meer dan de warmte van de mantel. En dat deed U nu’.

24. (NIJHOFF, M.). HENKELS, F.R.A. De dichter kookt pap. (Utrecht, Chris Leeflang), [1946]. Ingenaaid met omslag. (2), 30 p. Gedrukt in bruin en zwart in een oplage van 200 genummerde en door Leeflang en Henkels gesigneerde exemplaren. 1e druk. Omslag wat vlekkig.
€ 18
* Uitgave t.g.v. de 52e verjaardag van Nijhoff.

25. (NIJHOFF, M.). MANN, Thomas Sang réservé. Paris, Grasset, (1931). Ingenaaid. 116 p. 14e druk (van de Franse vertaling). Rug deels los en beschadigd. Vlek voorop alsmede heel vaag in potlood: ‘Paul C.’
€ 32
* Met op het schutblad een handgeschreven opdracht van Martinus Nijhoff aan zijn vriend Paul Cronheim: ‘Voor Paul, met dank voor/ zijn Soirée de Walkyrie/ Pom.’. Sang reservé is de Franse vertaling van de novelle Wälsungenblut, een persiflage van Richard Wagners Die Walküre.

26. (NIJHOFF, M.). MEESTER, Johan de Beschouwingen van den régisseur Johan de Meester jr. over het waterfeestspel De vliegenden Hollander door M. Nijhoff. (Leiden, Lustrum-Commissie van het Leidsch Studenten Corps, 1930). Geniet. 8 p.
€ 15
* Bijgevoegd: bestelkaart voor plaatsbewijzen.

27. (NIJHOFF, M.) NIJHOFF, A.H. Geboorte. [Amsterdam], (De Bezige Bij, 1945). Geniet en gelijmd (als uitgegeven). 44 p. Gedrukt in een oplage van 525 genummerde exemplaren. 1e druk. Rug verbruind.
€ 50
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Martinus Nijhoff, de echtgenoot van de schrijfster op het schutblad: ‘Mede namens mijn vrouw/ voor Louis Moorthamers/ van/ M. Nijhoff’. Louis Moorthamers was antiquaar te Antwerpen.

28. (NIJHOFF, M.). VRIES, Theun de M. Nijhoff. Wandelaar in de werkelijkheid. Den Haag, Mansarde pers (= Bert Bakker, C.A.B. Bantzinger, F. Tamminga)/ Daamen, 1946. Halfperkament met stofomslag. 118 (= 116) p. Geïllustreerd. Gezet uit de Bodoni en gedrukt in rood en zwart op geschept papier. 1e druk. Rug van het omslag wat verkleurd.
€ 12
* Mooi uitgegeven boek met foto’s geïllustreerd.

29. NIJHOFF e.a., M. De Harp. Onder redactie van Jan Engelman, M. Nijhoff en A. Roland Holst. (Met originele grafiek door Dirk van Gelder en Cuno van der Steene). Utrecht, Stichting De Roos, 1946-1948. Twee delen (compleet). Halflinnen. 64; 48 p. Typografische verzorging J. van Krimpen. Gezet uit de Lutetia en gedrukt op wit velijn van Van Gelder in een oplage van 175 genummerde exemplaren. 1e druk. Beide banden deels iets verkleurd.
€ 75
* Meegebonden zijn een originele houtgravure van Dirk van Gelder en een ets van Cuno van der Steene. Beide prenten zijn óók los bijgevoegd, in potlood gesigneerd door de kunstenaars.
Het eerste deel bevat Euripides’ ‘Ifigeneia in Taurië’, ‘in Nederlandsche verzen vertaald door M. Nijhoff’.
Leeflang 3 en 9.

30. NIJHOFF e.a., M. Nederland-Duitsland. Brieven van Jan ENGELMAN, Martinus NIJHOFF, A. ROLAND HOLST en Victor van VRIESLAND over een op te richten Genootschap Nederland-Duitsland.
1. Handgeschreven brief aan ‘Hooggeachte Heer’. 27,2 x 21,7 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Jan Engelman’ en gedateerd ‘Utrecht, 2 Oct. ’52’. 15 regels tekst. Twee perforatiegaatjes.
2. Handgeschreven brief aan ‘Hooggeleerde Heer’. 25,0 x 20,7 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Martinus Nijhoff’ en gedateerd ‘Den Haag 28 Juli 1952’. 10 regels tekst. Twee perforatiegaatjes.
3. Handgeschreven brief aan ‘Hooggeachte Professor’. 17,6 x 13,5 cm. Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd ‘A. Roland Holst’ en gedateerd ‘Zondag’. 12 regels tekst. Twee perforatiegaatjes.
4. Getypte brief aan ‘Weledelgestrenge Heer’. 27,6 x 21,7 cm. Op briefpapier van P.E.N.-Centrum voor Nederland. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd en gedateerd ‘Amsterdam-O., 29 April 1953’. 11 regels tekst. Twee perforatiegaatjes.
€ 425
* Drie van de vier schrijvers zijn benaderd voor een functie in het bestuur of de adviescommissie van het nog op te richten Genootschap Nederland-Duitsland. Engelman, Nijhoff en Roland Holst hebben alledrie zo hun redenen om de uitnodiging af te slaan. Zeven jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog was de houding jegens Duitsland nog wat afwachtend.
Engelman schrijft ‘alle waardeering’ te hebben voor het initiatief, maar heeft al zoveel ‘cultureel en sociaal werk’ verricht, dat zijn eigen letterkundige werk er onder ging lijden. Nijhoff is het principieel met de initiatiefnemers eens, ‘maar persoonlijk moet ik van medewerking afzien, omdat ik al overstelpt ben met werkzaamheden’. Roland Holst spreekt zich meer uit: hij is ‘persoonlijk ten aanzien van cultureele betrekkingen met Duitschland te zeer geremd door twijfel en achterdocht’.
Van Vriesland deelt mee dat hij, voorzitter van de P.E.N.-club, geen gelegenheid ziet tot het bijwonen van een lezing.
Het Genootschap Nederland-Duitsland werd opgericht in januari 1953 (de maand waarin Nijhoff zou overlijden) en organiseerde lezingen over Duitse kunst en literatuur. Zo las Heinrich Böll in 1960 op uitnodiging van het Genootschap voor uit eigen werk.

31. NIJHOFF e.a., M. Vier handschriften. (Zoeterwoude, De Uitvreter), 1998. Vier vouwbladen in omslag. Met de hand gezet uit diverse lettersoorten en gedrukt op diverse papiersoorten in een oplage van 170 exemplaren.
€ 18
* Uitgegeven ter gelegenheid van de opening van een tentoonstelling over Jhr. M.R. Radermacher Schorer in het Museum van het Boek. De uitgave bevat vier teksten uit een liber amicorum voor Radermacher Schorer van Martinus Nijhoff, A. Roland Holst, Anton van Duinkerken en Josine van Dam van Isselt.

32. NIJHOFF, M., GERHARDT, Ida, KOPLAND, Rutger, SCHMIDT, Annie M.G., CAMPERT, Remco, e.a. Niemand neemt afscheid. A.J.M. Meinderts. (Met cd). Den Haag, Letterkundig Museum, 2002. Ingenaaid met omslag. 28 p. Met de hand gezet uit de Van Dijck en gedrukt in een oplage van 100 genummerde exemplaren.
verkocht
* Bundel met gedichten van o.a. Schmidt, Van Wissen, Eijkelboom, Nijhoff, Gerhardt, Kopland, Rodenko, Stip en Campert ter gelegenheid van het afscheid van Aad Meinderts van het Letterkundig Museum. Het ‘Lamento’ van Campert is niet gedrukt, maar wordt voorgelezen op een bijgeleverde cd.