Nieuwsbrief 897: Duizenden zonsondergangen

Een door de lente geïnspireerde nieuwsbrief, die niet alleen het overlijden van de dichter Hans Verhagen memoreert, maar ook de honderdste verjaardag van Marga Minco – en groeten uitbrengt aan verschillende geliefde buitenlanden.

Alle illustraties springen op als u ze aanklikt om er beter naar te kijken.

1. ABDOLAH, Kader Drie boeken met hartelijke handgeschreven opdrachten aan Ton Jonkers en zijn vrouw Tjaak van het literair café De Sinnepoppen in Zwolle. 1. Mirza. (Breda), De Geus, (1998). Karton met stofomslag. 176 p. 1e druk. Opdracht van de auteur in blauwe inkt op de Franse titel: ‘voor lit café in de Sinnepoppen/ (handtekening in het Iraans)/ Kader Abdolah 27-03-98’.
2. Spijkerschrift. Notities van Aga Akbar. (Gesigneerd met handgeschreven opdracht). (Breda), De Geus, (2000). Karton met stofomslag en leeslint. 384 p. 1e druk. Opdracht van de auteur in paarse inkt op de titelpagina: ‘voor Ton/ en Tjaak/ mijn broer/ en mijn zuster/ (handtekening in het Iraans)/ Kader Abdolah 21-04-2000’.
3. Dit mooie land. Mirza-columns uit de Volkskrant. (Breda), De Geus, (2009). Garenloos. 384 p. 1e druk. Opdracht van de auteur in balpen op de titelpagina: ‘met liefde/ voor literair café Sinnepoppen/ voor ever!/ Kader Abdolah’.
Verkocht
* Ton Jonkers, in het dagelijks leven marketingmanager bij Heineken, was een verwoed lezer en verzamelaar van Nederlandse literatuur. Vanaf de jaren ’70 had hij een abonnement op de luxe edities van De Arbeiderspers. Hij begon in Zwolle in 1984 ‘voor de lol’ een literair café: In de Sinnepoppen. Vier jaar later kwam Hossein Sadjadi Ghaemmaghami Farahani, een Iraanse vluchteling, in Zwolle wonen. Op 28 februari 1992 maakte deze vluchteling onder het pseudoniem Kader Abdolah zijn debuut in de letteren met een onaangekondigde voorleesbeurt in Jonkers’ literair café. Een aanwezige uitgever bood Abdolah een contract aan, zodat een jaar later De Adelaars, het debuut van Abdolah, in In de Sinnepoppen kon worden gepresenteerd. In Zwolle is, naar zijn eigen zeggen, de schrijver Kader Abdolah geboren – en Ton Jonkers stond aan zijn wieg.

2. ANNUNZIO, Gabriele d’ Twee handgeschreven ansichtkaarten aan Dante-vertaler J.K. Rensburg. 1. 13,2 x 8,5 cm. Tekst ‘Le scrivero appena giunto’ (‘Ik zal je schrijven als ik aangekomen ben’). Gesigneerd ‘d’Ann’. Adres ‘J.K. Rensburg / Leesmuseum / Amsterdam / l’Olanda ‘. Bruine postzegel van 10 centesimi met stempel ‘Venezia Ferrovia’ 13 III 1921. Voorzijde: Foto van D’Annunzio in uniform met gedrukte handtekening.
2. 13,8 x 8,8 cm. Tekst: ‘Faccio capitale su di lei.’ (‘Ik reken op je’), ondertekend met ‘d’A.’ Adres ‘Sr J.K. Rensburg / Leesmuseum / Amsterdam / Olanda. ‘ Twee 20 cts postzegels met onduidelijk poststempel (mogelijk ‘Firenze’ en ’21’). Voorzijde: Afbeelding van een kerk in Florence met een citaat van Carducci, een beetje gevlekt door poststempelinkt.
Verkocht
* Mysterieuze correspondentie! J.K. Rensburg (1870-1943) was een excentrieke Nederlandse schrijver en vertaler (o.a. van Dante en Boccaccio). D’Annunzio, niet alleen schrijver, maar ook politicus, moest zich in de eerste weken van 1921 terugtrekken uit zijn politieke avonturen in Fiume, de stad die in 1919 door de Italianen werd geannexeerd. 1921 zag ook de festiviteiten van de 600e verjaardag van Dante’s dood. Over enig contact tussen beide auteurs is echter niets bekend.

3. BAROJA, Pío Sacha. (El mundo es ansí). Amsterdam, Becht, 1937. Heelperkament met opdruk in kleuren (zoals bij de uitvoering in linnen), omslag meegebonden (ontwerp van Vladimir Bielkine). In bijbehorend kartonnen foedraal bekleed met gemarmerd papier en wit linnen randen. 220 p. Kop verguld. Niet afgesneden. Gedrukt op stralend wit geschept papier van Van Gelder. 1e druk. Zeer mooi exemplaar.
Verkocht
* Met ‘Baarn, 20 Sept. 1937’ gedateerde inscriptie van de vertaler, J.L. Pierson ‘met buitengewone appreciatie voor deze fraaie uitvoering’, aan een ongenoemde, die kennelijk betrokken was bij de productie van het boek – hetzij de tekenaar van het omslag, Vladimir Bielkine (een Rus die in Nederland woonde), hetzij uitgever Becht, of inleider prof. Van Dam. Mogelijk heeft de (zeer welgestelde) Pierson enkele exemplaren op Van Gelder laten drukken en in perkament laten binden; in de Brinkman wordt deze bindwijze niet genoemd.

4. BRAAK, Menno ter Cinema Militans. Utrecht, De Gemeenschap, 1929. Linnen met stofomslag. 144 p. 1e druk. Omslag aan de randen versleten en aan de binnenkant gerepareerd.
Verkocht
*Mét zeldzaam fotomontage-omslag, ontworpen door de modernistische architect Sybold van Ravesteijn, dat echter te ruim om het boek valt. Van Laar 80.

5. (BRAAK, Menno ter) Zoo juist verschenen: Cinema militans door Menno ter Braak. Affiche, verspreid als bijlage van De Gemeenschap, oktober 1929. 32,0 x 24,0 cm. Eenzijdig bedrukt in rood en zwart. Horizontale vouw.
Verkocht
* Mooi modernistisch affiche.

We hebben dezer dagen een pagina gewijd aan filmboeken en cinematografische tijdschriften (en efemera) op onze website gezet, met een PS-je van items die met Philips-verlichting te maken hebben. Het grootste deel van die titels is NIEUW – zij het dat het vooral vooroorlogse publicaties betreft. U kunt daar gerust een kijkje nemen.

6. CARMIGGELT, S., Als: De ISPAHANISTEN Voor Els en Jan. (Amstelveen, De Zondagsdrukkers, 2001). Vouwblad. Met de hand gezet uit de Janson en gedrukt op oorlogspapier in een oplage van slechts 18 (achttien) exemplaren.
Verkocht
* Herdruk van de eerste druk, in 1945 in één exemplaar vervaardigd door drukkerij Jesse, die gedurende de oorlogsjaren de druk van de illegale krant Het Parool verzorgde, waar Carmiggelt voor werkte. Hij schreef het gedicht onder het pseudoniem ‘De Ispahanisten’ ter gelegenheid van het huwelijk van Jan Meijer en Els Molenaar op 25 januari 1945, die ook bij het illegale Parool betrokken waren. Een zeer zeldzame Carmiggelt!

7. COUPERUS, Louis Een lent van vaerzen. Utrecht, J.L. Beijers, 1884. Ingenaaid (omslagontwerp L.W.R. Wenckebach). 96 p. Debuut. 1e druk. Hoekje uit omslag, hapje uit Franse titel, naam op Franse titel, maar mét de zo kwetsbare originele rug: slechts twee ontbrekende stukjes zijn aangezet. Langs de bovenrand van het binnenwerk enige vochtschade.
€ 500
* Het beste exemplaar dat wij de afgelopen jaren zijn tegengekomen. VV 104,1.

8. DONKERSLOOT, N.A. (Zeven brieven en drie kaarten). Vier handgeschreven brieven, één handgeschreven ansichtkaart, drie getypte brieven en twee getypte briefkaarten aan Emmy van Lokhorst (‘Zeer geachte mevrouw Pijper (4 x)/ ‘Hooggeachte mevrouw Pijper’/ ‘Beste Emmy’ (3 x)/ ‘Beste Paul [Hugenholtz] en Emmy’/ ‘Lieve Emmy’) uit de periode 1932-1949.
€ 120
* Deels zeer uitgebreide brieven, o.a. over recensies en tijdschriftbijdragen, over vertalingen en over persoonlijke zaken.
Bijgevoegd: menukaart van een diner ter gelegenheid van Donkersloots zestigste verjaardag en een uitnodiging voor een Donkersloot-herdenking op 14 maart 1966.

9. EROTICA Erotarian alphabet. Aarschot, Glans Pers, 1996. 27 x 10 cm. Cahiersteek. 20 p. Gedrukt in rood en zwart in 10 exemplaren. 1e druk.
€ 25
* Zesentwintig zesregelige gedichtjes, zogenaamd van Edward John Alcock en in het Nederlands vertaald door Anna Fageyn – dit alles zonder enige garantie, evenmin als de oplage. Omzichtige erotische poëzie met sterke kantoorinslag.

10. HANLO, Jan Hond met bijnaam Knak. [Terhorst, Ser Prop, 1990]. 38 x 25 cm. Plano. Met de hand gezet en gedrukt door Ser Prop in een oplage van 25 genummerde en door de drukker gesigneerde exemplaren.
€ 75
* ‘God, zegen Knak’. Elementair gedicht van Hanlo, dat op deze grote plano alle ruimte krijgt.

11. IVANS, J.W. (= Mr. J. van Schevichaven) Titkos küldetés. Regény. (Vertaling in het Hongaars van Geheime dienst. Uit het leven van Geoffrey Gill, detective door Dr. Balogh Barna). Budapest, Légrady Testvérek Kiadása, 1929. 14 x 11 cm. 256 p. 1e druk. Omslag wat slijtage, knepen aan de binnenkant verstevigd.
Verkocht
* Hongaarse vertaling met fraai omslag van György Kürthy. De in 1903 geboren vertaler, in het buitenland bekend als Bernard Balogh, was een polyglotte advocaat (hij beheerste 13 talen!). Behalve uit het Nederlands vertaalde hij boeken uit het Engels, Frans, Duits, Spaans en Zweeds.

12. KORTEWEG e.a., Anton Voor Dick bij zijn afscheid. Den Haag, Letterkundig Museum, 2006. Ingenaaid met stofomslag. Met de hand gezet uit de Van Dijck en gedrukt door Kees Thomassen (De Uitvreter) op Velata avorio Biblos in een oplage van 50 genummerde exemplaren.
Verkocht
* Uitgave ter gelegenheid van het vertrek van Dick Dolman als voorzitter van het bestuur van het Letterkundig Museum. Elf mede(-oud-)bestuursleden kozen evenzovele gedichten en gaven een toelichting op hun keuze. Poëzie van Herman de Coninck, Ida Gerhardt, Anton Korteweg, Hanny Michaelis, Alain Teister e.a. gekozen door Rudi Ekkart, Anton Korteweg, Nop Maas, Aad Meinderts en anderen.

13. MARINETTI, F.T. Les Dieux s’en vont, d’Annunzio reste. Dessins à la plume du peintre italien [Ugo] Valeri. (Inscribed). Paris, E. Sansot, 1908. Herbonden in (saai) blind linnen. (2), 206 p. 1e druk. Eerste en laatste pagina’s verbruind.
Verkocht
* Exemplaar met uitvoerige, handgeschreven, gesigneerde opdracht van Marinetti aan de Engelse componist Isidore de Lara (1858-1935): ‘à mon très/ cher ami Isidore De Lara/ hommage/ & d’admiration/ intellectuelle et/ d’amitié dévoué/ FTMarinetti/ “Poesia”/2 Rue Senato/ Milan’. Er bestaan vergelijkbare opdrachten van Marinetti uit deze futuristische periode, waarschijnlijk gerelateerd aan zijn tijdschrift Poesia (dat van 1905-1909 gevestigd was op 2 Via Senato te Milaan). Marinetti schreef over Lara’s opera Messaline in 1901 en wijdde het lange gedicht ‘La Chanson du Mendiant d’Amour’ (1904) aan hem.

14. MINCO, Marga December Blues. Amsterdam, Hulkenberg Van der Veen advocaten, 2000. Cahiersteek. XVI p. Gedrukt naar vormgeving van Rik Cox in een oplage van 400 (of 450?) genummerde exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Exemplaar met handgeschreven opdracht van de auteur aan uitgever Bert Bakker en zijn vrouw: ‘Voor Yteke & Bert,/ Met december-liefs/ van/ Marga/ 20-12-2000’. Jaarwisselingsgeschenk 2000/2001. Niet in de handel.

15. MINCO, Marga Een leeg huis. Den Haag, Bert Bakker, 1971. Garenloos. 160 p. 4e druk.
€ 15
* Gesigneerd door de auteur.

16. MINCO, Marga De zon is maar een zeepbel. Twaalf droomverslagen.
Woubrugge, Avalon Pers, (1990). Halflinnen (Boekbinderij ’t Kaft). (28) p. Gezet uit de Romulus en met de hand gedrukt op Simili Japon in een oplage van 99 exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Eén van de 25 luxe-exemplaren die werden gebonden. Exemplaar met handgeschreven opdracht van de auteur aan uitgever Bert Bakker en zijn vrouw: ‘Voor Yteke & Bert/ – deze keer eens van een/ andere bakker -/ Met veel liefs/ Marga/ 28 maart 1990’. Mooi.

17. OORSCHOT, Geert van, en anderen Steunt de Twentsche strijd van onderop. (Rotterdam), Links Richten, [1932]. Geniet. 12 p. Alle pagina’s voorzien van typografische kaders. 1e druk. Papier deels verbruind.
Verkocht
* Gedichten van linkse schrijvers: Jef Last, Willem van Iependaal, Jo Groos, Geert van Oorschot, Bertus Meyer, Freek van Leeuwen en anderen. ‘Onze kunst kent slechts één wet: Verzet!’ Mooi colportage-omslag.

18. PLANTIN, Christophe, & Nicolas VAUQUELIN DES YVETEAUX Le bonheur de ce monde. Den Haag, Drukkerij Trio, 1962. Oblong 17 x 20 cm. Cahiersteek. 8 p. Twee Franstalige gedichten uit de zestiende eeuw. Met als frontispice een originele kopergravure (beeldformaat 13 x 15 cm) in passepartout van Wim Zwiers. 1e druk.
€ 25
* Nieuwjaarsgroet voor de relaties van de Bank voor Handel en Scheepvaart, mooi uitgevoerd.

19. REVE, Gerard Ik had hem lief. Amsterdam/Brussel, Elsevier, 1975. Garenloos. 224 p. 1e druk. Rug licht verschoten.
Verkocht
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de dag van verschijnen op de Franse titel: ‘Voor Jaap/ van de Boeken-Afdeling./ Veel liefs van/ Gerard Reve./ Amsterdam, 1.3.1975.’. Op 1 maart 1975 signeerde Reve in De Bijenkorf in Amsterdam. Van Winden 28.

20. REVE, Gerard Kom met mij in de leegte. (Rotterdam), The Archives, (1993). Vier eenzijdig bedrukte bladen in omslag. Gedrukt in een oplage van 100 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. Enkele minieme kreukjes in omslag.
Verkocht
* Vertaling van ‘Viens avec moi dans le vide’ van Yves Klein, maar dan uit het Duits, om het ingewikkeld te houden. ZRV 68.

21. REVE, Gerard Onze Vrienden (of een uitgever in de bocht). Amsterdam, Athenaeum-Polak & Van Gennep/ De Harmonie, (1972). 14,9 x 10,2 cm. Ingenaaid met stofomslag. 24 p. Gezet uit de Modern Extended en gedrukt in een oplage van 225 exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Jaarwisselingsgeschenk 1972-1973. Niet in de handel.

22. REVE, Gerard Opstellen Nederlands. G.v.h.Reve 4a. 1939/1940. [Amsterdam], (De Bezige Bij, 2002). Cahiersteek. (32) p. Gedrukt in een oplage van 1750 exemplaren, waarvan 250 bestemd voor de auteur. 1e druk.
Verkocht
* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht op de binnenzijde van het achterplat: ‘de Posthoorn,/ December 2001./ Voor André Swertz, die ik/ een goed jaar toewens./ Met liefste wensen/ van Joop en Gerard./ Machelen aan Leie./ Gerard Reve.’ Onder de opdracht ook gemonogrammeerd door Joop Schafthuizen. Fraaie facsimile. Jaarwisselingsgeschenk 2001/2002. Niet in de handel.

23. RUETER e.a., Pam G. De zeven hoofdzonden. Prentenboek voor de rijpere jeugd en overrijpe ouderdom. (Met 20 originele prenten) Zutphen, De Walburg Pers, 1969. Ingenaaid. Gedrukt in een oplage van 375 genummerde exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* De prenten werden speciaal voor deze uitgave gemaakt door Gerd Arntz, Fer Hakkaart, Henk Hester, Anneke Kuyper, Frits Lensvelt, Jan Mensinga, Theo Ros, Ru van Rossem, Pam G. Rueter, Lou Strik, Toon Wegner en Wim Zwiers en van de blokken gedrukt.

24. TELLEGEN, Toon Ja. (Amstelveen, Zondagsdrukkers, 1996). Vouwblad. Met de hand gezet uit de Janson en gedrukt op Hahnemühle (met inkt van F. Charbonnel) in een oplage van 40 exemplaren. 1e druk.
Verkocht
* Niet in de handel. Aangrijpend gedicht over vergissen.

25. VERHAGEN, Hans Cocon. Cyclus. (Amsterdam, Thomas Rap, 1967). Oblong. Ingenaaid. Op Chinese blokboekwijze gebonden. 24 p. Met portret. Gedrukt in zwart, rood en groen. 1e druk. Wat kreukjes en schaafplekjes.
Verkocht
* Woeste, fluorescerende 1969-vormgeving van Wim Wandel.

26. VERHAGEN, Hans Cocoon. (Vertaald in het Engels door Peter Nijmeijer). (Londen, Transgravity Publications, 1973). Oblong. 20,4 x 33,1 cm. Losbladig. (12) p. Gedrukt naar ontwerp van Paul Brown.
Verkocht
* Tweemaal in de NCC (niet in de KB).

27. VERHAGEN, Hans Duizenden zonsondergangen. Amsterdam, De Bezige Bij, 1971. Ingenaaid. 72 p. 1e druk. Wat roest. Krasjes op voorzijde omslag.
Gratis bij een bestelling

28. VERHAGEN, Hans Getypte brief (computerprint) aan ‘Beste Peter [Bulthuis]’. (Met bijlagen). Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd ‘Hans’ en gedateerd ‘Ams, 12-1-’03’. 15 regels tekst. In de originele envelop.
Verkocht
* Over de op handen zijnde tentoonstelling in het Letterkundig Museum: ‘Morgen komen die mensen van het Letterkundig Museum (dat klinkt als 2 x dul) hier, alsmede Wim Crouwel, die de schilderijen komt bekijken’. Verder over de ‘ontzagwekkend dikke (maar ook gespierde) verzamelbundel Eeuwige Vlam’. En: ‘misschien vind je het leuk om Uit het Halogeen (dus niet het pleistoceen) wat ik het beste uit dat vette boek acht, nu al en van mij in typoscript (dwz computerprint) te ontvangen. Zoals Wim Noordhoek zei: ‘En u ontvangt er nog een aantal hoofdartikelen bij cadeau”.
Bijgevoegd: Hans Verhagen, Uit het Halogeen (Negen gedichten). Computerprint. 10 bladen. Alleen recto.
Voorts: Persmap van het Letterkundig Museum met informatie over de aan Verhagen gewijde tentoonstelling die van 24 mei tot 31 augustus 2003 in het museum gehouden zou worden. Bevat informatie over de tentoonstelling, een uitnodiging voor en het programma van de opening, het tentoonstellingsaffiche, fotokopieën van beeldend werk en een exemplaar van de weduwe Ida, met een artikel van Daan Cartens over Hans Verhagen.

29. VERHAGEN, Hans Krantenknipsels. (30 stuks). Map met krantenknipsels.
€ 22
* Circa 30 stuks uit de periode ca. 1965-1980. Ook enkele grotere stukken over Hoepla.